Τις προτεραιότητες της ναυτιλίας για την περίοδο 2024-2029 ενόψει και των ευρωπαϊκών εκλογών έθεσαν με μια ειδική έκδοση – μανιφέστο που δημοσιοποίησαν χθες οι ευρωπαίοι εφοπλιστές. Η Ευρώπη, σημειώνει η ένωση των εφοπλιστικών φορέων της ΕΕ, η European Community Shipowners’ Associations (ECSA), βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν ριζικό υπαρξιακό μετασχηματισμό, καθώς προσπαθεί να επιτύχει την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Η ναυτιλία διαδραματίζει στρατηγικό ρόλο στην επίτευξη αυτών των κλιματικών στόχων με τη μεταφορά των νέων καυσίμων, ενώ παράλληλα παραμένει ο πιο φιλικός προς το περιβάλλον τρόπος μεταφοράς αντικαθιστώντας μεγάλο μέρος των οδικών μεταφορών εντός της ΕΕ.
Οι πυλώνες
Για να διασφαλιστεί ότι η ευρωπαϊκή ναυτιλία θα συνεχίσει να διαδραματίζει στρατηγικό ρόλο για την ασφάλεια της Ευρώπης, η ECSA διατυπώνει προτάσεις πολιτικής σε τέσσερις βασικούς πυλώνες με ορίζοντα το 2029.
¢ Κλιματική και ενεργειακή μετάβαση: οι ευρωπαίοι εφοπλιστές μέσω της ECSA σημειώνουν ότι για να προωθηθεί η παραγωγή και η διαθεσιμότητα οικονομικά προσιτών καυσίμων χαμηλών και μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τον τομέα της ναυτιλίας θα πρέπει στη μελλοντική αναθεώρηση της δέσμης μέτρων Fit for 55, όπως είναι ο ναυτιλιακός κανονισμός FuelEU και η οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να δοθεί εντολή στους προμηθευτές καυσίμων να παράγουν αυτά τα καύσιμα. Ως προϋπόθεση για την απαλλαγή του ναυτιλιακού τομέα από τις ανθρακούχες εκπομπές, θα πρέπει επίσης να αναπτυχθούν λιμενικές υποδομές και ενεργειακοί κόμβοι. Επιπλέον τα έσοδα από το Σύστημα Εμπορίας Ρύπων της ΕΕ είναι αναγκαίο να χρηματοδοτήσουν δραστηριότητες που σχετίζονται με την ενεργειακή μετάβαση για την απαλλαγή του ναυτιλιακού τομέα από τον άνθρακα σε επίπεδο ΕΕ. Το ειδικό κονδύλι για τον ναυτιλιακό τομέα στο πλαίσιο του Ταμείου Καινοτομίας θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί το συντομότερο δυνατό για να προωθηθεί η απανθρακοποίηση του κλάδου και να γεφυρωθεί το χάσμα τιμών μεταξύ των συμβατικών και των ναυτιλιακών καυσίμων χαμηλών και μηδενικών εκπομπών, καθώς και να παραταθεί μετά το 2030. Ο διοικητικός φόρτος θα πρέπει να περιοριστεί ώστε και οι μικρομεσαίες ναυτιλιακές εταιρείες που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του ναυτιλιακού τομέα να μπορούν να υποβάλουν αίτηση στις προσκλήσεις του Ταμείου Καινοτομίας.
¢ Πράσινη και ψηφιακή μετάβαση με επίκεντρο τον άνθρωπο: η ECSA τονίζει την ανάγκη προσέλκυσης νέων στο ναυτικό επάγγελμα, βελτίωσης των όρων διαβίωσης και επανακατάρτισής τους στα νέα πράσινα καύσιμα.
¢ Χρηματοδότηση πλοίων και ανταγωνιστικότητα: οι ευκαιρίες χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών πλοίων θα πρέπει να ενισχυθούν μέσω μιας ποικιλίας χρηματοδοτικών εργαλείων με τη συμμετοχή των κεφαλαιαγορών και των ιδιωτών επενδυτών, ώστε να καταστεί δυνατός ο καλύτερος επιμερισμός του κινδύνου καινοτόμων και μεταβατικών έργων.
¢ Εμπόριο: πρέπει να διατηρηθεί ισορροπία μεταξύ της ανάγκης να στηρίξει η ΕΕ τους στρατηγικούς της τομείς και της ανάγκης να διασφαλιστεί η ανοικτή πρόσβαση στις αγορές, αποφεύγοντας μια πολιτική προστατευτισμού. Επίσης η ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσει το έργο της για τη διασφάλιση της προστασίας των διεθνών ναυτιλιακών εμπορικών οδών, όπως και να επιδιώξει συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με τρίτες χώρες.
Νέο πεδίο μάχης
Η ναυτιλία υπήρξε μια ευρωπαϊκή ιστορία επιτυχίας εν μέσω αυξανόμενης γεωπολιτικής αστάθειας. Επέτρεψε στην Ευρώπη να παραμείνει ηγέτις στις διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού. Ταυτόχρονα, η υιοθέτηση καθαρών καυσίμων και τεχνολογιών έχει αναδειχθεί ως το νέο πεδίο μάχης του διεθνούς ανταγωνισμού, δήλωσε ο Σωτήρης Ράπτης, γενικός γραμματέας της ECSA. Η ΕΕ έχει θέσει τους πιο φιλόδοξους στόχους για το κλίμα διεθνώς, χαράσσοντας μια πορεία προς το «καθαρό μηδέν» έως το 2050. Ωστόσο, χωρίς κατάλληλη πρόσβαση στη χρηματοδότηση και χωρίς τεράστιες δημόσιες επενδύσεις, η ενεργειακή μετάβαση και η ανταγωνιστικότητα του κλάδου διακυβεύονται, πρόσθεσε.
Η ευρωπαϊκή ναυτιλία, η οποία αντιπροσωπεύει το 39,5% του παγκόσμιου στόλου, επιτρέπει στην Ευρώπη να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στις διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού. Δημιουργεί 2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και απασχολεί 685.000 άτομα, συνεισφέροντας 54 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο στο ΑΕΠ της ΕΕ, υποστηρίζει η ECSA.
