Ο καλύτερος συντονισµός των πολιτικών, η έµφαση στις πολιτικές απανθρακοποίησης, η αντιµετώπιση του ενεργειακού κόστους, η βελτίωση της πρόσβασης σε χρηµατοδότηση είναι µερικές από τις προτάσεις για την ενίσχυση της ενεργοβόρου βιοµηχανίας της Ευρώπης, η οποία τα τελευταία χρόνια έρχεται αντιµέτωπη µε υπαρξιακούς κινδύνους.
Όπως επισηµαίνει η έκθεση του πρώην προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής ΤράπεζαςΜάριο Ντράγκι «Το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Ανταγωνιστικότητας», για τις ενεργοβόρες βιοµηχανίες πρέπει να επιδιωχθούν δύο στόχοι παράλληλα:
– Να καταστεί δυνατή η πορεία προς την απανθρακοποίηση.
– Να διασφαλιστούν ισότιµες συνθήκες µε τους διεθνείς ανταγωνιστές.
Παράλληλα, θα πρέπει:
i) Να διασφαλιστεί ανταγωνιστική και προβλέψιµη προσφορά ενεργειακών πόρων.
ii) Να υποστηριχθεί η µετάβαση σε λύσεις απανθρακοποίησης.
iii) Να αποφευχθεί η µετεγκατάσταση της παραγωγής λόγω ασύµµετρων επιδοτήσεων, µη επαρκών κανονισµών για την απανθρακοποίηση ή λόγω αυξηµένου ρυθµιστικού φορτίου.
Τι πρότεινε στην Κομισιόν
Η έκθεση Ντράγκι καταθέτει 11 συγκεκριµένες προτάσεις για το µέλλον της ευρωπαϊκής ενεργοβόρου βιοµηχανίας:
1) Ενίσχυση του συντονισµού των πολιτικών για τις ενεργοβόρες βιοµηχανίες.
Μια συντονισµένη στρατηγική για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, την ενδυνάµωση της οικονοµικής αποδοτικότητας και την επιτάχυνση της απανθρακοποίησης των ενεργοβόρων βιοµηχανιών θα πρέπει να προβλέπει: έγκαιρο σχεδιασµό µε κατάλληλη αξιολόγηση επιπτώσεων και συµµετοχή των ενδιαφεροµένων, καθώς και την εκτέλεση και παρακολούθηση πολλαπλών δράσεων σε διάφορους τοµείς, όπως το περιβάλλον, το κλίµα, η ενέργεια, οι κρίσιµες πρώτες ύλες, το εµπόριο και η απασχόληση.
2) Διασφάλιση πρόσβασης σε ανταγωνιστική προµήθεια φυσικού αερίου κατά τη διάρκεια της ενεργειακής µετάβασης. Εξασφάλιση επαρκούς και ανταγωνιστικής απανθρακοποιηµένης ηλεκτρικής ενέργειας.
Τα µέτρα περιλαµβάνουν την ανάπτυξη στρατηγικής προµήθειας φυσικού αερίου σε επίπεδο Ε.Ε., την αποµάκρυνση από τις αγορές που συνδέονται µε τις τιµές spot και την ενίσχυση της διαπραγµατευτικής δύναµης της Ε.Ε. Επιπλέον µέτρα είναι η απλοποίηση και επιτάχυνση της αδειοδότησης για την ανάπτυξη ΑΠΕ, η διασύνδεση των δικτύων, η αποσύνδεση της παραγωγής από τις τιµές του φυσικού αερίου µέσω µακροπρόθεσµων συµβάσεων προµήθειας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs), συµβολαίων µελλοντικής εκπλήρωσης ή συµβολαίων διαφοράς (CfD), καθώς και µηχανισµών αποζηµίωσης για την παροχή ευελιξίας.
3) Απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης, καθώς και µείωση των εξόδων συµµόρφωσης, της γραφειοκρατίας και του ρυθµιστικού φόρτου.
Συγκεκριµένα, για τις ενεργοβόρες βιοµηχανίες µπορούν να ληφθούν µέτρα όπως η αντικατάσταση των υφιστάµενων διαδικασιών αδειοδότησης, µε διευκόλυνση των επενδύσεων απανθρακοποίησης, η διασφάλιση της διαδικασίας ενιαίας αδειοδότησης για επενδύσεις απανθρακοποίησης, εισαγωγή της δοµηµένης διαβούλευσης και η δηµιουργία δηµόσιου µητρώου για τον χρόνο που χρειάζονται οι Αρχές για να επεξεργαστούν αιτήσεις αδειοδότησης.
4) Περαιτέρω ανάπτυξη χρηµατοδοτικών λύσεων για τις Ενεργοβόρες Βιοµηχανίες (ΕΒ) της Ε.Ε., µε στόχο τη βελτίωση των συνθηκών χρηµατοδότησης στην αγορά.
Αυτό µπορεί να γίνει µέσω της προσφοράς χρηµατοοικονοµικών εγγυήσεων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) ή και τις Εθνικές Αναπτυξιακές Τράπεζες. Επιπλέον προτείνεται η απλοποίηση της ταξινοµίας της Ε.Ε. για βιώσιµη χρηµατοδότηση µε βελτίωση της πρόσβασης κυρίως για τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις.
5) Ενίσχυση της χρηµατοδοτικής στήριξης για την απανθρακοποίηση των Ενεργοβόρων Βιοµηχανιών (ΕΒ), µέσω της κατανοµής εσόδων από το Σύστηµα Εµπορίας Δικαιωµάτων Εκποµπών (ETS).
6) Απλοποίηση, επιτάχυνση και εναρµόνιση των µηχανισµών κατανοµής επιδοτήσεων. Υιοθέτηση κοινών εργαλείων µεταξύ των κρατών-µελών, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου και οι Συµβάσεις για τη Διαφορά Άνθρακα.
7) Στενή παρακολούθηση και βελτίωση του σχεδιασµού του CBAM κατά τη µεταβατική φάση. Αξιολόγηση πιθανής αναβολής της µείωσης των δωρεάν δικαιωµάτων ETS, εάν η εφαρµογή του CBAM αποδειχθεί µη αποτελεσµατική.
Λόγω της έλλειψης προηγούµενης εµπειρίας, είναι απαραίτητο να παρακολουθείται στενά η εφαρµογή του CBAM, τόσο σε πρακτικό επίπεδο όσο και σε ό,τι αφορά τις επιδιωκόµενες και ανεπιθύµητες συνέπειες, προχωρώντας σε προσαρµογές όπου χρειάζεται. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προβεί σε αναλυτική αξιολόγηση της αποτελεσµατικότητας το 2025, πριν από την πλήρη εισαγωγή των συνοριακών τελών, και θα εξετάσει την επέκταση του CBAM.
8) Τόνωση της ζήτησης για πράσινα προϊόντα µέσω προώθησης της διαφάνειας (π.χ. µε την καθιέρωση προτύπων της Ε.Ε.). Εισαγωγή τυποποιηµένων κριτηρίων για χαµηλές εκποµπές άνθρακα και περιβαλλοντική βιωσιµότητα στις δηµόσιες προµήθειες.
Μέτρα για την αύξηση της διαφάνειας για τους καταναλωτές, όπως ο ορισµός αποτυπώµατος άνθρακα ή «πράσινου προϊόντος» για την Ενιαία Αγορά. Μέτρα για τον κατασκευαστικό τοµέα, όπως κώδικες κατασκευής. Μέτρα για τις δηµόσιες προµήθειες, όπως η εισαγωγή κριτηρίων χαµηλών εκποµπών άνθρακα.
9) Βελτίωση της κυκλικότητας των πρώτων υλών. Οι συνθήκες κυκλικότητας διαφέρουν ανάλογα µε τις βιοµηχανίες και τα υλικά, µε λίγες ροές ανακύκλωσης να είναι οικονοµικά βιώσιµες αυτή τη στιγµή, επισηµαίνοντας την ανάγκη διαφορετικών πολιτικών µέτρων για την ενίσχυση της ανακύκλωσης.
Μέτρα για την ενίσχυση της ανακύκλωσης, όπως βελτίωση της ανακύκλωσης υλικών στο τέλος της ζωής τους, διεύρυνση της ενιαίας αγοράς για την κυκλικότητα, παρακολούθηση της εξέλιξης των εξαγωγών ανακυκλωµένου µετάλλου, ενίσχυση της ζήτησης για δευτερογενή υλικά και τιµολόγηση εξωτερικών παραγόντων.
10) Διασφάλιση της αποτελεσµατικής σχεδίασης παγκόσµιων εµπορικών ρυθµίσεων και της ικανότητας γρήγορης αντίδρασης για τη µείωση των εκποµπών και διατήρηση της στρατηγικής αυτονοµίας της Ε.Ε. Αντιµετώπιση των άδικων πρακτικών σε διεθνές επίπεδο.
Η Ε.Ε. θα πρέπει να συµβάλει στην ενίσχυση της παγκόσµιας ανταγωνιστικότητας των ενεργοβόρων βιοµηχανιών της µε υποστηρικτικά εµπορικά µέτρα, σύµφωνα µε τις βασικές αρχές της εµπορικής πολιτικής. Επιπλέον, οι συγκεκριµένες δράσεις που σχετίζονται µε τον τοµέα περιλαµβάνουν: στρατηγικές δράσεις όπως προώθηση διεθνών συµµαχιών, προώθηση παγκόσµιων κλιµατικών προτύπων και γρήγορη εφαρµογή µέτρων εµπορικής προστασίας.
11) Ενθάρρυνση της καθιέρωσης πράσινων περιφερειακών cluster γύρω από τις ευρωπαϊκές ενεργοβόρες βιοµηχανίες.
Η βιοµηχανική απανθρακοποίηση απαιτεί πράσινες αλυσίδες εφοδιασµού, επίτευξη χαµηλών εκποµπών και δηµιουργία επαρκών υποδοµών. Η απανθρακοποίηση των ενεργοβόρων βιοµηχανιών θα µπορούσε να επιταχυνθεί µε την προώθηση της βιοµηχανικής «συµβίωσης» (µοίρασµα υποπροϊόντων ή υπηρεσιών που θα παρέµεναν αλλιώς ανεκµετάλλευτα ή θα απορρίπτονταν, όπως η χρήση του CO2) και µε την παροχή πρόσβασης σε υποδοµές για καθαρές πηγές ενέργειας.
(Από το Forbes Ελλάδας – συνεργασία με Φιλελεύθερο)
Πηγή: philenews.com