Ανατροπές στον χάρτη των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων προκαλεί το ράλι των τιμών στην κτηματαγορά. Δύο χρόνια μετά την εφαρμογή των νέων τιμών ζώνης σε όλη τη χώρα, τα στοιχεία του Μητρώου Μεταβιβάσεων Ακινήτων αποκαλύπτουν ότιη ψαλίδα μεταξύ αντικειμενικών και εμπορικών τιμών έχει ανοίξει σε πολλές περιοχές με τις μεγαλύτερες διαφορές να εντοπίζονται στο κέντρο της Αθήνας, τα βόρεια και τα νότια προάστια της Αττικής, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη.
Είναι ενδεικτικό ότι στο Κολωνάκι όπου η τιμή ζώνης ανέρχεται στις 4.250 ευρώ το τ.μ. σήμερα γίνονται πράξεις για διαμερίσματα του 1950 ή ακόμα και του 1930 με τιμές πώλησης που υπερβαίνουν τις 9.000 ευρώ το τ.μ.
Σε σχεδόν διπλάσια τιμή σε σύγκριση με τη τιμή ζώνης πωλήθηκε μονοκατοικία στην Πλάκα 177,06 τ.μ. στην οποία υπάρχουν και βοηθητικοί χώροι 72,57 τ.μ. Το συγκεκριμένο ακίνητο αγοράστηκε έναντι 1,5 εκατ. ευρώ ή 8.472 ευρώ το τ.μ. όταν στην περιοχή η τιμή ζώνης ανέρχεται σε 4.800 ευρώ.
Στη Βούλα διαμέρισμα 211 τ.μ. με βοηθητικούς χώρους 134 τ.μ., κατασκευής του 2020 (ημιτελές), πωλήθηκε έναντι 2,060 εκατ. ευρώ ή 5.972 ευρώ το τ.μ. όταν η τιμή ζώνης στην περιοχή ανέρχεται στις 2.800 ευρώ το τ.μ.Στην Κηφισιά μονοκατοικία του 1936 συνολικής επιφάνειας (με τους βοηθητικούς χώρους) 277,43 τ.μ. πωλήθηκε έναντι 2,7 εκατ. ευρώ ή 9.732 ευρώ το τ.μ., ενώ η τιμή ζώνης στην περιοχή ανέρχεται στις 2.450 ευρώ το τ.μ.
Αν και οι αντικειμενικές αξίες θεωρούνται ξεπερασμένες λόγω της αύξησης των τιμών στην αγορά, το οικονομικό επιτελείο έχει αποφασίσει να τις αφήσει «παγωμένες» για τουλάχιστον ακόμη ένα έτος. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το 2025 αναμένεται η νέα αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών με το νέο, αυτοματοποιημένο σύστημα μαζικής εκτίμησης ακινήτων. Μέχρι το τέλος του 2024 θα έχει στηθεί ένα νέο πληροφοριακό σύστημα το οποίο θα καταγράφει τις τάσεις στην κτηματαγορά με τη συγκέντρωση στοιχείων για τις αξίες των ακινήτων και δεδομένων για τα χαρακτηριστικά τους και με βάση αυτά θα προχωρήσει αυτόματα στην αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στα επίπεδα των εμπορικών τιμών.
Τι αλλάζει το 2024. Μέχρι να έρθουν οι νέες αντικειμενικές αξίες σε όλη τη χώρα, το οικονομικό επιτελείο θα κλείσει εκκρεμότητες στο φορολογικό μέτωπο των ακινήτων το 2024 οι οποίες αφορούν:
Διορθώσεις τιμών ζώνης σε δήμους: Από κόσκινο περνάει το υπουργείο Οικονομικών τα αιτήματα που έχουν υποβάλει σχεδόν οι μισοί δήμοι της χώρας για επανακαθορισμό και μείωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων. Η αρμόδια επιτροπή εξετάζει μία προς μία τις ενστάσεις που έχουν καταθέσει περίπου 145 δήμοι της χώρας αξιολογώντας κατά πόσο ανταποκρίνονται στα πραγματικά δεδομένα της αγοράς. Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι σχεδόν το 60% των ενστάσεων απορρίπτονται καθώς δεν είναι επαρκώς στοιχειοθετημένες. Η επιτροπή αναμένεται να ολοκληρώσει τον έλεγχο των ενστάσεων στα τέλη Φεβρουαρίου. Αμέσως μετά θα πιάσουν δουλειά οι ιδιώτες εκτιμητές οι οποίοι θα προχωρήσουν στον επαναπροσδιορισμό των τιμών ζώνης στις περιοχές για τις οποίες η επιτροπή διαπιστώσει υπέρμετρες αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες που εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2022. Το τοπίο με τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των δήμων θα ξεκαθαρίσει μέχρι το καλοκαίρι χωρίς ωστόσο να αναμένονται σημαντικές αλλαγές. Υπενθυμίζεται ότι περίπου 145 δήμοι ζήτησαν με αιτιολογημένη γνώμη τη μείωση αντικειμενικών αξιών των ακινήτων που τέθηκαν σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2022. Τον «χορό» των αιτημάτων για κούρεμα των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων άνοιξε ο Δήμος Αθηναίων που ζήτησε τη μείωση των αυξήσεων στις τιμές ζώνης κατά 50% και ακολούθησαν δεκάδες δήμοι της Αττικής και της υπόλοιπης χώρας. Στην Αττική κούρεμα αντικειμενικών αξιών έχουν ζητήσει οι Δήμοι Γλυφάδας, Καλλιθέας, Αμαρουσίου, Βριλησσίων, Ζωγράφου, Αγ. Δημητρίου, Παλλήνης, Μοσχάτου-Ταύρου. Στους δήμους της περιφέρειας εντάσσονται: Καλαμάτα, Ρόδος, Κιλκίς, Πύλος, Σάμος, Κέρκυρα, Πάτρα, Πύργος, Ιθάκη, Κομοτηνή κ.λπ.
Αντικειμενικές αξίες σε όλη τη χώρα. Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η άσκηση της επέκτασης του αντικειμενικού συστήματος προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων σε 2.167 περιοχές σε όλη τη χώρα. Πρόκειται για το υπολειπόμενο 1,5% της επικράτειας όπου έλειπαν τα απαιτούμενα πολεοδομικά στοιχεία. Στην Αττική το σύστημα των αντικειμενικών τιμών ζώνης θα επεκταθεί σε περιοχές από τη Βάρκιζα έως Λεγραινά, Αγία Μαρίνα, Χάρακα, Δασκαλειό, περιοχές από το Πόρτο Ράφτη, περιοχές σε Σαλαμίνα, Κύθηρα, Αίγινα. Στην υπόλοιπη Ελλάδα αναμένεται να αποκτήσουν για πρώτη φορά αντικειμενικές αξίες περιοχές στην Αχαΐα (Διακοπτό, Αιγείρα, Πλάτανος, Σελιανίτικα, Ψαθόπυργος), στην Ηλεία (Κυλλήνη, Αρχαία Ολυμπία), στα Τρίκαλα (Περτούλι, Ελάτη, Πύλη, Καστράκι), στη Φλώρινα (Αμύνταιο, Αγιος Παντελεήμονας, Πρέσπες, Φιλώτας, Δροσοπηγή, Πισοδέρι, Κρυσταλλοπηγή, Μελίτη).
Ψηφιοποίηση τιμών σε περιοχές εκτός σχεδίου. Θα ολοκληρωθεί η ψηφιοποίηση των ζωνών για όλες τις περιοχές εκτός σχεδίου πόλης ή ορίων οικισμών, που αποτελεί τη βάση για τη λειτουργία του αυτόματου συστήματος αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων.