Αποφασισμένος και έτοιμος να τιμήσει τη χώρα μας και να δικαιώσει αυτούς που τον επέλεξαν δηλώνει ο νέος Επίτροπος Αλιείας και Ωκεανών Κώστας Καδής, σε συνέντευξη του στον «Φιλελεύθερο». Θεωρεί εξαιρετικά σημαντικό αλλά και τιμητικό για την Κύπρο το χαρτοφυλάκιο που του ανατέθηκε και περιγράφει τις προτεραιότητες που έχει θέσει, στη βάση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής της ΕΕ αλλά και των αντίστοιχων προτεραιοτήτων της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ευρύτερος στόχος η διασφάλιση της βιωσιμότητας, ανταγωνιστικότητας και ανθεκτικότητας των τομέων της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας στην Ευρώπη αλλά και η προστασία και η αειφόρος διαχείριση των θαλασσών. Στο επίκεντρο των πολιτικών και οι σχέσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες. Σε ό,τι αφορά την επιλογή του από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, τονίζει ότι ήρθε αναπάντεχα και σε καμία περίπτωση δεν αποτέλεσε «εξόφληση» οποιασδήποτε υποχρέωσης.
–Είστε έτοιμος για την πρόκληση που έχετε ενώπιον σας ως Ευρωπαίος Επίτροπος; Τι σημαίνει για εσάς αυτή η ευθύνη;
-Νιώθω έτοιμος. Η διαδικασία της προετοιμασίας για την ακρόαση μου ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συνέβαλε καθοριστικά στην ενημέρωσή μου για το περιεχόμενο και τις ιδιαιτερότητες του χαρτοφυλακίου μου. Από τις 17 Σεπτεμβρίου που ανακοινώθηκε η προτεινόμενη σύνθεση της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέχρι και τις 6 Νοεμβρίου που ήταν η ακρόαση μου ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αφιερώθηκα εξ ολοκλήρου στη διαδικασία αυτή. Πέραν από την ενημέρωσή μου όμως για το χαρτοφυλάκιο που θα αναλάβω, σημαντικό ρόλο για να αισθάνομαι σήμερα έτοιμος για τη μεγάλη αυτή πρόκληση είναι και οι εμπειρίες που απέκτησα ως Υπουργός υπεύθυνος για τα θέματα της αλιείας, όπως επίσης και το συναφές επιστημονικό μου υπόβαθρο.
-Συζητήθηκε πολύ η ανάθεση του χαρτοφυλακίου του Αλιείας και Ωκεανών στην Κύπρο. Τι σχέση έχει η Κύπρος με τους Ωκεανούς διερωτώνται πολλοί. Επίσης, παρόλο ότι είμαστε νησί, η Αλιεία δεν έχει τη σημασία που έχει για χώρες της βόρειας Ευρώπης. Τι απαντάτε;
-Θεωρώ το χαρτοφυλάκιο που αναλαμβάνω εξαιρετικής σημασίας. Η διαχείριση της διατήρησης των θαλάσσιων βιολογικών πόρων στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ, κάτι το οποίο ισχύει για μόλις πέντε θεματικές πολιτικές της ΕΕ. Είναι η πρώτη φορά που ανατίθεται σε κύπριο Επίτροπο χαρτοφυλάκιο που να έχει υπό την ευθύνη του τόσο ευρύ ευρωπαϊκό κεκτημένο, το οποίο υποστηρίζεται και από ειδικά κονδύλια. Και το κεκτημένο αυτό δεν αφορά μόνο τη στενή έννοια της διαχείρισης της αλιείας. Ενδεικτικό της σημασίας του χαρτοφυλακίου που αναλαμβάνω είναι το ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της διαθέτουν τη μεγαλύτερη αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) στον κόσμο, η οποία καλύπτει 3,5 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα χωρίς τις εξόχως απόκεντρες περιοχές ή 17 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, αν περιληφθούν και αυτές. Στις περιοχές αυτές εφαρμόζονται πολιτικές που εμπίπτουν στο χαρτοφυλάκιο της Αλιείας και των Ωκεανών. Η εσωτερική αγορά της ΕΕ είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας παγκοσμίως σε όρους εμπορίου, μετά την Κίνα. Η ΕΕ είναι συμβαλλόμενο μέρος σε όλους τους πολυμερείς οργανισμούς που ασχολούνται με την αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια (ΟΗΕ, UNCLOS, FAO, ΠΟΕ), μέλος 18 περιφερειακών οργανώσεων διαχείρισης της αλιείας σε όλο τον κόσμο. Άρα, θεωρώ εξαιρετικά τιμητικό για την Κύπρο το γεγονός ότι ο Επίτροπος που προέρχεται από αυτή, από ένα μικρό νησιωτικό κράτος της Μεσογείου, αναλαμβάνει ένα χαρτοφυλάκιο με τέτοιο εκτόπισμα.
-Περιμένατε το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο; Λέγεται ότι υπήρξε παρασκήνιο για να μην καταλήξει στην Κύπρο το χαρτοφυλάκιο για τη Μεσόγειο και δεν ήταν τυχαίο ότι αυτό κατέληξε στην Κροατία. Θα ήθελα το σχόλιο σας.
-Πριν την ανάθεση των χαρτοφυλακίων ακούγονταν και γράφονταν πολλά. Δεν γνωρίζω αν υπήρξε οποιοδήποτε παρασκήνιο. Αυτό που γνωρίζω είναι ότι θεωρούσα το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο ως ένα από τα πιθανά για να μου ανατεθούν, κυρίως λόγω της σχετικής μου εμπειρίας και των επιστημονικών μου καταβολών. Το είχα μάλιστα δηλώσει και σε συνέντευξή μου πριν την ανάθεση των χαρτοφυλακίων, ότι το συγκεκριμένο ήταν ανάμεσα στα χαρτοφυλάκια που θα με ενδιέφεραν.
-Ποιοι θα είναι οι βασικοί άξονες των προτεραιοτήτων σας για τα θέματα Αλιείας και Ωκεανών;
-Οι προτεραιότητές μου θα βασιστούν στις πολιτικές κατευθύνσεις που παρουσίασε η Πρόεδρος της Ε. Επιτροπής και στην επιστολή ανάθεσης καθηκόντων που μου απέστειλε. Ο ευρύτερος μου στόχος θα είναι να διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα, ανταγωνιστικότητα και ανθεκτικότητα των τομέων της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας στην Ευρώπη αλλά και την προστασία και αειφόρο διαχείριση των θαλασσών μας. Προς αυτή την κατεύθυνση προχωρούμε σε συνολική αξιολόγηση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑλΠ), η οποία θα γίνει στη βάση ευρείας διαβούλευσης, μέσα από συγκροτημένο διάλογο για την αλιεία και τους ωκεανούς. Είναι σημαντικό να δοθεί προσοχή τόσο στην περιβαλλοντική όσο και στην κοινωνικοοικονομική διάσταση της πολιτικής. Θα χτίσουμε πάνω στα ισχυρά σημεία της ΚΑλΠ και θα αντιμετωπίσουμε αποφασιστικά τυχόν αδυναμίες, διασφαλίζοντας ότι η ΚΑλΠ θα προσαρμοστεί στις σημερινές συνθήκες και θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις αναδυόμενες προκλήσεις του τομέα. Θα επικεντρωθούμε επίσης στην προστασία της ευρωπαϊκής αλιευτικής αλυσίδας από τον αθέμιτο παγκόσμιο ανταγωνισμό, συμπεριλαμβανομένης της παράνομης, λαθραίας και άναρχης αλιείας.
Στη βάση των αποτελεσμάτων των πιο πάνω διεργασιών θα διαμορφώσουμε το όραμα της ΕΕ για τον τομέα με χρονικό ορίζοντα το 2040. Μέσα στους επόμενους μήνες θα προτείνουμε επίσης μια ολιστική προσέγγιση για την τόνωση της γαλάζιας οικονομίας και τη διασφάλιση της χρηστής διακυβέρνησης και της υγείας των ωκεανών μας σε όλες τις διαστάσεις της, η οποία θα κατοχυρώνεται στο ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τους Ωκεανούς. Το Σύμφωνο θα αποτελέσει ενιαίο στρατηγικό πλαίσιο αναφοράς για όλες τις πολιτικές που σχετίζονται με τους ωκεανούς. Θα επικεντρωθεί στο να βελτιστοποιήσει τις διάφορες χρήσεις της θάλασσας, με στόχο τον συνδυασμό της ανάγκης για προστασία της φύσης και των υπεράκτιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, μεταξύ άλλων, με τις ανάγκες των τομέων της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας. Κομβικό σημείο θα αποτελέσει μια νέα ενισχυμένη προσέγγιση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού. Προτεραιότητα μου είναι, επίσης, να δώσουμε ώθηση στην έρευνα και την καινοτομία για τους ωκεανούς και τον ευρύτερο αλιευτικό τομέα και για το σκοπό αυτό προχωρήσουμε σύντομα στην ανάπτυξη της σχετικής στρατηγικής της ΕΕ.
-Κρίνοντας από τις ερωτήσεις κατά τη διάρκεια της ακρόασης στο Ευρωκοινοβούλιο, τα θέματα Αλιείας απασχολούν έντονα αρκετές χώρες της Ε.Ε. Τέθηκαν διάφορα ζητήματα, πολλά εκ των οποίων έχουν να κάνουν και με τον ανταγωνισμό που έχουν τρίτες χώρες, στις οποίες δεν ισχύουν ευρωπαϊκοί κανονισμοί και εφαρμόζονται οι ίδιες περιβαλλοντικές πολιτικές. Είπατε στην δήλωση σας ότι θα είναι ένα από τα θέματα προτεραιότητας σας. Θέλετε να γίνετε κάπως πιο συγκεκριμένος;
-Είναι γεγονός ότι το ζήτημα αυτό απασχολεί έντονα τον ευρύτερο αλιευτικό τομέα στην ΕΕ. Είμαι αποφασισμένος να αξιοποιήσω όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, με σκοπό τη διασφάλιση του θεμιτού ανταγωνισμού στον ευρύτερο αλιευτικό τομέα στην ΕΕ. Οι προσπάθειές μου θα επικεντρωθούν σε δύο επίπεδα. Σε διεθνές επίπεδο, στο πλαίσιο συμμετοχής της ΕΕ σε περιφερειακούς οργανισμούς διαχείρισης της αλιείας, η ΕΕ επιδιώκει με συνέπεια την υιοθέτηση προτύπων που συνάδουν με την ΚΑλΠ. Στόχος μου είναι να δημιουργήσουμε ίσους όρους ανταγωνισμού, προσαρμόζοντας τις τρίτες χώρες στα δικά μας πιο αειφόρα πρότυπα. Το δεύτερο επίπεδο αφορά τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ – ένας μεγάλος εισαγωγέας θαλασσινών προϊόντων – συναλλάσσεται με τον υπόλοιπο κόσμο. Σκοπεύω να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση στα διάφορα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της η ΕΕ για να αξιοποιήσει αυτή την ισχύ της στην αγορά. Θα εργαστούμε για τους όρους εισαγωγής, μέσω του κανονισμού για τις αυτόνομες δασμολογικές ποσοστώσεις και μέσω των κεφαλαίων για τη βιώσιμη αλιεία στις εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ, σε συνεργασία με τον συνάδελφό μου που είναι αρμόδιος για την εμπορική πολιτική. Στο πλαίσιο της κοινής διαχείρισης της αλιείας με τρίτες χώρες, προσβλέπω στη συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την πρόσφατη πρόταση της Ε. Επιτροπής για την αντιμετώπιση των μη βιώσιμων αλιευτικών πρακτικών τρίτων χωρών όσον αφορά τα ιχθυαποθέματα κοινού ενδιαφέροντος.
«Θα επιδιώξω συνέχιση της συνεργασίας της ΕΕ με την Τουρκία»
-Υπάρχουν και κάποια ιδιαίτερα ζητήματα που αφορούν και την περίπτωση της Κύπρου, όπως η παράνομη και άναρχη αλιεία από πλευράς Τουρκίας. Έχετε κάποιες προτάσεις επί του συγκεκριμένου θέματος;
Είναι σαφές ότι δεν μπορούμε να δεχθούμε ενέργειες που δεν σέβονται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της ΕΕ. Όλα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ, ανεξάρτητα από το αν είναι ή όχι συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), πρέπει να απέχουν από τη χρήση βίας ή την απειλή χρήσης βίας και να συνεργάζονται σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο. Στο πλαίσιο αυτό, και από κοινού με τη συνάδελφό μου Kaja Kallas, Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ, θα επιδιώξω τη συνέχιση της συνεργασίας της ΕΕ με την Τουρκία στον τομέα της θαλάσσιας πολιτικής και ασφάλειας. Η συνεργασία μας θα μπορούσε να βελτιωθεί περαιτέρω με την επικύρωση της UNCLOS από την Τουρκία.
Σε περιπτώσεις που σκάφος που φέρει σημαία τρίτης χώρας και εικάζεται ότι επιδίδεται σε παράνομη αλιεία στην ΑΟΖ της Ελλάδας ή της Κύπρου, η ΕΕ θα συνεχίσει να εφαρμόζει προσέγγιση μηδενικής ανοχής. Άλλωστε, όπως ανέφερα και προηγουμένως, η ΕΕ ηγείται αυτού του αγώνα σε διεθνές επίπεδο, μέσω της εφαρμογής του κανονισμού της ΕΕ για την Παράνομη και μη Ελεγχόμενη Αλιεία τα τελευταία 14 χρόνια. Οι φερόμενες περιπτώσεις παράνομης αλιείας από σκάφη τρίτων χωρών μέσα στην ΑΟΖ κρατών μελών της ΕΕ αποτελούν ζήτημα το οποίο θα παρακολουθώ συστηματικά και από κοινού με τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη. Στο σημείο αυτό να σας αναφέρω ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ελέγχου της Αλιείας (EFCA) παρέχει σημαντική βοήθεια στα κράτη μέλη όσον αφορά τον έλεγχο και την επιθεώρηση εν πλω, με την ανάπτυξη μέσων, όπως η περιπολία του σκάφους της EFCA – του Ocean Sentinel- στα ύδατα των κρατών μελών.
-Η επάνοδος Τραμπ στις Η.Π.Α. δημιουργεί ανησυχία ως προς τις πολιτικές που θέλετε να εφαρμόσετε σε θέματα πράσινης ενέργειας, προστασίας των Ωκεανών και, γενικότερα, προώθησης πράσινων πολιτικών;
-Η ΕΕ θα εργαστεί για τη συνέχιση της ευρείας διατλαντικής συνεργασίας και με την επόμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ. Η διατλαντική συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της ασφάλειας και την προώθηση της ανάπτυξης μέσα σε ένα ιδιαίτερα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον. Η ΕΕ και οι ΗΠΑ έχουν τη μεγαλύτερη διμερή εμπορική και επενδυτική σχέση στον κόσμο, στηρίζοντας περισσότερες από 16 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και αντιπροσωπεύοντας το 42 % του παγκόσμιου ΑΕΠ. Η ΕΕ επιθυμεί να αξιοποιήσει αυτή τη θετική σχέση για την ενίσχυση της ανάπτυξης και την τόνωση ανθεκτικών αλυσίδων εφοδιασμού. Ταυτόχρονα, η ΕΕ είναι έτοιμη να υπερασπιστεί τα νόμιμα συμφέροντά της και τις πολιτικές της, όπου αυτό κριθεί αναγκαίο. Στο πλαίσιο αυτό, θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες μας σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο για την εφαρμογή αειφόρων πολιτικών. Η ίδια η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τόνισε επανειλημμένα ότι η προσπάθεια που γίνεται μέσα από την πράσινη συμφωνία και άλλες συναφείς πολιτικές για να παραδώσουμε ένα καλύτερο κόσμο στις επόμενες γενιές θα συνεχιστεί. Προσωπικά είμαι αποφασισμένος να εργαστώ και να συμβάλω προς αυτή την κατεύθυνση.
Κατευθυνόμενη από την Κύπρο η ερώτηση για ΟΕΔΑ Πεντακώμου
-Την ερώτηση για τη μονάδα ΟΕΔΑ στο Πεντάκωμο την αναμένατε κατά τη διάρκεια της ακρόασης;
-Για να είμαι ειλικρινής δεν την ανέμενα και αυτό για ένα πολύ απλό λόγο. Το ερώτημα αυτό μου τέθηκε από ευρωβουλευτές κάποιων πολιτικών ομάδων κατά τις διμερείς μας συναντήσεις πριν από την ακρόασή μου και απαντήθηκε κατά την άποψή μου πλήρως και τεκμηριωμένα. Γι’ αυτό και καμία από τις πολιτικές ομάδες που έθεσαν το θέμα πριν την ακρόαση δεν το ήγειρε και κατά την ακρόαση. Η συγκεκριμένη ευρωβουλευτής της αριστεράς δεν έθεσε τέτοιο θέμα κατά τη διμερή μας συνάντηση. Αντίθετα, κατά τη συνάντηση μας αυτή ήταν ιδιαίτερα θετική στις απαντήσεις που της έδωσα σε άλλα ερωτήματα που είχε θέσει. Και ήταν έκπληξη για μένα που ένα θέμα που θα μπορούσε να εγείρει κατά τη διμερή μας συνάντησή δεν το ακούμπησε καθόλου και το «θυμήθηκε» κατά την ακρόαση.
-Λέγεται ότι πίσω από τα δημοσιεύματα του Politico και την όλη ιστορία κρύβονται εκδικητικά κίνητρα για την στάση σας κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών. Εσείς τι πιστεύετε;
-Είναι ξεκάθαρο ότι τόσο το δημοσίευμα στο Politico όσο και η σχετική ερώτηση κατά την ακρόασή μου, τροφοδοτήθηκαν από κατευθυνόμενη ενημέρωση από την Κύπρο. Δεν μπορώ να είμαι βέβαιος για τα κίνητρα στην κάθε περίπτωση, αν και μπορεί κάποιος να κάνει συγκεκριμένες υποθέσεις. Δεν θα ήθελα, ωστόσο, να επεκταθώ διότι θεωρώ το θέμα λήξαν.
Καμία εξόφληση – κανένα αντάλλαγμα
-Υπάρχουν όμως και αυτοί που λένε πώς το χαρτοφυλάκιο του Επιτρόπου ήταν η εξόφληση της υποχρέωσης Χριστοδουλίδη για τη στήριξη σας στις προεδρικές εκλογές. Σε αυτό τι απαντάτε;
-Κατηγορηματικά σας λέω ότι ούτε το χαρτοφυλάκιο του Επιτρόπου ούτε και κανένα από τα αξιώματα που έχω αναλάβει μέχρι σήμερα αποτέλεσαν εξόφληση οποιουδήποτε χρέους. Τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη τον στήριξα συνειδητά τη δεύτερη Κυριακή των προεδρικών εκλογών διότι απλά πίστευα και πιστεύω ότι ήταν η καλύτερη επιλογή για τον τόπο. Ουδέποτε μιλήσαμε για ανταλλάγματα και ουδέποτε του έκανα έστω και την παραμικρή νύξη για να μου αναθέσει οποιοδήποτε αξίωμα. Η πρόταση του ήρθε για μένα αναπάντεχα, σε μια στιγμή που βρίσκονταν σε εξέλιξη μια σειρά από ερευνητικά έργα και δράσεις στις οποίες συμμετείχα ως πανεπιστημιακός. Θεωρώ εξαιρετικά τιμητική την πρόταση που μου έγινε και θα δώσω τον καλύτερο μου εαυτό για να βγάλω ασπροπρόσωπο τον Πρόεδρο, την Κύπρο, την Πρόεδρο της Ε. Επιτροπής αλλά πρωτίστως για να λειτουργήσω ωφέλιμα για τους ευρωπαίους πολίτες.
Πηγή: philenews.com
