Τα πρόσφατα αποτελέσματα του εξωδικαστικού μηχανισμού, όπου σημειώνεται κάθε μήνα νέο ιστορικό υψηλό τόσο σε νέες αιτήσεις όσο και σε εγκρίσεις, καταδεικνύουν με τον πλέον απτό τρόπο ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός ήρθε για να μείνει. Το γεγονός είναι αποτέλεσμα συστηματικής παρακολούθησης σε όλους τους επιμέρους παράγοντες, τόσο σε επίπεδο διάχυσης γνώσης ως προς τη διαδικασία υποβολής και την παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών όσο και σε επίπεδο βελτίωσης των ρυθμίσεων του μηχανισμού. Ιδίως στο επίπεδο νομοθετικών βελτιώσεων, με τον Ν. 5072/2023 που έφερε στη Βουλή τον περασμένο Δεκέμβριο το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, θεσμοθετήσαμε μια σειρά βελτιώσεων, στοχεύοντας στο να καταστεί ένα πραγματικά αποτελεσματικό εργαλείο ρύθμισης στο πεδίο του ιδιωτικού χρέους.
1. Υποχρέωση για τράπεζες, servicers και Δημόσιο να αποδεχτούν την πρόταση του εξωδικαστικού μηχανισμού για τους ευάλωτους οφειλέτες. Με τη βελτίωση αυτή στοχεύουμε στην προστασία των ευάλωτων οφειλετών καθώς η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους γίνεται υποχρεωτικά αποδεκτή από όλους τους πιστωτές. Το μόνο που απαιτείται είναι η διαπίστωση της ιδιότητας του ευάλωτου οφειλέτη από τη σχετική πλατφόρμα της γραμματείας. Αναστέλλονται λοιπόν όλα τα καταδιωκτικά μέτρα όπως πλειστηριασμοί και κατασχέσεις για όλους τους ευάλωτους, ενώ ταυτόχρονα ο πολίτης μπαίνει σε διαδικασία τακτοποίησης των οφειλών του.
2. Επιπλέον κούρεμα έως και 28% της οφειλής σε δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση για όλους τους αιτούντες. Βελτιώσαμε τον αλγόριθμο από τον οποίο προκύπτει το ύψος της διαγραφής οφειλών και κατ΄ επέκταση το ύψος της οφειλής που ρυθμίζεται μέσω του εξωδικαστικού, για το σύνολο των οφειλετών που έχουν δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση και όχι μόνο τους ευάλωτους. Συγκεκριμένα, το ύψος της ρυθμιζόμενης οφειλής από δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση μειώνεται έως και κατά 28% επιπλέον σε σχέση με την παρελθούσα κατάσταση. Δηλαδή, συνολικά, και με τις νέες βελτιώσεις, η διαγραφή μιας οφειλής δύναται να υπερβεί το 60%.
3. Μείωση του επιτοκίου για όλες τις ρυθμίσεις οφειλών στο 3% για τρία έτη. Για ρυθμίσεις χρεών προς Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης το επιτόκιο ήταν ήδη 3% σταθερό. Θεσμοθετήσαμε το ίδιο επιτόκιο για τις ρυθμίσεις προς όλους τους πιστωτές, αναγνωρίζοντας με αυτή την παρέμβαση τον κίνδυνο των υψηλών επιτοκίων στο διεθνές περιβάλλον και θωρακίζοντας τους δανειολήπτες. Μέχρι πρότινος το επιτόκιο για τα χρέη προς τους χρηματοπιστωτικούς φορείς ήταν euribor συν 2,5 μονάδες για εξασφαλισμένες οφειλές και συν 3 μονάδες για μη εξασφαλισμένες οφειλές.
4. Δυνατότητα ένταξης των συνυπεύθυνων προσώπων για οφειλές προς Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης εταιρειών που έχουν κλείσει. Δίνουμε λύση σε ένα υπαρκτό πρόβλημα, αυτό της ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων που έχουν κλείσει, με αποτέλεσμα οι οφειλές αυτές να μετακυλίονται στα συνυπεύθυνα πρόσωπα. Αυτές εντάχθηκαν με σχετική διάταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό, ώστε να μπορούν να ρυθμιστούν, αφού προηγουμένως ο οφειλέτης ολοκληρώσει την απαιτούμενη διαδικασία στην αρμόδια ΔΟΥ.
5. Δυνατότητα αποφυγής πλειστηριασμού με προκαταβολή. Για τους οφειλέτες στους οποίους έχει κοινοποιηθεί ημερομηνία πλειστηριασμού, δίνεται η δυνατότητα να λάβουν πρόταση ρύθμισης καταβάλλοντας προκαταβολή έως και 10% επί του κεφαλαίου, όπως διαμορφώνεται από την πρόταση του υπολογιστικού εργαλείου, προκειμένου να αποφευχθεί ο πλειστηριασμός. Ετσι, δύναται ο οφειλέτης να λάβει ρύθμιση ακόμα και την τελευταία στιγμή αποτρέποντας τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης κατά της περιουσίας του.
Η Θεώνη Αλαμπάση είναι γενική γραμματέας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους