Περί χρέους ο λόγος. Σύμφωνα με προ ημερών δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, το δημόσιο χρέος της Κύπρου βρίσκεται σήμερα στο 72% του ΑΕΠ, από 77,4% το 2020. Στόχος του υπουργείου Οικονομικών, ανέφερε ο Μάκης Κεραυνός είναι όπως μέχρι το τέλος του 2026 το χρέος να μειωθεί κάτω από το 60%.
Η πορεία μείωσης του δημόσιου χρέους είναι ασφαλώς ενθαρρυντική και εφόσον επιτευχθούν οι στόχοι του υπουργείου για το 60%, ασφαλώς και θα πρόκειται για σημαντική εξέλιξη όσον αφορά στα δημόσια οικονομικά, μιας και εκτός των άλλων θα μειωθεί σημαντικά το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους και θα μπορούν να διοχετευτούν περισσότεροι πόροι για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής. Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας βρίσκεται στο 158% του ΑΕΠ, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, αγγίζοντας τα 356 δισ. ευρώ. Επομένως σε σύγκριση με αυτούς τους αριθμούς η κατάσταση μας είναι σαφώς καλύτερη.
Καλύτερη, αλλά όχι ρόδινη. Γιατί δεν θα πρέπει να επικεντρωνόμαστε μόνο σε ένα στοιχείο για να σχηματίσουμε εικόνα για την οικονομία. Ένα παρεμφερές στοιχείο που θα πρέπει να δούμε, μιας και μιλάμε για το χρέος, είναι οι υποχρεώσεις της κυβέρνησης προς το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών, το χρέος του κράτους στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων ανήλθε στο τέλος του 2023 σε €10,6 δισ., καταγράφοντας αύξηση 10.4%. Τα ποσά αυτά δεν προσμετρούνται στο δημόσιο χρέος. Ωστόσο πρόκειται για υποχρεώσεις του κράτους, οι οποίες σε κάποιο στάδιο θα πρέπει να εξυπηρετηθούν, εκτός αν πρόκειται για «δανεικά και αγύριστα».
Όλα τα πιο πάνω αφορούν μόνο το δημόσιο τομέα. Στην οικονομία όμως υπάρχει και ο ιδιωτικός τομέας και εκεί όσον αφορά στο χρέος τα δεδομένα δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, το συνολικό ιδιωτικό χρέος στην Κύπρο (νοικοκυριά και μη χρηματοοικονομικές εταιρείες) κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024 διαμορφώθηκε στο 195% του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μικρή μείωση σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ΑΕΠ της χώρας. Υπενθυμίζεται ότι κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023, το ιδιωτικό χρέος είχε διαμορφωθεί στο 218% του ΑΕΠ, το οποίο σε απόλυτους αριθμούς ανερχόταν στα €60,1 δισεκατομμύρια. Όπως προκύπτει, ο ιδιωτικός τομέας είναι υπερχρεωμένος και αυτό δεν αποτελεί καθόλου καλό σημάδι για την ανάπτυξη της οικονομίας, δεδομένου ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας δύσκολα θα μπορεί να παραχωρεί νέα δάνεια σε επιχειρήσεις που είναι ήδη χρεωμένες, κάτι που σημαίνει ότι η δημιουργία νέων έργων ενδεχομένως να καθυστερήσει και άρα η τροχιά ανάπτυξης να κατεβάσει ταχύτητα.
Καταληκτικά, αυτό που θα μπορούσε να λεχθεί είναι ότι στο κομμάτι του δημόσιου χρέους η πορεία είναι θετική εάν εξαιρεθεί το κομμάτι του χρέους προς το ΤΚΑ. Μάλιστα οι προβλέψεις του ΔΝΤ φέρουν το δημόσιο χρέος να μειώνεται στο 50% το 2029, κάτι βέβαια που δύσκολα θα επαληθευτεί, σύμφωνα με ειδικούς της αγοράς. Όσον αφορά τώρα στο ιδιωτικό χρέος, εκεί θα πρέπει να βρεθούν λύσεις, δεδομένου ότι ο ιδιωτικός τομέας είναι αυτός που συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη της οικονομίας.
Πηγή: philenews.com
