Θετικές παραμένουν οι προοπτικές της κυπριακής οικονομίας, παρά το ότι βρισκόμαστε σε ένα περιβάλλον με σημαντική αβεβαιότητα, σημείωσε χθες ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός, μετά την κατάθεση του προϋπολογισμού του κράτους για το 2025 στην πρόεδρο της Βουλής Αννίτα Δημητρίου.
Μαζί με τον προϋπολογισμό του 2025 κατατέθηκε και το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2025-2027.
Ο υπουργός Οικονομικών σημείωσε ότι το ύψος του προϋπολογισμού για το 2025 ανέρχεται στα 10,2 δισεκατομμύρια ευρώκαι παρουσιάζει πλεόνασμα 3,3% και πρωτογενές πλεόνασμα 4,8%. Πρόσθεσε επίσης ότι αναμένεται το δημόσιο χρέος το 2025 να μειωθεί στο 64,2% και το 2026 να πέσει στο 58,1%, καθώς ο στόχος είναι να μειωθεί κάτω από το 60%. Ανέφερε ότι όλες οι δαπάνες, οι αναπτυξιακές, οι κεφαλαιουχικές, οι μεταβιβάσεις, οι κοινωνικές παροχές είναι αυξημένες.
Κληθείς να σχολιάσει τις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις, οΜάκης Κεραυνός σημείωσε ότι δεν μπορεί να υπολογιστεί το κόστος, καθώς είναι σε εξέλιξη όλες αυτές οι διεργασίες που αφορούν τις γεωπολιτικές αλλαγές και τις πολεμικές συρράξεις. Υπέδειξε ότι «είναι γι’ αυτό που, ενεργώντας προληπτικά, δημιουργούμε πλεονασματικό προϋπολογισμό για να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις απρόβλεπτες αυτές συνέπειες πέρα από το να είμαστε και σε θέση να εφαρμόζουμε κοινωνική πολιτική».
Δημόσιο
Όσον αφορά στον δημόσιο τομέα, ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι στον προϋπολογισμό για το 2025 οι μόνιμες προϋπολογισμένες θέσεις παρουσιάζονται μειωμένες κατά 8 θέσεις, σε σύγκριση με τους προηγούμενους προϋπολογισμούς, στους οποίους υπήρχε ένας σημαντικός αριθμός νέων θέσεων
Επομένως, συνέχισε ο κ. Κεραυνός, το κόστος του προϋπολογισμού όσον αφορά τις αμοιβές του ευρύτερου δημόσιου τομέα είναι μερικές χιλιάδες χαμηλότερο από το περσινό και παραμένει στο ίδιο ποσοστό, 28% του προϋπολογισμού.
Εξήγησε ότι αυτό γίνεται στο πλαίσιο της προσπάθειας συγκράτησης του προϋπολογισμού, σημειώνοντας ότι η συγκράτηση του κόστους του μισθολογίου δεν σημαίνει ότι δεν δίνεται το δικαίωμα στους εργαζομένους στον δημόσιο τομέα να επωφελούνται και αυτοί όπως όλοι οι εργαζόμενοι πρέπει να επωφελούνται από την ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά μέσα από δομικές αλλαγές και άλλες ενέργειες να αλλάξει η αρχιτεκτονική δομή εργοδότησης των δημοσίων υπαλλήλων, ώστε μεσοπρόθεσμα να υπάρξει μια σταδιακή συγκράτηση αυτού του κόστους.
Ο προϋπολογισμός
Αναλυτικότερα, το σύνολο των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού του 2025 (περιλαμβανομένων των αποπληρωμών δανείων, τόκων και επενδύσεων) ανέρχεται σε €12.934,5 εκ.
Η κατανομή των δαπανών στις τρεις βασικές κατηγορίες δαπανών έχει ως ακολούθως, (α) δαπάνες Παγίου Ταμείου €3.531,2 εκ., (β) Τακτικές δαπάνες €7.853,8 εκ., και (γ) Αναπτυξιακές δαπάνες €1.549,5 εκ. Συνοπτικά, ο κρατικός Προϋπολογισμός του 2025, συμπεριλαμβανομένου του προϋπολογισμού της Βουλής των Αντιπροσώπων, παρουσιάζει την πιο κάτω εικόνα:
Τα Έσοδα, εξαιρουμένων των χρηματοοικονομικών ροών αναμένεται να ανέλθουν στα €10.312 εκ. σε σύγκριση με αναθεωρημένα έσοδα ύψους €9.714 εκ. το 2024, προβλέπεται δηλαδή αύξηση της τάξης του 6,2%. Οι Δαπάνες, εξαιρουμένων των δαπανών για την αποπληρωμή δανείων και επενδύσεων, αναμένεται να παρουσιάσουν αύξηση ύψους 3,8% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Συγκεκριμένα, για το 2025 προϋπολογίζονται στα €11.041 εκ. σε σύγκριση με €10.640 εκ. το 2024.
Έσοδα
Αναλυτικότερα, οι σημαντικότερες κατηγορίες των εσόδων είναι οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι που συνολικά για το 2025 προϋπολογίζονται να ανέλθουν στα €8.484,5 εκ. και αποτελούν περίπου το 82% των συνολικών εσόδων (με εξαίρεση τις χρηματοοικονομικές ροές). Το υπόλοιπο 18% των εσόδων αφορά τα μη φορολογικά έσοδα όπως, πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών, ενοίκια, δικαιώματα και μεταβιβάσεις/ χορηγίες.
Τα έσοδα από την άμεση φορολογία το 2025 προβλέπονται σε απόλυτους αριθμούς, να φθάσουν τα €3.921,5 εκ. σε σύγκριση με αναθεωρημένα έσοδα ύψους €3.737,2 εκ. το 2024, αναμένεται δηλαδή αύξηση περίπου 4,9%.
Τα έσοδα από την έμμεση φορολογία το 2025 προβλέπονται σε απόλυτους αριθμούς, στα €4.563 εκ. σε σύγκριση με αναθεωρημένα έσοδα ύψους €4.319,5 εκ. το 2024, αναμένεται δηλαδή αύξηση της τάξης του 5,6%.
Τα μη φορολογικά έσοδα προβλέπονται να αυξηθούν στα €1.827,4 εκ. το 2025 σε σύγκριση με αναθεωρημένα έσοδα ύψους €1.657,1 εκ. το 2024, αναμένεται αύξηση περίπου 10,3%.
Δαπάνες
Οι συνολικές δαπάνες (περιλαμβανομένων των αποπληρωμών δανείων, τόκων και επενδύσεων), αναμένεται να παρουσιάσουν μείωση σε σχέση με τον εγκεκριμένο Προϋπολογισμό του 2024 και προϋπολογίζονται στα €12.934,5 εκ. σε σύγκριση με €13.096,9 εκ. το 2024. Η κατανομή των δαπανών, κατά οικονομική δραστηριότητα (ομάδα λογαριασμών) έχει ως ακολούθως:
- Οι δαπάνες προσωπικού, περιλαμβανομένων των συντάξεων και των φιλοδωρημάτων υπολογίζονται να μειωθούν κατά περίπου 1% και να ανέλθουν στα €3.622,1 εκ. (2025) σε σύγκριση με €3.657,1 εκ. (2024). H μείωση οφείλεται κατά κύριο λόγο, στην τροποποίηση της λογιστικής διευθέτησης της συμπληρωματικής σύνταξης.
- Οι λειτουργικές δαπάνες, προβλέπεται να αυξηθούν κατά περίπου 21,4% το 2025 και να ανέλθουν στα € 1.416,1 εκ. σε σύγκριση με €1.166,6 εκ. το 2024. Η αύξηση οφείλεται κυρίως σε αυξήσεις στα κονδύλια των μη προβλεπόμενων δαπανών και αποθεματικού, της αγοράς ύδατος, των προνοιών για δαπάνες άμυνας και αστυνόμευσης και των προνοιών για Συμβουλευτικές Υπηρεσίες/ Έρευνες.
- Οι μεταβιβαστικές πληρωμές, προβλέπεται να αυξηθούν κατά περίπου 5,3% ήτοι, από €3.788,9 εκ. το 2024 σε €3.988,5 εκ. το 2025. Οι μεταβιβαστικές πληρωμές αποτελούνται κυρίως από τις κοινωνικές παροχές, τις χορηγίες προς κρατικούς οργανισμούς δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου (περιλαμβανομένων των κρατικών πανεπιστημίων), τις χορηγίες στις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τις συνεισφορές του Δημοσίου στα Ταμεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων και ΓεΣΥ, και τη συνεισφορά μας στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Οι κυριότερες αυξήσεις για το 2025 αφορούν την αύξηση της Γενικής Κυβερνητικής Συνεισφοράς στο ΓεΣΥ, της Γενικής Κυβερνητικής Συνεισφοράς στο ΤΚΑ, των χορηγιών προς κρατικούς οργανισμούς και αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, άλλων επιχορηγήσεων και των παροχών Παιδείας.
- Οι κεφαλαιουχικές δαπάνες οι οποίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, συγχρηματοδοτούμενα έργα, αγορά γης και κτιρίων, αγορά σταθερών και κινητών μηχανημάτων, αγορά εξοπλισμού, ανεγέρσεις επεκτάσεις και βελτιώσεις κτιρίων αναμένεται να αυξηθούν κατά περίπου 4% το 2025 και να ανέλθουν στα €1.147,8 εκ. σε σύγκριση με €1.104,1 εκ. το 2024. Η πιο πάνω αύξηση οφείλεται κυρίως, στην προώθηση συγχρηματοδοτούμενων έργων/ σχεδίων (περιλαμβανομένων και όσων έχουν περιληφθεί στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας), στην αγορά μηχανολογικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού και στην αγορά λογισμικών.
- Οι δαπάνες για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους (τόκοι και αποπληρωμές δανείων εξωτερικού και εσωτερικού) παρουσιάζουν σημαντική μείωση της τάξης του 18,6% για το 2025 και συγκεκριμένα υπολογίζονται στα €2.751 εκ., σε σύγκριση με €3.379,2 εκ. το 2024.
Πηγή: philenews.com
