Η κυβέρνηση έχει δηλώσει σαφώς πως στόχος για τη χώρα μας είναι να γίνει εξαγωγέας πράσινης ενέργειας για όλη την Ευρώπη. Οπως λέει στα «ΝΕΑ» ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θοδωρής Σκυλακάκης, ο στόχος αυτός είναι μακροπρόθεσμος και ο προγραμματισμός της κυβέρνησης τον θέτει εντός της 10ετίας του 2030.
Ωστόσο, σε πρόσφατη εκδήλωση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την Εθνική Στρατηγική για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση επισημάνθηκε το μεγάλο πράσινο επενδυτικό κενό που θα δημιουργηθεί μετά το κλείσιμο της «κάνουλας» του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) στα τέλη του 2026. Βεβαίως, η Εθνική Στρατηγική δεν περιορίζεται στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), αλλά επεκτείνεται και σε άλλους τομείς της οικονομίας, όπως είναι η νεοφυής επιχειρηματικότητα, ο «πράσινος» μετασχηματισμός των κτιρίων και άλλα.
Σύμφωνα με τον Θ. Σκυλακάκη, πάντως, το πρόβλημα του χρηματοδοτικού κενού δεν αφορά τις ΑΠΕ. Οπως επισημαίνει ο υπουργός, ο ρυθμός ανάπτυξης των ΑΠΕ στην Ελλάδα είναι ισχυρότερος από αυτόν που απαιτείται για την επίτευξη των στόχων του 2030, ενώ οι ΑΠΕ θα είναι αυτοχρηματοδοτούμενες και δεν θα χρειάζονται, επομένως, τη χρηματοδοτική υποστήριξη της κυβέρνησης.
Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), ο στόχος για το 2030 έχει τεθεί στα 28 GW (γιγαβάτ) παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ, στα οποία προστίθεται δυνατότητα αποθήκευσης ενέργειας ακόμα 8 GW. Ο στόχος για την παραγόμενη ενέργεια από φωτοβολταϊκά πάνελ έχει τεθεί στα 14,1 GW, η ενέργεια που παράγεται από χερσαία αιολικά πάρκα στα 7 GW, ενώ 2,7 GW είναι ο στόχος για τα υπεράκτια αιολικά. Ακόμα 4 GW υπολογίζεται ότι θα προέρχονται από υδροηλεκτρική ενέργεια και περίπου μισό GW από βιομάζα, βιοαέριο και γεωθερμική ενέργεια.
Τα τελευταία στοιχεία του ΑΔΜΗΕ δείχνουν πως η παραγόμενη ενέργεια από ΑΠΕ και υδροηλεκτρικά στην Ελλάδα έφτασε τις 23,2 TWh, που αντιστοιχούν στο 57% της συνολικής παραγωγής το 2023, σημειώνοντας αύξηση κατά 8,5% σε σύγκριση με το 2022. Το 47,9% της παραγωγής κάλυψαν οι ΑΠΕ και η υδροηλεκτρική ενέργεια έφτασε το 9,09%.
Επενδύσεις. Οπως γίνεται κατανοητό, το κράτος δεν μπορεί, αλλά ούτε και επιθυμεί να παίξει κεντρικό ρόλο στην παραγωγή ενέργειας μέσω ΑΠΕ τα επόμενα χρόνια, παρά το γεγονός ότι αποτελεί στρατηγικό στόχο για τη χώρα. Την οικονομία των ΑΠΕ θα κινήσουν οι ιδιωτικές επενδύσεις, οι οποίες θα μπορέσουν να επωφεληθούν, τουλάχιστον μέχρι το 2026, των πόρων του ΤΑΑ, αλλά και των προγραμμάτων ΕΣΠΑ, τόσο του τρέχοντος (2021-27) όσο και παλαιότερων.
Το στοίχημα για τα επόμενα χρόνια είναι να μπορέσει να ενισχυθεί επαρκώς το οικοσύστημα των ΑΠΕ μέχρι τη λήξη του ΤΑΑ, προκειμένου να μπορέσει στη συνέχεια να αυτοχρηματοδοτείται αντλώντας κεφάλαια από την αγορά. Μάλιστα, σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Γιώργο Ζαββό, είναι επιτακτική ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ενωση να προχωρήσει στην ανάπτυξη ευρωπαϊκής κεφαλαιαγοράς για την πράσινη μετάβαση κατά το αμερικανικό πρότυπο, καθώς οι κρατικοί πόροι δεν αρκούν και η πρόσβαση σε αυτούς αναμένεται να είναι ακόμα πιο δύσκολη τα επόμενα χρόνια λόγω των διεθνών πιέσεων.