Η Ιαπωνία γίνεται η πρώτη χώρα στον κόσμο που πουλά πράσινα κρατικά ομόλογα με στόχο την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Ο όρος αφορά ομόλογα τα οποία χρηματοδοτούν επενδύσεις οι οποίες μπορεί να μην είναι απαραίτητα πράσινες οι ίδιες αλλά έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση των εκπομπών ρύπων από κλάδους της οικονομίας που ρυπαίνουν περισσότερο.
Με την κίνηση η χώρα γίνεται πρωτοπόρος αφού μέχρι σήμερα τέτοια κρατικά ομόλογα δεν έχουν γνωρίσει διάδοση σε άλλα μέρη του κόσμου. Στην Ιαπωνία ήδη μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες έχουν προχωρήσει σε μεγάλες τέτοιες εκδόσεις στο πλαίσιο προγράμματος μετάβασης που υποστηρίζει και η κυβέρνηση. Τις εκδόσεις πράσινων ομολόγων από εταιρείες ακολούθησε στη συνέχεια και η ίδια η κυβέρνηση στο Τόκιο.
Ετσι η Ιαπωνία στις 14 Φεβρουαρίου προχώρησε στην πώληση κρατικών πράσινων ομολόγων με δεκαετή διάρκεια από τα οποία συγκέντρωσε 800 δισ. γιεν ή σχεδόν 5 δισ. ευρώ. Αυτή ήταν μόνο η αρχή αφού νέα τέτοια έκδοση αναμένεται να πραγματοποιηθεί τώρα άμεσα. Στόχος είναι σε αυτή τη φάση να αντληθούν από τις αγορές συνολικά περίπου 9 δισ. ευρώ (1,6 τρισ. γιεν) από τέτοια πράσινα κρατικά ομόλογα. Ουσιαστικά, για να συμμετάσχει κάποιος επενδυτής σε αυτά πρέπει να αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για το πού θα πάνε τα κέρδη από τις αποδόσεις των ομολόγων αυτών.
Στο παρελθόν κι άλλες χώρες έχουν εκδώσει κρατικά ομόλογα με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος. Από τη Σαουδική Αραβία έως τη Βραζιλία έχει πουληθεί στους επενδυτές τέτοιο χρέος το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως πράσινο ή διατηρήσιμο. Εκείνο που κάνει τα πράσινα κρατικά ομόλογα της Ιαπωνίας να διαφέρουν είναι το ότι επενδυτές και κράτος δεσμεύονται ρητώς ότι θα χρησιμοποιήσουν τα ποσά για να μειωθούν ενεργά οι εκπομπές ρύπων σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας. Με την κίνηση αυτή η κυβέρνηση στο Τόκιο διοχετεύει κεφάλαια από τον ιδιωτικό τομέα για να επιτευχθούν στόχοι για προστασία του κλίματος, χωρίς να βάζει χέρι στον κρατικό προϋπολογισμό.
Μπαταρίες-μικροτσίπ
Ορισμένα από τα κονδύλια προορίζονται για να χρηματοδοτήσουν εξοπλισμό που χρησιμοποιείται σε αιολικά πάρκα, σε ανακύκλωση ρύπων και στην ανάπτυξη κινητήρων αεροσκαφών που χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα. Οι φιλοδοξίες της Ιαπωνίας όμως με τα πράσινα αυτά ομόλογα είναι μεγαλύτερες, αφού πρωταρχικός στόχος θεωρείται ότι είναι η εξέλιξη μπαταριών και μικροτσίπ τελευταίας τεχνολογίας, σχεδιασμένων για τη μείωση των εκπομπών ρύπων όχι σε βραχυπρόθεσμο ή σε μεσοπρόθεσμο, αλλά σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Τα ομόλογα αποτελούν βασικό πυλώνα του σχεδίου του πρωθυπουργού Φούμιο Κισίντα για να χρηματοδοτηθεί με μεγάλα κεφάλαια ο μετασχηματισμός πολλών κλάδων της βιομηχανίας της χώρας, αλλά και να αυξηθεί η κοινωνική συνείδηση για τέτοιες προσπάθειες.
Οι στόχοι
Οι στόχοι που έχουν τεθεί είναι υψηλοί και παράγοντες της αγοράς έχουν αμφιβολίες για την επίτευξή τους, αλλά αυτό ισχύει για τις προσπάθειες προστασίας του περιβάλλοντος και στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και άλλες χώρες. Ειδικότερα, μέχρι το τέλος της δεκαετίας η Ιαπωνία ελπίζει να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε λιγότερο από το μισό από αυτό που ήταν το 2013. Μέχρι το 2050 η χώρα ελπίζει να επιτύχει μηδενικές καθαρές εκπομπές. Εκτιμάται ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία απαιτούνται περίπου 150 τρισεκατομμύρια γιεν (920 δισ. ευρώ) σε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις που σχετίζονται με την προσπάθεια αυτή εάν η Ιαπωνία θέλει να επιτύχει τους φιλόδοξους στόχους της. Μένει τώρα να φανεί εάν κι άλλες χώρες θα ακολουθήσουν το παράδειγμά της με πράσινα ομόλογα και με πόση επιτυχία θα συνεχιστεί το πρόγραμμα αυτό το αμέσως επόμενο διάστημα.
