Καλά και λιγότερο καλά νέα έβγαλε το Συμβούλιο υπουργών Οικονομικών για τονέο Σύμφωνο Σταθερότητας. Για όσους δεν παρακολούθησαν την εξέλιξη, καθώς χάθηκε από την επικαιρότητα μέσα στο Σαββατοκύριακο, φαίνεται ότι μπορεί και να έχουμε συμφωνία σχετικά σύντομα. Τα πολλά, τα μεγάλα, δείχνουν ότι συμφωνήθηκαν. Μένει να διευκρινιστούν πολλές λεπτομέρειες, που όπως πάντα κάνουν και τη διαφορά.
Σε χοντρές γραμμές, οι τιμές αναφοράς της Συνθήκης, που προβλέπουν πως το δημοσιονομικό έλλειμμα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3% καιη αναλογία χρέους προς ΑΕΠ το 60%, παραμένουν αμετάβλητες. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες αλλάζει ο ρυθμός μείωσης του χρέους. Αφαιρείται ο σκληρός για χώρες όπως η Ελλάδα κανόνας 1/20 (προηγούμενο Σύμφωνο Σταθερότητας), που αφορούσε τον ετήσιο ρυθμό μείωσης τους χρέους άνω του 60%.
Με τουςνέους κανόνες τα κράτη-μέλη με χρέος πάνω από 90% του ΑΕΠ θα πρέπει να παρουσιάζουν ετήσια μείωση του χρέους κατ’ ελάχιστον 1% του ΑΕΠ. Στις χώρες με χρέος μεταξύ 60% και 90% του ΑΕΠ, η ετήσια μείωση του χρέους θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 0,5% του ΑΕΠ. Βάσει αυτών των κανόνων, η χώρα μας από το 2024 και για τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να παρουσιάζει μείωση του χρέους κατά 1% του ΑΕΠ. Στόχος που λογικά τον έχουμε ως χώρα για το 2024, χωρίς πολύ δράμα.
Αυτό που δεν έχουμε και πρέπει να δημιουργήσουμε είναι αυτό που λέει ότι τα κράτη-μέλη ανεξάρτητα από τα επίπεδα του δημόσιου χρέους τους, θα πρέπει να εξασφαλίσουν τη δημιουργία δημοσιονομικών αποθεμάτων ασφαλείας για δυσμενείς επιπτώσεις, περιστάσεις και κραδασμούς. Το ύψος του δημοσιονομικού «μαξιλαριού» για χώρες με χρέος πάνω από 90% του ΑΕΠ θα είναι 1,5% του ΑΕΠ, ενώ στις χώρες με χρέος κάτω από 90% θα είναι 1% του ΑΕΠ. Αρα για εμάς ισχύει το πρώτο (1,5%) και το πρόβλημα είναι ότι στονπροϋπολογισμό που πάει για ψήφιση αυτή την εβδομάδα στην Βουλή δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για κανένα αποθεματικό.
Το καλό νέο ειδικά για την Ελλάδα που δεν επικοινωνήθηκε, αλλά διασκεδάζει τους φόβους όσων έβλεπαν το 2032 να πλησιάζει με βρόντο, καθώς ξεπαγώνουν οι τόκοι για μεγάλο μέρος του χρέους των Μνημονίων, είναι ότι τα ποσά αυτά δεν θα επιβαρύνουν τους δημοσιονομικούς στόχους. Αν περάσει αυτή η διάταξη, βγάζει από τη μέση έναν από τους μεγαλύτερους εθνικούς κινδύνους.
Αντίθετα επικοινωνήθηκε το θέμα πιθανής εξαίρεσης από τους υπολογισμούς για το έλλειμμα, των αμυντικών δαπανών, που αναφέρεται μεν στο συμβιβαστικό κείμενο της ισπανικής προεδρίας, όχι όμως με τον ίδιο τελεσίδικο τρόπο με αυτό των τόκων του 2032. Αν περάσει στο κείμενο της τελικής απόφασης, προφανώς θα δώσει δημοσιονομικό χώρο, αλλά δεν θεωρείται και σίγουρο.
Τελευταίο αλλά όχι αδιάφορο είναι ότι τα κράτη-μέλη θα πρέπει να καταθέσουνεθνικά σχέδια, ανάλογα με τους κινδύνους που έχει να αντιμετωπίσει η οικονομία τους, αλλά και το ύψος του χρέους τους. Τα συγκεκριμένα σχέδια αποτελούν μια παραλλαγή της κεντρικής πρότασης της Κομισιόν και θα ενσωματώνουν δημοσιονομικούς, μεταρρυθμιστικούς και επενδυτικούς στόχους.
Κοντολογίς, από πλευράς υποχρεώσεων φαίνεται ότι δεν αλλάζει το σκηνικό για την Ελλάδα, με εξαίρεση το θέμα του αποθεματικού. Αν καταφέρουμε μάλιστα εκτός από τους τόκους του 2032 να εξαιρέσουμε και τις αμυντικές δαπάνες από τους δημοσιονομικούς στόχους, τότε είναι πιθανό η επιστροφή των κανόνων να μας βρει στην πλευρά των ωφελημένων…
