Μπορεί κάποια κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μετέφεραν στο εθνικό τους δίκαιο την αύξηση του εταιρικού φόρου στο 15% για τις πολυεθνικές εταιρείες με κύκλο εργασιών €750 εκατ., ωστόσο κάποια άλλα έσπρωξαν την αύξηση για πιο κάτω.
Σύμφωνα με τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο, πρόκειται για τη Μάλτα, τη Λιθουανία, την Εσθονία, τη Σλοβακία και τη Λεττονία, οι οποίες θα εφαρμόσουν τους κανόνες του Πυλώνα 2 το 2029.
Τους ισχυρισμούς για τις εξαιρέσεις διατύπωσε στη Βουλή εκ μέρους των δικηγόρων η Μαρία Γρηγορίου, καλώντας το Υπουργείο Οικονομικών να πράξει το ίδιο και για την Κύπρο.
Κάθε συζήτηση για μη συμμόρφωση της Κύπρου έκλεισε η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών, η οποία υποστήριξε πως η Κύπρος δεν μπορεί να ζητήσει μια τέτοια εξαίρεση, καθώς υπάρχει συγκεκριμένο άρθρο στην Οδηγία που δίνει τη δυνατότητα εξαίρεσης στα κράτη μέλη τα οποία έχουν παρουσία μέχρι 12 μητρικών οντοτήτων, σημειώνοντας πως με βάση τα στοιχεία ο πληθυσμός των επηρεαζόμενων οντοτήτων στην Δημοκρατία είναι περίπου 1,900. Σε σχέση με τον αριθμό των μητρικών οντοτήτων στην Κύπρο, αυτές ανέρχονται σε 60.
Πάντως, οι επηρεαζόμενοι φορείς και συγκεκριμένα ο CIBA απέρριψαν τα στοιχεία που παραθέτει το Υπουργείο Οικονομικών, υποστηρίζοντας πως πέρσι, λόγω των κυρώσεων, αποχώρησε μεγάλος αριθμός εταιρειών ρωσικών συμφερόντων. Παράλληλα οι δικηγόροι υποστήριξαν πως το 2025 χώρες της ΕΕ έχουν προχωρήσει στην επέκταση της παράτασης για την επιβολή του εγχώριου συμπληρωματικού φόρου, η οποία, με βάση το νομοσχέδιο της Κυβέρησης, έχει δοθεί για ένα έτος, δηλαδή μέχρι και το τέλος του 2025.
Στο τραπέζι κάποιοι επαγγελματικοί φορείς παραθέτουν τις πρακτικές που εφάρμοσαν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ολλανδία, η Ιρλανδία και η Πολωνία, οι οποίες μέσω πρόσθετων φορολογικών κινήτρων μείωσαν τον σχετικό φόρο στο 8% αντί 15%. Ζήτησαν και την παραχώρηση κινήτρων για να μην αποχωρήσουν πολυεθνικές επιχειρήσεις από την Κύπρο.
Στην επόμενη συνεδρία θα κληθεί και ο Υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός, για να συζητήσει με τα μέλη της Επιτροπής Οικονομικών αλλά και επηρεαζόμενους φορείς τη λήψη άμεσων μέτρων και την παραχώρηση κινήτρων για να μην επηρεαστεί η ανταγωνιστικότητα της χώρας.
Εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών ανάφεραν στη Βουλή πως είναι ελάχιστα περιθώρια μη επιβολής του εταιρικού φόρου 15% στις πολυεθνικές.
Κατά προσέγγιση η έρευνα αντικτύπου
Στο μεταξύ, ενδεικτικά είναι τα αποτελέσματα της έρευνας που έγινε για τον οικονομικό και τον πολιτικό αντίκτυπο που θα έχει για την Κύπρο η εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας για την επιβολή ενός ελάχιστου πραγματικού φορολογικού συντελεστή ύψους 15%.
Η Δημοκρατία θα πρέπει να εναρμονιστεί με τη συγκεκριμένη οδηγία πριν από τέλος του χρόνου, εάν λάβει κανείς υπόψη το γεγονός ότι η Κομισιόν παρέπεμψε τη χώρα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξαιτίας της εκπρόθεσμης συμμόρφωσης της. Βάσει των υπολογισμών του Υπουργείου Οικονομικών, ο δημοσιονομικός αντίκτυπος από την επιβολή του εταιρικού φόρου 15% για τη Δημοκρατία το 2026 θα είναι μεταξύ €200 εκατ. με €250 εκατ.
Το Υπουργείο Οικονομικών, σύμφωνα με στοιχεία που προώθησε στη Βουλή, παραδέχεται πως οι υπολογισμοί έγιναν με επιφύλαξη και με βάση τα στοιχεία του 2021-2022. Σύμφωνα με το αρμόδιο υπουργείο, λόγω της πολυπλοκότητας των κανόνων αλλά και της αντιμετώπισης τους στη βάση μη συμβατικών φορολογικών εθνικών κανόνων, ειδικότερα ως προς τον διαφορετικό τρόπο υπολογισμού του αποτελεσματικού συντελεστή φορολόγησης, του συμπληρωματικού φόρου αλλά και της διαφορετικής βάσης (λογιστικά κέρδη των συνιστωσών οντοτήτων του ομίλου στην Κύπρο ή σε άλλη δικαιοδοσία, μετά από σειρά τροποποιήσεων και προσαρμογών), όλοι οι υπολογισμοί έγιναν με επιφύλαξη, καταδεικνύοντας ενδεικτικά αποτελέσματα. Όπως επισημαίνει το Υπουργείο Οικονομικών, για τον εντοπισμό των επηρεαζόμενων κυπριακών οντοτήτων συλλέχθηκαν στοιχεία για τα έτη 2021 και 2022, από τη βάση δεδομένων του Τμήματος Φορολογίας, κατά τα οποία διαπιστώθηκε πως υπάρχουν 1900 τέτοιες πολυεθνικές εταιρείες στο νησί.
Τέσσερις παραδοχές
Μάλιστα, για τον υπολογισμό του δημοσιονομικού αντικτύπου, το Υπουργείο Οικονομικών προχώρησε σε ασκήσεις βασιζόμενο σε τέσσερις παραδοχές:
– Σταθερός επηρεαζόμενος πληθυσμός φορολογουμένων χωρίς καμία αλλαγή στη συμπεριφορά τους.
– Δεν συμπεριλαμβάνονται στην άσκηση οι ναυτιλιακές εταιρείες, οι οποίες φορολογούνται με τον φόρο χωρητικότητας. Αξίζει να σημειωθεί, σύμφωνα με στοιχεία του Υφυπουργείου Ναυτιλίας, από τους κανόνες του Πυλώνα 2 επηρεάζονται δύο από τις πέντε κυπριακές εταιρίες που καταβάλλουν φόρο χωρητικότητας.
– Ενδεικτικός καθορισμός μέσου όρου αποτελεσματικού συντελεστή φορολόγηση της τάξεως περίπου 8%(σύμφωνα με τις εσωτερικές ασκήσεις και αναφορές από τις εκθέσεις του ΟΟΣΑ) και ο καθορισμός της φορολογικής βάσης στη βάση διαθέσιμων στοιχείων του Τμήματος Φορολογίας για το 2022.
– Οι υπολογισμοί πραγματοποιηθήκαν με βάση τους συμβατικούς φορολογικούς κανόνες που εφαρμόζονται στο εθνικό πλαίσιο και όχι με τη μεθοδολογία του Πυλώνα 2.
Συνεπώς, οι τέσσερις συγκεκριμένες παραδοχές συνέβαλαν στο να εξαχθεί το συμπέρασμα για αυξημένα κρατικά έσοδα μέχρι €250 εκατ. από την αύξηση του εταιρικού φόρου.
Σύμφωνα με το στοιχεία του Τμήματος Φορολογίας, το 2021 παρατηρήθηκε πως οι τομείς του λιανικού και χονδρικού εμπορίου, οι χρηματοοικονομικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες, καθώς και ο τομέας των ακινήτων μαζί, αποτελούν το 43% των δραστηριοτήτων.
Επιπρόσθετα, 3% ανήκει στον τομέα της πληροφορικής, ενώ η δραστηριοποίηση στις τεχνικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων και τα εισοδήματα έρευνα και ανάπτυξη/δικαιώματα ευρεσιτεχνίας και πνευματικά δικαιώματα, που αποτελείται από το 40% των φορολογουμένων.
Ταυτόχρονα, το υπουργείο παραθέτει τους τομείς που θα επηρεαστούν περισσότερο από την αύξηση του εταιρικού φόρου στο 15%. Και αυτό, λόγω του ότι σημαντικά φορολογικά κίνητρα υποστηρικτικά προς τις εταιρείες, όπως είναι ελαφρύνσεις από διάθεση προνομιών ή δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας και δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και η έκπτωση τόκου σε νέο κεφάλαιο της εταιρείας, περιορίζουν σημαντικά το φορολογητέο εισόδημα των εταιρειών συμπιέζοντας αρκετά τον πραγματικό φορολογικό, διεξήχθη ανάλυση των στοιχείων με σκοπό να εντοπιστεί ο αριθμός των φορολογουμένων που επηρεαστεί περισσότερο από την εφαρμογή της συγκεκριμένης οδηγίας.
Συνεπώς, σύμφωνα με στοιχεία από τις φορολογικές δηλώσεις του 2021, των υπό εξέταση φορολογουμένων με ικανοποιητική συμμόρφωση, παρατηρείται ότι μόνο το 3,1% έχει διεκδικήσει την ελάφρυνση που αφορά την έκπτωση τόκου σε νέο κεφάλαιο της εταιρείας, ενώ μόλις 0,06% έχει διεκδικήσει ελαφρύνσεις από δικαιώματα ευρεσιτεχνίας.
Η μη διατάραξη της φορολογικής βάσης
Την ίδια ώρα, σε πέντε λόγους στηρίχθηκε το σενάριο της παραδοχής ότι δεν θα διαταραχθεί η φορολογική βάση.
Συγκεκριμένα, η παγκόσμια συνύπαρξη των κανόνων και οι μηχανισμοί ασφαλείας που κλειδώνουν την επιβολή και είσπραξη του ελάχιστου πραγματικού φορολογικού συντελεστή 15% στους επηρεαζόμενους πολυεθνικούς ομίλους στο παγκόσμιο, δημιουργεί αμφιβολίες για δραστική αλλαγή στις στρατηγικές αποφάσεις των επηρεαζόμενων οντότητων που να έχουν ως αποτέλεσμα της μετεγκατάσταση τους δικαιοδοσίες που δεν εφαρμόζουν τους παγκόσμιους κανόνες.
Επιπρόσθετα, το συγκεκριμένο σενάριο ενισχύεται με στοιχεία σύμφωνα με τα οποία από τις 140 δικαιοδοσίες του παγκόσμιου πλαισίου του Πυλώνα 2, οι 40 έχουν συμμορφωθεί.
Επίσης, 18 χώρες βρίσκονται στο στάδιο συζήτησης της εθνικής τους νομοθεσίας, ανακοινώνοντας την πρόθεση τους για εφαρμογή του Πυλώνα 2 το 2025 και 2026. Να σημειωθεί πως οι 58 χώρες, αποτελούν μεγάλες οικονομίες και χρηματοοικονομικά κέντρα.
Εξάλλου, 83 χώρες δεν θα εφαρμόσουν τους κανόνες του Πυλώνα 2 (εξαίρεση τις ΗΠΑ), εντάσσονται είτε στις αναπτυσσόμενες χώρες ή δεν αποτελούν επιχειρηματικά/χρηματοοικονομικά κέντρα ή βρίσκονται στη μαύρη λίστα των μη συνεργάσιμων δικαιοδοσιών της ΕΕ και του ΟΟΣΑ για σκοπούς φορολογικής διαφάνειας και καταπολέμησης του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.
Στο μεταξύ, άλλος ένας λόγος είναι η εφαρμογή από το 2019 στη Δημοκρατία του φόρου εξόδου ο οποίος προβλέπει ότι κατά την μεταφορά περιουσιακών στοιχείων εκτός Δημοκρατίας, η αρμόδια αρχή μπορεί να επιβάλει φόρο επί της αγοραίας αξίας των μεταβιβασμένων περιουσιακών στοιχείων.
Οι παραδοχές, οφείλονται στις εξελίξεις στο παγκόσμιο σκηνικό με την νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ να διαφωνεί με την παγκόσμια μεταρρύθμιση δημιουργώντας κλίμα ανησυχίας στην Ευρώπη με ενδεχόμενες ενέργειες επιβολής δασμών σε προϊόντα στην ΕΕ. Επίσης, είναι και ένα πολιτικό ζήτημα που η Ευρώπη θα κληθεί να αντιμετωπίσει συλλογικά.
Αποτρεπτικοί παράγοντες για φυγή εταιρειών
Ταυτόχρονα, το αρμόδιο υπουργείο παραθέτει τους παράγοντες που θα συμβάλουν στη μη φυγή κυπριακών εταιρειών από την Κύπρο. Τα φορολογικά κίνητρα που θα δοθούν θα λαμβάνονται υπόψη για σκοπούς υπολογισμού του πραγματικού φορολογικού συντελεστή, με αποτέλεσμα την αύξηση του συμπληρωματικού φόρου.
Επιπρόσθετα, το νομικό πλαίσιο των κανόνων επιτρέπει την εξαίρεση του εισοδήματος επί της ουσίας, το οποίο σε ένα βαθμό μειώνει τον απαιτούμενο συμπληρωματικό φόρο, αφού λάβει υπόψη του τις δαπάνες μισθοδοσίας των εργαζομένων αλλά και τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας, κάτι που αποτελούν ενδείξεις πραγματικής παρουσίας των οντοτήτων με μειωμένη την πιθανότητα παρουσίας φορολογικών πρακτικών.
Άλλη μια διάκριση του Πυλώνα 2 αφορά την ενδεδειγμένη επιστρεπτέα πίστωση φόρου και τη μη ενδεδειγμένη επιστρεπτέα πίστωση φόρου. Η πρώτη μπορεί να θεωρηθεί ως επιδότηση η κρατική χορηγία και η δεύτερη ως φορολογική μείωση. Και στις δύο περιπτώσεις ο πραγματικός συντελεστής μιας εταιρείας μπορεί να περιοριστεί. Πάντως, η εφαρμογή μιας τέτοιας φορολογικής ρύθμισης από μέλος της ΕΕ, για μείωση του ύψους του εταιρικού φόρου, δεν θα είναι αποτελεσματική.
Πηγή: philenews.com
