Για το ψηφιακό ευρώ, το οποίο αναμένεται ότι θα διευκολύνει τη ζωή των ανθρώπων παρέχοντας κάτι που δεν υπάρχει σήμερα -ένα ψηφιακό μέσο πληρωμής που θα είναι καθολικά αποδεκτό σε ολόκληρη την ευρωζώνη- μιλά σε συνέντευξη στον «Φ» ο Στέλιος Γιωργάκης, αναπληρωτής ανώτερος διευθυντής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου.
Ο Κύπριος πολίτης, εξηγεί ο κ. Γιωργάκης, θα δύναται να πληρώνει ηλεκτρονικά σε περιπτώσεις όπου η σύνδεση με το διαδίκτυο είναι περιορισμένη ή ακόμα και ανύπαρκτη, θα δύναται να μεταφέρει χρηματικά ποσά σε συμπολίτες του σε όλη την ευρωζώνη σε πραγματικό χρόνο καιθα δύναται να προβαίνει σε συναλλαγές ηλεκτρονικού εμπορίου με δημόσιο χρήμα, κάτι το οποίο δεν είναι εφικτό σήμερα με τη χρήση των μετρητών.
Συμπληρωματικός ο ρόλος του
Με ποιό σκεπτικό αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να εξετάσει εις βάθος την πιθανή έκδοση ενός ψηφιακού ευρώ;
Ως απόρροια του ψηφιακού μετασχηματισμού, ο τρόπος με τον οποίο πληρώνουμε αλλάζει. Οι πολίτες προτιμούν να κάνουν τις πληρωμές τους ψηφιακά, γρήγορα και με ασφάλεια. Τα μετρητά χρησιμοποιούνται ολοένα και λιγότερο, ενώ η πανδημία του κορωνοϊού έχει επιταχύνει την στροφή προς τις ψηφιακές πληρωμές. Επ’ αυτού, ηΕυρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και κατ’ επέκταση το Ευρωσύστημα επιθυμούν να διατηρήσουν τον ρόλο που διαδραματίζει το δημόσιο χρήμα για το νομισματικό μας σύστημα και για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Και ο τρόπος για να το πετύχουμε αυτό είναι με την εισαγωγή των τραπεζογραμματίων και κερμάτων σε ευρώ στον ψηφιοποιημένο κόσμο, δηλαδή του μόνου είδους δημόσιου χρήματος που διατίθεται στους πολίτες, διατηρώντας την εγγύηση και την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Τονίζω ότι, εάν εκδοθεί, τοψηφιακό ευρώ δεν θα αντικαταστήσει αλλά θα συμπληρώνει τη λειτουργία των τραπεζογραμματίων και των κερμάτων.
Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η διαδικασία σήμερα και ποια είναι τα επόμενα βήματα;
Στη Φρανκφούρτη διενεργούνται προπαρασκευαστικές εργασίες από την 1η Νοεμβρίου 2023, κατόπιν ολοκλήρωσης της διετούς φάσης διερεύνησης. Το πρώτο στάδιο αυτής της προπαρασκευαστικής φάσης θα διαρκέσει μέχρι τον Νοέμβριο του 2025 και επί της ουσίας θα επικεντρωθεί σε τρεις κύριες δραστηριότητες:
α) στην ολοκλήρωση του εγχειριδίου κανόνων, όπου θα καθορίζονται -μεταξύ άλλων- πρότυπα για την εμπειρία των τελικών χρηστών (‘user experience’), οι προδιαγραφές υλοποίησης, η διαχείριση κινδύνων, οι δοκιμές και η πιστοποίηση των λύσεων αποδοχής του ψηφιακού ευρώ,
β) στην επιλογή παρόχων υπηρεσιών για την ανάπτυξη της πλατφόρμας και της υποδομής, και
γ) στην εκτέλεση ελέγχων και δοκιμών με τους ενδιαφερόμενους φορείς.
Παράλληλα, στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες τα κράτη-μέλη διαπραγματεύονται το νομικό πλαίσιο που θα θεσπίσει και θα ρυθμίζει το ψηφιακό ευρώ και τη νομοθεσία που θα διατηρήσει τη φυσική μορφή των τραπεζογραμματίων και των κερμάτων σε ευρώ. Οι δύο διαδικασίες -νομοθεσία και σχεδιασμός του ψηφιακού ευρώ- εξελίσσονται παράλληλα. Ωστόσο, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα αποφασίσει εάν θα εκδώσει ψηφιακό ευρώ, μόνο μετά την έκδοση της νομοθετικής πράξης.
Βλέπουμε ότι συνεχώς δημιουργούνται νέα κρυπτοστοιχεία ενεργητικού και χρηματοοικονομικής φύσεως τεχνολογικές λύσεις, οι οποίες στόχο έχουν να καλύπτουν τις ανάγκες των πολιτών. Τι διαφορετικό θα προσφέρει το ψηφιακό ευρώ;
Πράγματι, έχουμε παρατηρήσει ότι η μεγεθυνόμενη χρήση κρυπτοστοιχείων ενεργητικού, καθώς και η αυξανόμενη ζήτηση για ψηφιοποίηση αποτέλεσαν το έναυσμα για τις κεντρικές τράπεζες ανά το παγκόσμιο να διερευνήσουν πιθανή έκδοση του δημόσιου χρήματος σε ψηφιακή μορφή.
Διευκρινίζω ότι το ψηφιακό ευρώ δεν θα ισοδυναμεί με κρυπτοστοιχείο ενεργητικού. Τα κρυπτοστοιχεία ενεργητικού διαφέρουν ουσιαστικά από το χρήμα Κεντρικής Τράπεζας, διότι οι τιμές τους είναι συχνά ευμετάβλητες, πράγμα που καθιστά δύσκολη τη χρήση τους ως μέσο πληρωμής ή ως μονάδα μέτρησης αξίας και δεν υποστηρίζονται από κανέναν δημόσιο οργανισμό.
Κατ’ ακρίβεια, η οντότητα που είναι υπεύθυνη για τα κρυπτοστοιχεία ενεργητικού δεν δύναται να προσδιοριστεί, συνεπώς, τυχόν απαιτήσεις των χρηστών δεν μπορούν να ικανοποιηθούν.
Εν αντιθέσει, οι κεντρικές τράπεζες έχουν την εντολή να διατηρούν την αξία του νομίσματος, ανεξάρτητα από το αν αυτό διατίθεται σε φυσική ή ψηφιακή μορφή. Στην περίπτωση του ψηφιακού ευρώ, οι πολίτες θα το εμπιστεύονται όσο και τα μετρητά, δεδομένου ότι και οι δύο αυτές μορφές του νομίσματος θα είναι ίσης αξίας, με την εγγύηση και την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Το ψηφιακό ευρώ θα διευκολύνει τη ζωή των ανθρώπων, παρέχοντας κάτι που δεν υπάρχει σήμερα: ένα ψηφιακό μέσο πληρωμής που θα είναι καθολικά αποδεκτό σε ολόκληρη την ευρωζώνη. Όπως τα μετρητά, το ψηφιακό ευρώ θα είναι μηδενικού κινδύνου, ευρέως προσβάσιμο, εύχρηστο, δωρεάν για βασική χρήση, με διαθεσιμότητα ακόμα και εκτός σύνδεσης με το διαδίκτυο, προστατεύοντας στο μέγιστο βαθμό την ιδιωτική ζωή και τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών. Για το σκοπό αυτό, ο σχεδιασμός θα υποστηρίζει ποικίλες τεχνολογίες, όπως«Τεχνολογίες Επικοινωνίας Κοντινού Πεδίου» (‘Near Field Technology – NFC’) για ανέπαφες πληρωμές στα τερματικά σημεία πώλησης και κωδικούς QR για αγορές στο διαδίκτυο και για πληρωμές μεταξύ προσώπων που βρίσκονται σε εγγύτητα.
Κανένας στο περιθώριο
Σε πρακτικό επίπεδο, τι θα σημαίνει η χρήση του ψηφιακού ευρώ για τον μέσο πολίτη, ειδικά εδώ στην Κύπρο;
Πέραν των ιδιωτικών μέσων πληρωμής που έχουμε σήμερα, ο Κύπριος πολίτης θα έχει μία επιπρόσθετη επιλογή, αυτήν του δημόσιου χρήματος σε ψηφιακή μορφή. Στην πράξη -και συγκρίνοντας με τα σημερινά δεδομένα- ο Κύπριος πολίτης θα δύναται να πληρώνει ηλεκτρονικά σε περιπτώσεις όπου η σύνδεση με το διαδίκτυο είναι περιορισμένη ή ακόμα και ανύπαρκτη, θα δύναται να μεταφέρει χρηματικά ποσά σε συμπολίτες του σε όλη την ευρωζώνη σε πραγματικό χρόνο και θα δύναται να προβαίνει σε συναλλαγές ηλεκτρονικού εμπορίου με δημόσιο χρήμα, κάτι το οποίο δεν είναι εφικτό σήμερα με την χρήση των μετρητών.
Είναι σημαντικό να τονίσω ότι το Ευρωσύστημα και οι συν-νομοθέτες στοχεύουν στην ψηφιακή χρηματοπιστωτική ενσωμάτωση των πολιτών. Ειδικότερα, δημόσιοι φορείς θα παρέχουν στους πολίτες δωρεάν και κατ’ ιδίαν στήριξη κατά το άνοιγμα λογαριασμού και για τη χρήση των βασικών υπηρεσιών σε ψηφιακό ευρώ. Αυτή η στήριξη θα παρέχεται, επίσης, σε άτομα χωρίς τραπεζικό λογαριασμό, ώστε να μην μείνει κανένας στο περιθώριο.
Στην πράξη, πώς θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί το ψηφιακό ευρώ και για ποιες συναλλαγές;
Θα πληρώνουμε σε ψηφιακό ευρώ σε τρεις περιπτώσεις: σε φυσικά καταστήματα, για αγορές στο διαδίκτυο και για πληρωμές πρόσωπο με πρόσωπο, σε όλη την ευρωζώνη.
Στην πράξη, θα έχουμε επιλογή για τον τρόπο που θα πληρώνουμε σε ψηφιακό ευρώ: είτε χρησιμοποιώντας φυσική κάρτα, που θα λαμβάνουμε από το ταχυδρομείο, είτε μέσω του διαδικτύου, είτε μέσω έξυπνων τηλεφώνων.
Ειδικότερα, ως πρώτο βήμα θα πρέπει να δημιουργήσουμε ένα πορτοφόλι ψηφιακού ευρώ μέσω της τράπεζας μας ή του ταχυδρομείου. Ακολούθως, θα πρέπει να μεταφερθούν χρηματικά ποσά από έναν συνδεδεμένο τραπεζικό λογαριασμό ή να γίνει κατάθεση μετρητών. Μετέπειτα, θα είμαστε σε θέση να πληρώνουμε χρησιμοποιώντας το ψηφιακό ευρώ. Κάθε φορά που θα λαμβάνουμε χρηματικά ποσά σε ψηφιακό ευρώ, θα τα κρατάμε σ’ αυτό το πορτοφόλι, μέχρι ενός καθορισμένου ορίου, ή θα τα μεταφέρουμε πίσω στον τραπεζικό μας λογαριασμό.
Πηγή: philenews.com