Τα τελευταία χρόνια, πολλοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής νόμιζαν ότι είχαν βρει την τέλεια φόρμουλα για την εφαρμογή φιλικών προς το κλίμα πολιτικών χωρίς να αντιμετωπίζουν δύσκολες πολιτικές ανταλλαγές: τις τεράστιες επιδοτήσεις. Αυτή η στρατηγική, που συχνά συνδέεται με τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, έχει επηρεάσει αρκετές δυτικές χώρες.
Υπάρχει όμως ακόμη πολύς δρόμος για να επιτευχθεί μια πιο πράσινη οικονομία. Το επόμενο έτος θα αποτελέσει κρίσιμο τεστ για πολλές δυτικές χώρες, με τις εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες, την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο να λαμβάνουν χώρα εν μέσω κλιμάκωσης των πολιτικών εντάσεων για περιβαλλοντικά ζητήματα.
Αρκετοί παράγοντες είναι κρίσιμοι για την αποτροπή της λαϊκής αντίθεσης στις πολιτικές για το κλίμα και την ενθάρρυνση της υιοθέτησης καθαρών λύσεων, όπως τα ηλεκτρικά οχήματα. Ενώ ο αρνητικός αντίκτυπος των αλλαγών πολιτικής είναι συχνά ρητός, τα θετικά αποτελέσματα παραμένουν σιωπηρά. Για παράδειγμα, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ανακοίνωσαν ότι τα νέα βενζινοκίνητα και πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα θα απαγορευθούν έως το 2035, αλλά δυσκολεύτηκαν να παράσχουν ακόμη και μια εκτιμώμενη τιμή για τα ηλεκτρικά οχήματα. Πρέπει να αναληφθούν σαφέστερες δεσμεύσεις, δεδομένου ότι οι πολίτες που συγκρίνουν τις τρέχουσες τιμές των βενζινοκίνητων και πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων με τα ηλεκτρικά οχήματα είναι κατανοητό να ανησυχούν.
Επιπλέον, η δημόσια δέσμευση πρέπει να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο, καθώς η σταδιακή κατάργηση των οχημάτων με ορυκτά καύσιμα θα απαιτήσει εκτεταμένα σχέδια για την επανεκπαίδευση των εργαζομένων στην αυτοκινητοβιομηχανία και την υποστήριξη των μικρών επιχειρήσεων. Απαιτούνται επίσης γεωγραφική διαφοροποίηση και ανανεωμένος πολεοδομικός σχεδιασμός για τη μείωση των μεγάλων μετακινήσεων που αναγκάζουν τους ανθρώπους να εξαρτώνται από φθηνά καύσιμα.
Τέλος, πρέπει να αγωνιστούμε για δικαιοσύνη. Για να αντιμετωπιστεί η λαϊκιστική αφήγηση των ελίτ που αποφεύγουν τους περιορισμούς που επιβάλλονται στη μεσαία τάξη, οι υπερπλούσιοι θα πρέπει να συνεισφέρουν περισσότερα από το ευρύ κοινό. Ως συμβολική χειρονομία και απόδειξη της ιδέας, η ΕΕ θα μπορούσε να ανακοινώσει φιλόδοξα σχέδια για τη ρύθμιση του κλάδου ιδιωτικών αεροσκαφών και την επιτάχυνση του μετασχηματισμού της στην καθαρή ενέργεια.
Αυτό είναι μόνο ένα μικρό μέρος της ευρύτερης επανεφεύρεσης που χρειαζόμαστε επειγόντως. Εστιάζοντας αποκλειστικά στις τιμές του άνθρακα και στις βιομηχανικές επιδοτήσεις, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ήλπιζαν να παρακάμψουν σκληρές πολιτικές επιλογές. Αλλά και οι δύο προσεγγίσεις έχουν αποδειχθεί ανεπαρκείς, τόσο κοινωνικά όσο και οικονομικά. Οι πολιτικές για το κλίμα πρέπει να απομακρυνθούν από την εποχή των πράσινων φόρων και των επιδοτήσεων και να εισέλθουν στην εποχή της πολιτικής.
Ο Ντάνιελ Αμιέλ είναι μέλος της Εθνοσυνέλευσης της Γαλλίας, ειδικός εισηγητής του Προϋπολογισμού για Περιβαλλοντικές Πολιτικές και μέλος της Επιτροπής της Κομισιόν για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις. Ηταν υπεύθυνος για την προεκλογική εκστρατεία του προέδρου Μακρόν το 2017 και το 2022 και είναι πρώην σύμβουλός του (2017-2019)
