Καμία επιστροφή στην προ Covid «κανονικότητα»: μετά την εκτίναξη σε 10,6% σε ετήσια βάση τον Οκτώβριο του 2022, ο πληθωρισμός της ευρωζώνης υποχώρησε περίπου τόσο γρήγορα όσο είχε εκτιναχθεί πριν. Με την ανοδική πορεία του Δεκεμβρίου (όμως), η ευρεία πτωτική τάση φαίνεται να έχει πλέον τερματιστεί. Στο μέλλον οι πληθωριστικές πιέσεις πιθανότατα θα παραμείνουν ισχυρότερες από ό,τι κατά τη διάρκεια της προ Covid φάσης. Με τη σειρά της, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα παραμείνει προσεκτική για ενδεχόμενες μειώσεις επιτοκίων. Ως βασικό μας σενάριο βλέπουμε την ΕΚΤ να κατευθύνει τα επιτόκια της αγοράς χρήματος χαμηλότερα, από περίπου 3,9% σήμερα, πιο κοντά στο 3,0% έως τα μέσα του 2025 – πολύ υψηλότερα από τα αρνητικά επιτόκια που επικρατούσαν μέχρι τα μέσα του 2022. Παρόλο που τα επιτόκια της ευρωζώνης θα παραμείνουν σε πιο φυσιολογικά επίπεδα, ο πληθωρισμός μπορεί να παραμείνει πιο κοντά στο 2,5% σε ετήσια βάση μεσοπρόθεσμα αντί να υποχωρήσει στον μέσο όρο του 1% της περιόδου 2015-2019.
Ο πληθωρισμός της ευρωζώνης επηρεάζεται από τέσσερις σημαντικές επιρροές: i) Η κυρίως εξασθενημένη μετακύλιση του εισαγόμενου κόστους στις τιμές ενέργειας, γεωργικών και άλλων πρώτων υλών που προέκυψε από την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία μείωσε (πλέον) τις πιέσεις στις τιμές. ii) Επιπλέον, η ΕΚΤ έχει σθεναρά αυστηροποιήσει τη νομισματική της πολιτική. Ξεκινώντας τον Ιούλιο του 2022, αύξησε το επιτόκιο καταθέσεων από -0,5% σε 4,0% έως τον Σεπτέμβριο του 2023. Μαζί, αυτοί οι δύο παράγοντες θα πρέπει να είναι αρκετοί για να ωθήσουν τον πληθωρισμό κάτω από το 2% το τρίτο τρίμηνο του 2024. iii) Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρόκειται να καταργήσουν μέτρα περιορισμού των τιμών που εφάρμοσαν για να βοηθήσουν τα νοικοκυριά στα χρόνια της κρίσης. Αυτό μπορεί να αυξήσει τους ρυθμούς πληθωρισμού ιδιαίτερα αυτόν τον χειμώνα. iv) Μεσοπρόθεσμα, διαρθρωτικοί παράγοντες, όπως η σπανιότητα του εργατικού δυναμικού λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, το υψηλό κόστος των πράσινων πολιτικών και η μικρότερη πτωτική πίεση στα κόστη, θα τείνουν να ωθήσουν τον πληθωρισμό υψηλότερα.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Δεκεμβρίου, η ΕΚΤ αναμένει ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει σε περίπου 2% το 2025/26. Αυτό ανοίγει την πόρτα για ορισμένες μειώσεις επιτοκίων. Αναμένουμε από την ΕΚΤ να μειώνει το εύρος των επιτοκίων πολιτικής της κατά 25 μονάδες βάσης κάθε τρίμηνο από το τρίτο τρίμηνο του 2024 έως το δεύτερο τρίμηνο του 2025, μειώνοντας το επιτόκιο καταθέσεων στο 3% από 4%. Ερευνα του Bloomberg αναμένει ακόμη πιο έντονη χαλάρωση κατά 25 μονάδες βάσης για κάθε τρίμηνο από το δεύτερο τρίμηνο του 2024 έως το πρώτο τρίμηνο του 2026, γεγονός που θα φέρει το επιτόκιο στο 2%. Είμαστε λιγότερο αισιόδοξοι ότι οι πιέσεις πληθωρισμού θα είναι τόσο χαμηλές μεσοπρόθεσμα ώστε να δικαιολογήσουν μια τόσο σημαντική περικοπή των επιτοκίων της ΕΚΤ.
Οι Holger Schmieding, Kallum Pickering, Salomon Fiedler είναι επικεφαλής οικονομολόγος, senior οικονομολόγος και οικονομολόγος της Berenberg αντίστοιχα
