Πριν λίγες μέρες, στις 24 Ιουλίου 2024, δημοσιεύθηκε από την ΕΕ το ειδικό ευρωβαρόμετρο 553 για το Κράτος Δικαίου, τόσο σε επίπεδο κρατών όσο και σε επίπεδο ΕΕ.
Το ευρωβαρόμετρο όσον αφορά την Κύπρο διεξήχθη από τις 25 Απριλίου 2024 μέχρι 16 Μαϊου 2024 και συμμετείχαν 504 Κύπριοι.
Το 49% των Κυπρίων δηλώνει «Total not informed», δηλαδή πλήρη άγνοια για το τι συνιστά κράτος δικαίου.
Στο ερώτημα αν πιστεύουν ότι αδικήματα διαφθοράς που αφορούν πολιτικούς και δημόσιους αξιωματούχους τυγχάνουν ορθής διερεύνησης από τις κυπριακές διωκτικές Αρχές και ότι όλοι αυτοί οι διεφθαρμένοι θα καταδικαστούν με επιβολή ποινής αρμόζουσας από τα κυπριακά δικαστήρια, το 73% των Κυπρίων διαφωνεί απολύτως.
Στη δήλωση ότι υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου δημόσιοι αξιωματούχοι και πολιτικοί ψηφίζουν και εφαρμόζουν νόμους όταν οι ίδιοι έχουν conflict of interest (σύγκρουση συμφέροντος) και δεν σέβονται κανένα ηθικό κριτήριο, το 81% των συμπατριωτών μας συμφωνεί απολύτως με αυτήν.
Στο ερώτημα αν οι δικαστές στην Κύπρο είναι ανεξάρτητοι και δεν επηρεάζονται από πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, το 60% των Κυπρίων θεωρούν ότι αυτό δεν ισχύει και άρα εξ αντιδιαστολής μεθερμηνευόμενο αυτό σημαίνει ότι θεωρούν τους δικαστές εξαρτημένους, που επηρεάζονται από πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα.
Παρά αυτή τους την άποψη, όμως, οι Κύπριοι στο ερώτημα αν μπορούν να προστατέψουν τα δικαιώματα τους όταν αυτά παραβιάζονται, σε ποσοστό 68% πιστεύουν ότι μπορούν να το πετύχουν αυτό μέσω των δικαστών, που σε ποσοστό 68% θεωρούν μη ανεξάρτητους και ότι επηρεάζονται από πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα.
Μια μεγάλη απαισιοδοξία
Εν γένει θα λέγαμε ότι στο ευρωβαρόμετρο αυτό περιγράφεται από τους Κύπριους συμπατριώτες μας μια κατάσταση που χρωματίζεται με τα μελανότερα χρώματα και αντικατοπτρίζει μια μεγάλη απαισιοδοξία.
Στις 29/3/2023 δημοσιεύθηκε από την ΕΕ το τακτικό ευρωβαρόμετρο 98 χειμώνας 2022 -2023 όπου στην Έκθεση που αφορά την Κύπρο είχαμε κάποια ενδιαφέρουσα ευρήματα που μπορούμε να συνδυάσουμε με τα ευρήματα που αναφέρθηκαν πιο πάνω
Στα αξιοσημείωτα ευρήματα είναι ότι οι Κύπριοι ερωτηθέντες δήλωσαν με μεγάλη πλειοψηφία γενικά ικανοποιημένοι από τη ζωή τους (80%, -2% από άνοιξη 2022),
Αξιοσημείωτο επίσης είναι το γεγονός πως στην Κύπρο οι νεαρότερες ηλικίες δηλώνουν μεγαλύτερο ποσοστό ικανοποίησης: 15-24 ετών 98% ικανοποιημένοι, 25-39 ετών 83%, 40-54 ετών 77%, και άνω των 55 ετών κατά 74%. Επιπλέον, οι Κύπριοι ερωτηθέντες γενικά είναι ικανοποιημένοι και από την καθημερινή τους ζωή (78%, -4% από άνοιξη 2022),
Η πλειονότητα των ερωτηθέντων ηλικίας 15-24 δήλωσαν ικανοποιημένοι από την καθημερινότητά τους (97%), ενώ παρόμοια ψηλά ποσοστά σημείωσαν και οι άλλες ηλικιακές ομάδες (25-39: 81%, 40-54: 71%, 55+: 72%).
Ωστόσο παρά τη γενική ικανοποίηση για την προσωπική τους κατάσταση και κατά κάποιον παράδοξο τρόπο οι Κύπριοι κρίνουν κακή την γενική κατάσταση στη χώρα τους (57%, -4% από άνοιξη 2022, ΕΕ27: 58%), καθώς και την παρούσα κατάσταση της εθνικής τους οικονομίας (61%, -7%, ΕΕ27: 63%).
Οι περισσότεροι Κύπριοι κρίνουν καλή την προσωπική επαγγελματική τους κατάσταση (55%, +2%, ΕΕ27: 60%, -1%), καθώς και την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους (69%, +2%, ΕΕ27: 69%, -1%).
Ένας στους δυο Κύπριους θεωρεί καλή την κατάσταση απασχόλησης στην χώρα τους (50%, +6%, ΕΕ27: 42%), ενώ οι αντίστοιχοι Ευρωπαίοι ερωτηθέντες τη θεωρούν κακή (53%, +2%, Κύπρος: 48%, -7%). Αμφότεροι όμως είναι διχασμένοι ως προς την παροχή δημοσίων υπηρεσιών στην χώρα τους (Κύπρος: 50% καλή, +4%, 49% κακή,-1%, ΕΕ27: 49% καλή, 48% κακή).
Αφήνουν εκτός διαφθορά και κακοδιοίκηση
Τα σημαντικότερα θέματα που αντιμετωπίζει η Κύπρος αυτή τη στιγμή θεωρούνται σύμφωνα με το ευρωβαρόμετρο η μετανάστευση (52%, ΕΕ27: 9%), η άνοδος των τιμών, ο πληθωρισμός και το κόστος διαβίωσης (46%, ΕΕ27: 53%), και η οικονομική κατάσταση (32%, ΕΕ27: 19%).
Εν γένει φαίνεται ότι οι Κύπριοι δεν θεωρούν ότι τα ζητήματα διαφθοράς, κακής διοίκησης και έλλειψης κράτους δικαίου τους αφορούν και είναι για αυτό μάλλον που δεν τα έχουν καν στα ζητήματα που τους απασχολούν.
Το γεγονός μάλιστα ότι οι ίδιοι είναι τόσο ικανοποιημένοι από την ζωή τους σε όλα τα επίπεδα παρά τις λεκτικές τους διαμαρτυρίες, δείχνει επίσης και το ότι υπάρχει μια άβολη βολή των κυπρίων όπως είχα γράψει σε άρθρο μου στον «Φ» στις 18/10/20 όπου καταλήγω ως εξής: «Αλλαγή μπορεί να επέλθει μόνο όταν υπάρχει βούληση. Το ερώτημα είναι αν όντως αυτό θέλει ο Κύπριος πολίτης, ο οποίος διαχρονικά δεν φαίνεται διατεθειμένος να ξεφύγει από την άβολη βολή του».
Θεωρώ ότι τα ευρήματα αυτά είναι ένας καλός οδηγός για να γίνει μια ανασκόπηση για το ζήτημα της ηθικής και πόσο ψηλά την έχουμε εν γένει ως κοινωνία και για να μπορέσουμε να φτάσουμε σε κάποια συμπεράσματα σε σχέση με το ότι ως φαίνεται «Κανένα σκάνδαλο δεν μας ξαφνιάζει πραγματικά» όπως έγραψα στον «Φ» στις 19/11/23
Αντικείμενο της Ηθικής, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, είναι η μελέτη της συμπεριφοράς του ανθρώπου μεμονωμένα αλλά κυρίως ως μέρος του συνόλου της κοινωνίας στην οποία ανήκει και αναπτύσσει τη δράση του.
Συνακόλουθα, αντικείμενο της Πολιτικής είναι να ενθαρρύνει την ηθικότητα του ανθρώπου αλλά και με τον νόμο να εξαναγκάζει τους ανήθικους σε ηθική βελτίωση.
Στο δεύτερο βιβλίο των Ηθικών Νικομαχείων διατυπώνεται η ίδια αντίληψη, καθώς οι πολιτικοί κρίνονται ανάλογα με το αν και κατά πόσο δύνανται να διαπλάσουν αγαθούς πολίτες.
Σύμφωνα, λοιπόν, μ’ αυτή τη θεώρηση, σκοπός της Πολιτείας είναι η ηθική βελτίωση των πολιτών, ώστε να επιτευχθεί το εὖ ζῆν καὶ εὖ πράττειν.
Το ζήτημα της ηθικής γενικότερα αλλά και πιο ειδικά της ηθικής διάστασης παραγωγής πολιτικής από τους πολιτικούς και δημόσιους αξιωματούχους, είναι κάτι το οποίο δεν φαίνεται να απασχολεί τον δημόσιο διάλογο της Κύπρου, παρά μόνο σε επιφανειακό επίπεδο και επίπεδο εντυπώσεων και αυτό μόνο λόγω κάποιων σκανδάλων που ξεσπούν και εν τέλει ρίχνονται στη λήθη εν ριπή οφθαλμού πλέον.
Κατακραυγή αλλά και κοινωνική τάση
Έχουν δει το φως της δημοσιότητας τόσες πολλές έρευνες, άρθρα, βιβλία και εν γένει αναφορές που τεκμηριώνουν πέραν πάσης αμφιβολίας το γεγονός ότι η Κύπρος είναι ουσιαστικά ένας χώρος όπου και ως μέλος της ΕΕ προσφέρει ασφαλές καταφύγιο για επενδύσεις διαφόρων ειδών και τύπων, που φαίνεται να είναι στα όρια της νομιμότητας αλλά και της ίδιας της ηθικής ως φιλοσοφικής έννοιας, που θεωρώ ότι είναι ένα ευρύτερα παραδεκτό γεγονός.
Το γεγονός επίσης ότι για όλα αυτά τα σκάνδαλα ολκής που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, πέραν της λεγόμενης κατακραυγής, κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για κάποιες μέρες, πριν ξεχαστούν στο ντουλάπι της λήθης με όλα τα υπόλοιπα, δείχνει μια κοινωνική τάση τουλάχιστον.
* Advocates-Legal Consultants
Πηγή: philenews.com
