Πολύ υψηλά διαμορφώνονται οι τιμές της στάθμευσης σε ιδιωτικά πάρκινγκ στην Αθήνα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, πράγμα παράδοξο αν αναλογιστεί κανείς πόσο πιο διαδεδομένη είναι η χρήση του αυτοκινήτου στη χώρα μας. Συγκεκριμένα, για την πρώτη ώρα στάθμευσης σε έναν ιδιωτικό χώρο στο κέντρο της Αθήνας το μεσημέρι μιας καθημερινής, οι οδηγοί αναγκάζονται να πληρώσουν από 7 ως και 16 ευρώ! Την ίδια στιγμή, σε πόλεις όπως το Βερολίνο, η Ρώμη ή το Παρίσι, οι τιμές βρίσκονται αρκετά πιο χαμηλά. Στο κέντρο του Βερολίνου, για παράδειγμα, βρίσκουμε ιδιωτικά πάρκινγκ που χρεώνουν από 2 έως 4 ευρώ την ώρα. Στη Ρώμη, η αντίστοιχη υπηρεσία κοστίζει 4-7 ευρώ κατά μέσο όρο, ενώ στο Παρίσι οι τιμές κυμαίνονται, στους περισσότερους χώρους, γύρω στα 6-8 ευρώ την ώρα. Οι τιμές στη Λισαβόνα είναι πολύ χαμηλότερα, κοντά στα 2-3 ευρώ/ώρα, ενώ στη Μαδρίτη διαμορφώνονται γύρω στα 3-5 ευρώ/ώρα. Στη Βαρκελώνη το κόστος κοντά στο τουριστικό κέντρο κινείται αρκετά υψηλότερα, γύρω στα 15-20 ευρώ. Τέλος, το κόστος για μία ώρα στάθμευσης σε ιδιωτικό χώρο στο κέντρο της Πράγας ανέρχεται στις 50 με 60 κορώνες (2,50 με 3 ευρώ).
Η συχνότατη χρήση αυτοκινήτου από τους κατοίκους και τους επισκέπτες του κέντρου της Αθήνας, σε συνδυασμό με την έλλειψη αρκετών –και δη μεγάλων σε χωρητικότητα– χώρων στάθμευσης είναι προφανές ότι έχουν εκτοξεύσει τις τιμές του πάρκινγκ στα ύψη, ακολουθώντας τον νόμο προσφοράς και ζήτησης. Μάλιστα, σύμφωνα με τον παγκόσμιο δείκτη στάθμευσης (Global Parking Index) για το 2022, η Αθήνα βρίσκεται στην πέμπτη θέση πανευρωπαϊκά στις τιμές πάρκινγκ εκτός δρόμου ανάλογα με την αγοραστική δύναμη, πίσω από το Λονδίνο, το Αμστερνταμ και το Παρίσι. Συνολικά ως χώρα, η Ελλάδα είναι η δεύτερη πιο ακριβή χώρα για πάρκινγκ εκτός δρόμου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ανάλογα με την αγοραστική δύναμη των πολιτών. Η αγοραστική δύναμη παίζει σημαντικό ρόλο στη σύγκριση, αφού, σε ονομαστικές τιμές σε δολάρια, στη Ρωσία οι δύο ώρες στάθμευσης κοστίζουν γύρω στα 18 δολάρια. Αλλά αυτή η τιμή είναι για έναν Ρώσο. Για έναν που πληρώνει σε ευρώ, το κόστος είναι μόλις 0,55 ευρώ.
Στα νησιά. Στο αποτέλεσμα αυτό συμβάλλουν οι εξωπραγματικές τιμές που παρατηρούνται το καλοκαίρι σε χώρους στάθμευσης σε νησιά που αποτελούν δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, όπου το κόστος στάθμευσης μπορεί να φτάσει και τα 75-80 ευρώ για μία ημέρα. Στη Θεσσαλονίκη, οι τιμές είναι πιο χαμηλές από ό,τι στην Αθήνα και διαμορφώνονται γύρω στα 4-5 ευρώ για μία ώρα πάρκινγκ στο κέντρο της πόλης.
«Το πρόβλημα των υψηλών τιμών παρατηρείται κυρίως στα μικρά οικόπεδα που στοιβάζουν αυτοκίνητα στο κέντρο της Αθήνας, στους μεγάλους χώρους στάθμευσης οι τιμές είναι πιο φυσιολογικές» υπογραμμίζει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο συγκοινωνιολόγος Κωνσταντίνος Κουρέτας. «Η διαχείριση της στάθμευσης στα αστικά κέντρα είναι βασικός πυλώνας της διαχείρισης των μεταφορών και της κυκλοφορίας» λέει ο ίδιος και τονίζει πως «πρέπει να υπάρξει στρατηγικός σχεδιασμός για την αντιμετώπιση του ζητήματος, με σοβαρές μελέτες στάθμισης κόστους-ωφέλειας».
Το δημοτικό πάρκινγκ της Αθήνας, πάντως, είναι αρκετά φθηνότερο από τις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις. Για τους επισκέπτες, η μέγιστη διάρκεια επιτρεπόμενης στάθμευσης είναι 3 ώρες και τα τέλη στάθμευσης ανέρχονται σε 50 λεπτά για στάθμευση μισής ώρας και αυξάνονται κατά 50 λεπτά ανά μισή ώρα, μέχρι τη δεύτερη ώρα όπου φτάνει τα 2 ευρώ. Για στάθμευση δυόμισι ωρών ο χρήστης πρέπει να καταβάλλει 4 ευρώ και τριών ωρών 6 ευρώ.
Οπως σημειώνει ο συγκοινωνιολόγος, «στην Ελλάδα δεν έχουμε συνηθίσει να πληρώνουμε για το πάρκινγκ». Ακόμα κι αν στο κέντρο της Αθήνας οι περισσότερες θέσεις στο πλάι του πεζοδρομίου είναι για ελεγχόμενη στάθμευση ή προορίζονται αποκλειστικά για κατοίκους, οι παραβάσεις είναι πολύ συχνές. «Θα έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα στο να καθαριστούν τα πεζοδρόμια από τα παράνομα σταθμευμένα αυτοκίνητα, ειδικά σε περιοχές και θέσεις όπου υπάρχει θέμα ασφάλειας, όπως είναι τα σχολεία» σημειώνει Κ. Κουρέτας.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Εκπτώσεις για ηλεκτρικά, έξτρα χρεώσεις για SUV
Την ίδια ώρα στο Παρίσι, η δήμαρχος Αν Ινταλγκό ανοίγει νέο μέτωπο αντιπαράθεσης με τους αυτοκινητιστές με τον τριπλασιασμό της τιμής στάθμευσης για τα SUV (άνω του 1,6 τόνου για τα μη ηλεκτρικά, άνω των 2 τόνων για τα ηλεκτρικά), από τα 6 στα 18 ευρώ την ώρα. Το κόστος παραμένει στα 6 ευρώ την ώρα στα κεντρικά διαμερίσματα του Παρισιού, ενώ μειώνεται στα 4 ευρώ στα «εξωτερικά» διαμερίσματα της πόλης. Παρόμοια είναι η τάση και στο Λονδίνο, όπου η στάθμευση για 1 ώρα κοστίζει 7,20 λίρες (8,40 ευρώ) για ένα πετρελαιοκίνητο αμάξι, ενώ το κόστος κατεβαίνει στις 5 λίρες αν πρόκειται για ηλεκτρικό όχημα. Ο δήμαρχος του Λονδίνου Σαντίκ Χαν, μάλιστα, δήλωσε στον «Guardian» ότι το Λονδίνο θα μπορούσε να αντιγράψει το Παρίσι στην έξτρα χρέωση για τα ογκώδη αυτοκίνητα αν αποδειχθεί ότι το μέτρο είναι αποδοτικό.
Στο κέντρο του Βερολίνου, το δημοτικό πάρκινγκ κοστίζει 1-2 ευρώ την ώρα, ανάλογα με τη ζώνη της πόλης. Στη Ρώμη το δημοτικό πάρκινγκ είναι δωρεάν για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, με χρέωση μόλις 1-1,20 ευρώ σε συγκεκριμένες περιοχές για τα πετρελαιοκίνητα. Στη Λισαβόνα το δημοτικό πάρκινγκ κοστίζει 1,60 ευρώ την ώρα, στη Μαδρίτη ανέρχεται στα 2,05 ευρώ την ώρα και στη Βαρκελώνη φτάνει τα 2,70 ευρώ/ώρα. Στο κέντρο της Πράγας η τιμή κυμαίνεται κοντά στα 3 ευρώ (40-60 τσεχικές κορώνες) την ώρα, ενώ το Αμστερνταμ είναι η ακριβότερη πόλη για να παρκάρει κανείς στον δρόμο στο κέντρο της πόλης και φτάνει τα 7,50 ευρώ την ώρα.
Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Κουρέτα, πάντως, το στοίχημα για την Αθήνα οφείλει να είναι η μείωση της εξάρτησης από το αυτοκίνητο, η οποία θα οδηγήσει και σε μείωση της ιδιοκτησίας αυτοκινήτων, η οποία βρίσκεται σήμερα στο 0,9 όχημα/άτομο. «Η αύξηση του κόστους στάθμευσης λειτουργεί μεν αποθαρρυντικά για τους χρήστες του αυτοκινήτου, όμως –όπως δείχνει και το παράδειγμα της πόλης μας– δεν είναι ικανό να επιτύχει αποτελέσματα αν δεν έρχεται χέρι-χέρι με καλές εναλλακτικές» καταλήγει ο συγκοινωνιολόγος.
