Η κυκλική οικονομία αποτελεί σημαντικό μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η οποία θέτει το πλαίσιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος της είναι η αποσύνδεση της οικονομικής ανάπτυξης από την χρήση φυσικών πόρων, η προώθηση της μετάβασης προς μοντέλα παραγωγής και κατανάλωσης που βασίζονται σε κυκλικές αρχές, καθώς και η συμβολή στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας στην Ευρώπη έως το 2050.
Η μετάβαση των επιχειρήσεων στην κυκλική οικονομία απαιτεί ουσιαστικές αλλαγές στις επιχειρηματικές πρακτικές και διαδικασίες, όπως ο επανασχεδιασμός προϊόντων και υπηρεσιών, η υιοθέτηση κυκλικών αλυσίδων εφοδιασμού, η μείωση των αποβλήτων και η βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων. Παράλληλα, η επιτυχής μετάβαση στην κυκλική οικονομία προϋποθέτει οργανωτικές αλλαγές, όπως η καλλιέργεια εταιρικής κουλτούρας που προωθεί τη συνεχή εκπαίδευση και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού. Η απόκτηση γνώσεων και η ανάπτυξη δεξιοτήτων σχετικών με τις κυκλικές πρακτικές είναι ζωτικής σημασίας για την ομαλή μετάβαση των επιχειρήσεων, αλλά και για τη διασφάλιση της επαγγελματικής σταθερότητας των εργαζομένων.
Οι τελευταίες τάσεις στην αγορά εργασίας υποδεικνύουν ότι η μετάβαση προς την ενεργειακή βιωσιμότητα και την κυκλική οικονομία δύναται να δημιουργήσει περισσότερες από 100 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας παγκοσμίως, ενώ περίπου 80 εκατομμύρια θέσεις ενδέχεται να χαθούν έως το 2030.
Σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, κατά την περίοδο 2023-2027 αναμένεται σημαντική αύξηση της ζήτησης για εξειδικευμένους επαγγελματίες σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ανάλυση δεδομένων, ο ψηφιακός μετασχηματισμός, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργεια και η βιωσιμότητα, συμπεριλαμβανομένης της κυκλικής οικονομίας. Αντίθετα, οι θέσεις εργασίας που σχετίζονται με διοικητικές και γραφειακές λειτουργίες διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο μείωσης.
Σε πρόσφατη έρευνα της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (ΑΝΑΔ) εντοπίστηκαν οι ανάγκες σε πράσινα επαγγέλματα και δεξιότητες στην κυπριακή οικονομία για την περίοδο 2024-2030. Τα ευρήματα της έρευνας έδειξαν ότι η συνολική απασχόληση στους τομείς οικονομικής δραστηριότητας που σχετίζονται με την πράσινη οικονομία αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά, με σχεδόν έναν στους τέσσερις εργαζομένους να δραστηριοποιείται σε τομείς της πράσινης οικονομίας το 2030.
Όσο αφορά τις γνώσεις και δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού για την επιτυχή πράσινη μετάβαση της κυπριακής οικονομίας, η έρευνα της ΑΝΑΔ υπογραμμίζει ότι οι εργαζόμενοι χρειάζεται να αποκτήσουν τόσο γενικές οριζόντιες γνώσεις και δεξιότητες, όσο και εξειδικευμένες. Οι βασικές γνώσεις και δεξιότητες που απαιτούνται σε όλα τα πράσινα επαγγέλματα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την καινοτομία και τη δημιουργικότητα, τη συστημική και κριτική σκέψη, την ικανότητα οριοθέτησης και επίλυσης προβλημάτων, καθώς και τη διά βίου μάθηση. Παράλληλα, οι εξειδικευμένες πράσινες γνώσεις και δεξιότητες που εντοπίστηκαν επικεντρώνονται στις νέες πράσινες τεχνολογίες, την περιβαλλοντική νομοθεσία και τα περιβαλλοντικά ζητήματα.
Η μετάβαση στην κυκλική οικονομία απαιτεί από το ανθρώπινο δυναμικό να διαθέτει ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων, οι οποίες διακρίνονται σε έξι βασικές κατηγορίες, τις θεμελιώδεις δεξιότητες μάθησης, τις πολύπλοκες δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, τις δεξιότητες διαχείρισης πόρων, τις κοινωνικές δεξιότητες, τις δεξιότητες συστημάτων και τις τεχνικές δεξιότητες. Λόγω της πολυπλοκότητας που χαρακτηρίζει την κυκλική οικονομία, οι δεξιότητες που απαιτούνται από το ανθρώπινο δυναμικό εξαρτώνται από τον τομέα απασχόλησης, καθιστώντας απαραίτητη την ευελιξία και την προσαρμοστικότητα των επαγγελματιών.
Οι επιχειρήσεις που επιθυμούν να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε μια ταχέως εξελισσόμενη αγορά πρέπει να αναβαθμίσουν τις γνώσεις και δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού τους προκειμένου να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα. Στα κύρια εμπόδια που αντιμετωπίζουν πολλές επιχειρήσεις περιλαμβάνεται το κενό δεξιοτήτων στην τοπική αγορά και η δυσκολία προσέλκυσης ταλέντων. Ωστόσο, με σωστό σχεδιασμό και στοχευμένες στρατηγικές, οι προκλήσεις αυτές μπορούν να ξεπεραστούν.
Η Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ), αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις της μετάβασης στην κυκλική οικονομία και γενικότερα στην πράσινη οικονομία, στηρίζει ενεργά τις επιχειρήσεις-Μέλη της μέσω προγραμμάτων κατάρτισης, συμβουλευτικών υπηρεσιών και έργων που επικεντρώνονται στην ανάπτυξη των απαιτούμενων γνώσεων και δεξιοτήτων για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η συμβολή της ΟΕΒ ενισχύει την ικανότητα των επιχειρήσεων να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις της εποχής και να διαμορφώσουν ένα πιο ανθεκτικό και ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον.
Η μετάβαση στην κυκλική οικονομία δεν είναι πλέον επιλογή αλλά επιτακτική ανάγκη για τις επιχειρήσεις που επιδιώκουν να ευημερήσουν σε ένα μέλλον που χαρακτηρίζεται από τις αυξανόμενες προκλήσεις της βιωσιμότητας.
* Λειτουργός, Τμήμα Ενέργειας και Περιβάλλοντος (ΟΕΒ)
Πηγή: philenews.com
