Μετά την ανοδική πορεία των τιμών ακινήτων το 2023, οι αξίες πλέον απέχουν μόλις 7% από τα υψηλότερα επίπεδα πριν από την κρίση χρέους. Ωστόσο, από τότε, η αγοραστική δύναμη του μέσου μισθού έχει παρουσιάσει μείωση άνω του 34% από το 2009 μέχρι το 2022. Συνεπώς, οι τιμές των ακινήτων είναι πλέον ακριβότερες για τον μέσο μισθωτό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για τους δείκτες τιμών οικιστικών ακινήτων για το τέταρτο τρίμηνο του 2023, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 11,8% σε σχέση με το 2022. Υπενθυμίζεται ότι στο υψηλότερο επίπεδο, οι τιμές έφτασαν το 2008, όταν ο δείκτης τιμών ακινήτων που καταρτίζει η ΤτΕ είχε φτάσει τις 102,2 μονάδες. Από τότε ξεκίνησε πτώση, η οποία επιταχύνθηκε από την κρίση χρέους, οδηγώντας τον δείκτη τιμών στο χαμηλότερο σημείο, δηλαδή στις 58,9 μονάδες, το γ’ τρίμηνο του 2017. Ετσι, από το 2008 μέχρι το 2017, οι τιμές κατρακύλησαν σχεδόν κατά 43%.
Ανοδος
Από τότε ξεκινά δειλή και σταδιακή άνοδος, η οποία γίνεται πιο έκδηλη μετά το 2019, συνοδευόμενη με σημαντικές εισροές άμεσων ξένων κεφαλαίων, που κατά μέσο όρο έφταναν το 1 δισ. ευρώ το έτος. Ταυτόχρονα, αναθερμένεται η κτηματογορά και η ζήτηση για ακίνητα και στεγαστικά δάνεια από το πανδημικό 2020. Ετσι, ο δείκτης τιμών ακινήτων επανήλθε, σύμφωνα με την ΤτΕ, στις 101,1 μονάδες, το δ’ τρίμηνο του 2023, δηλαδή μόλις 7% χαμηλότερα από το ρεκόρ του 2008. Ομως, η απόσταση αυτή υπερκαλύπτεται, κάνοντας τα ακίνητα σήμερα ακριβότερα σε σχέση με το 2008, εάν ληφθεί υπόψη η μείωση του μέσου ετήσιου μισθού άνω του 20% από το 2009 μέχρι το 2022 ή της αγοραστικής δύναμης άνω του 34%, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πρόσφατης ανάλυσης της Eurobank. Οπως ανέφεραν οι οικονομολόγοι της Τράπεζας, ο πραγματικός μέσος μισθός στην Ελλάδα αναλογούσε το 2009 στο 86,4% του αντίστοιχου μ.ό. της ευρωζώνης, ενώ το 2022 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόλις 56,9% (αναλογικά, πτώση ύψους 34,1%).
Οσον αφορά στις τιμές των ακινήτων, αυτές διαφοροποιούνται ανάλογα με την ηλικία και τη γεωγραφική τους θέση. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των νέων διαμερισμάτων μεταξύ των δ’ τριμήνων 2023 και 2022 διαμορφώθηκε στο 11% και των παλαιών στο 12,4%. Σε ό,τι αφορά τη γεωγραφική θέση των ακινήτων, οι υψηλότερες τιμές καταγράφονται, αναμενόμενα, στην Αθήνα, όπου μάλιστα έχουν ξεπεράσει τα επίπεδα του 2007 κατά 1,1%.
