Η έγκριση τον Ιανουάριο από τις αμερικανικές Αρχές για διαπραγματεύσιμα στις αγορές αμοιβαία κεφάλαια που θα βασίζονται και σε bitcoin (τα επονομαζόμενα spot Bitcoin ETFs) αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη πίσω από το πρόσφατο ράλι του μεγαλύτερου κρυπτονομίσματος στον κόσμο με βάση την κεφαλαιοποίηση. Με τις τιμές να ξεπερνούν ακόμη και τα 72.000 δολάρια, επανήλθαν στην αγορά μνήμες ανάλογες με αυτές έως το 2021, όταν το κρυπτονόμισμα είχε καταγράψει αισίως το προηγούμενο ιστορικό ρεκόρ στα 69.000 δολάρια. Αυτό είχε συμβεί τον Νοέμβριο του 2021. Στη συνέχεια όμως, καθώς οι κεντρικές τράπεζες άρχισαν να αυξάνουν τα επιτόκια και ξέσπασαν σκάνδαλα στον κλάδο, οι επενδυτές είχαν στραφεί αλλού προκαλώντας μεγάλη βουτιά στις τιμές. Το 2022 το bitcoin έχασε το 65% της αξίας του μετά την κατάρρευση στο stablecoin terraUSD, η οποία είχε οδηγήσει το hedge fund Three Arrows Capital της Σιγκαπούρης σε χρεοκοπία. Μέχρι τα τέλη του 2022 το κρυπτονόμισμα είχε υποχωρήσει στα επίπεδα των 16.000 δολαρίων ειδικά μετά το σκάνδαλο με την κατάρρευση του ανταλλακτηρίου FTX τον Νοέμβριο εκείνου του έτους.
Αδεια για τα ETF. Από το 2023 όμως και ειδικά προς τα τέλη του, οι τιμές άρχισαν να ανεβαίνουν. Κι αυτό οφειλόταν στην προσδοκία ότι μεγάλες εταιρείες, θεσμικοί επενδυτές, ετοιμάζονταν να δραστηριοποιηθούν έντονα στον κλάδο περιμένοντας ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC) θα έδινε άδεια για τα ETF σε bitcoin. Οπως κι έγινε στις 11 Ιανουαρίου 2024. Εκτοτε, τα αμοιβαία κεφάλαια που περιλαμβάνουν bitcoin και αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο Χρηματιστήριο έχουν σημειώσει μεγάλη επιτυχία. Με πολλούς επενδυτές να έχουν συσσωρευτεί σε αυτά τα ETF, το συνολικό ενεργητικό στα δέκα αμοιβαία κεφάλαια spot bitcoin των ΗΠΑ αυξήθηκε δραστικά φτάνοντας τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια.
Τα στοιχεία. Το προϊόν iShares Bitcoin Trust της BlackRock έφτασε τα 10 δισ. δολάρια την περασμένη εβδομάδα καταγράφοντας τη μεγαλύτερη αύξηση εισροών προς το ορόσημο αυτού του ποσού που έχει καταγράψει ποτέ νέο ETF. Το αντίστοιχο διαπραγματεύσιμο αμοιβαίο κεφάλαιο της Fidelity, με ενεργητικό άνω των 6 δισ. δολαρίων, είναι ήδη το τρίτο μεγαλύτερο ETF της εταιρείας διαχείρισης επενδύσεων και αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος των καθαρών εισροών στα ETFs της φέτος, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η «Wall Street Journal».
Τα ETF σε spot bitcoin επιτρέπουν ακόμη και σε μη εξειδικευμένους στον κλάδο των κρυπτονομισμάτων επενδυτές να αγοράζουν το κρυπτονόμισμα μέσω των επενδυτικών εταιρειών με τις οποίες συνεργάζονται, χωρίς να χρειάζεται να καταφύγουν σε ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάτων ή σε άλλα επενδυτικά κεφάλαια που επενδύουν στο bitcoin μέσω σύνθετων συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης.
Ορισμένοι αναλυτές προέβλεπαν ότι η μεγάλη αρχική επιτυχία των συγκεκριμένων ETF θα προκαλούσε στη συνέχεια επιβράδυνση της σχετικής αγοράς. Αντίθετα όμως ο ρυθμός των ροών σε bitcoin ETF επιταχύνθηκε τις τελευταίες εβδομάδες καθώς οι τιμές του κρυπτονομίσματος πλησίαζαν σε επίπεδα-ρεκόρ, με αποτέλεσμα η μια κίνηση να αυτοτροφοδοτεί την άλλη. Είναι ενδεικτικό ότι στα τέλη του 2023 οι τιμές του bitcoin βρίσκονταν κοντά στα 40.000 δολάρια.
Το ρίσκο. Σε κάθε περίπτωση πάντως το ρίσκο με τα κρυπτονομίσματα, περιλαμβανομένου και του bitcoin, είναι αυξημένο, αφού όπως φαίνεται και στη σχετική πορεία των τιμών οι διακυμάνσεις μπορεί να είναι τεράστιες. Αυτό που κάνει το bitcoin διαφορετικό από σχεδόν οποιοδήποτε άλλο εμπόρευμα ή πρώτη ύλη ή νόμισμα όσον αφορά τις τιμές είναι η αυστηρά ελεγχόμενη προσφορά του. Αυτή είναι και η βασική δυναμική που μπορεί να οδηγήσει σε απότομες μεταβολές των τιμών του.
Ο κώδικας υπολογιστή που υποστηρίζει τη δημιουργία των bitcoin επιβάλλει αυστηρό όριο για τη δημιουργία μέχρι 21 εκατομμυρίων τέτοιων ψηφιακών νομισμάτων, αναλύει η «Wall Street Journal». Πάνω από το 90% των bitcoin έχουν ήδη δημιουργηθεί και ανταλλάσσονται στην αγορά. Για να επεκτείνουν την προσφορά και να δημιουργηθούν νέα bitcoin, ισχυροί υπολογιστές χρηστών («miners») εκτελούν αλγόριθμους για την αποκαλούμενη «εξόρυξη» νέων τέτοιων νομισμάτων. Αλλά μπορούν να δημιουργήσουν μόνο έως περίπου 900 νέα bitcoin την ημέρα, αριθμός που αναμένεται να μειωθεί τον επόμενο μήνα όπως προβλέπει ο αλγόριθμος. Η προσφορά bitcoin πρόκειται τελικά να σταματήσει να αυξάνεται όταν εξορυχθεί και το τελευταίο τέτοιο ψηφιακή νόμισμα, κάτι που αναμένεται να γίνει περίπου στο έτος 2140, όπως αναφέρεται.
