Η δεκαετία που είναι μπροστά μας χαρακτηρίζεται από μία αυξητική τάση του κατά κεφαλή ΑΕΠ. Για την ακρίβεια βρισκόμαστε ακόμα στην πλευρά του ανοδικού μακροχρόνιου κύκλου με κορύφωση τέσσερα με πέντε χρόνια αργότερα. Βεβαίως πολλά μπορούν να συμβούν και να μεταβάλλουν αυτήν την εξέλιξη αλλά, υπό κανονικές συνθήκες, αυτή είναι η προοπτική στην οικονομία μας.
Το ερώτημα που τίθεται είναι ποιοι είναι οι στόχοι της κοινωνίας μας στο πλαίσιο αυτής της εξέλιξης. Οι στόχοι πολιτικής είναι απαραίτητοι για να εξασφαλίσουν την υλοποίηση της προβλεπόμενης εξέλιξης, αφού είναι προφανές ότι η απλή πρόβλεψη ουδόλως εξασφαλίζει την πραγματοποίηση του σεναρίου που περιγράφεται. Οι στόχοι πρέπει να είναι απλοί, κατανοητοί και εύκολα επικοινωνήσιμοι προς τους πρωταγωνιστές της οικονομικής ζωής. Εξάλλου πρέπει να παραδεχτούμε ότι οι μεγάλες κρίσεις που έχουν πλήξει την οικονομία και την κοινωνία τα τελευταία δέκα χρόνια (μνημόνια, Covid, πληθωρισμός) έχουν πλήξει και την αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας (γίναμε φτωχότεροι) αλλά και την κοινωνική συνοχή, αφού σχεδόν ένας στους πέντε πολίτες είναι «επικίνδυνος» προς φτωχοποίηση.
Τρεις είναι λοιπόν οι στόχοι που θα πρέπει να χαρακτηρίζουν την οικονομική πολιτική:
Αναπτυξιακή δυναμική. Είναι πρωταρχικός στόχος να εξασφαλίσουμε την «προβλεπόμενη» θετική αναπτυξιακή δυναμική. Πρώτα πλούτος και μετά διανομή. Για να γίνει αυτό θα πρέπει: α) να καλύψουμε το επενδυτικό κενό που έχει επικαθήσει στην ελληνική οικονομία μετά τα μνημόνια αφού οι επενδύσεις υστερούν σε σχέση με το ΑΕΠ σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και β) να διευρύνουμε την ανταγωνιστικότητα του τομέα που παράγει εμπορεύσιμα προϊόντα. Για να πραγματοποιηθούν οι δύο αυτοί επιμέρους στόχοι θα πρέπει να εφαρμόσουμε μία σειρά απόκρίσιμες μεταρρυθμίσεις (δικαιοσύνη κ.λπ.) και να επηρεάσουμε τοπαραγωγικό μοντέλο προς την κατεύθυνση των πράσινων (δίκτυα, αποθήκευση) και ψηφιακών δραστηριοτήτων. Ετσι τελικά θα αυξηθεί και η (συνολική και εργασιακή) παραγωγικότητα της οικονομίας.
Βιωσιμότητα κοινωνίας. Χωρίς συνεκτική κοινωνία η έννοια της ανάπτυξης δεν έχει πολύ μεγάλη αξία. Η βιωσιμότητα της κοινωνίας εξασφαλίζεται μέσω της βελτίωσης της διανομής του εισοδήματος και την εξασφάλιση της διεύρυνσης του μεγέθους του πληθυσμού (υπογεννητικότητα και μετανάστευση). Η επίτευξη του στόχου αυτού πραγματοποιείται με βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα. Στα πρώτα περιλαμβάνονται οι αποφάσεις για τον κατώτατο μισθό, την επιδοματική πολιτική και η κοινωνική συνέπεια του επιχειρηματικού τομέα. Στα δεύτερα περιλαμβάνονται τα μέτρα για Υγεία, Παιδεία και επιμόρφωση.
Εδώ περιλαμβάνονται τρεις επιμέρους στόχοι: Η διατήρηση της δημοσιονομικής ισορροπίας υπό το πρίσμα και των νέων ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων και η ανάπτυξη των εξωτερικών μας σχέσεων (Ευρωπαϊκή Ενωση, ΝΑΤΟ) ως τελευταίο προπύργιο του δυτικού κόσμου προς έναν ταραγμένο κόσμο που βρίσκεται ανατολικότερα από εμάς. Εδώ ειδικότερα πρέπει να τοποθετήσουμε τις σχέσεις μας με την Τουρκία (που έχει άμεσες επιπτώσεις στις στρατιωτικές μας δαπάνες) και την ευρωπαϊκή ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων.
Τέλος πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουμε έκτακτες φυσικές καταστροφές.
Κανείς από τους στόχους αυτούς δεν έχει στενά παραταξιακό – πολιτικό χαρακτήρα. Η συστράτευση της κοινωνίας μπορεί να εξασφαλίσει την επίτευξή τους.
