Με ραγδαίους ρυθμούς αναπτύσσεται η ηλεκτροπαραγωγή μέσω φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα, η οποία πλέον καταλαμβάνει ηγετική θέση τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και διεθνές επίπεδο. Ενδεικτικά, το 2023 εγκαταστάθηκαν 1.574 MW, με αποτέλεσμα η συνολική τους ισχύς να αγγίζει τα 7.087 MW.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ), μόνο το 2023 επενδύθηκαν στη χώρα μας 1,11 δισ. ευρώ σε νέα έργα φωτοβολταϊκών, με την ανάπτυξη αυτή να συνοδεύεται από 15.730 ισοδύναμες θέσεις πλήρους απασχόλησης.
Ευρωπαϊκή πρωτιά
Ενδεικτικό της εντυπωσιακής ανάπτυξης των φωτοβολταϊκών είναι το γεγονός ότι η Ελλάδα ήταν πρώτη στην Ευρώπη τη χρονιά που μας πέρασε, σε ό,τι αφορά το ποσοστό της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής που παράγεται από φωτοβολταϊκά, με ποσοστό υπερδιπλάσιο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο (8,6%) και υπερτριπλάσιο από τον παγκόσμιο μέσο όρο (5,4%). Τη δεύτερη θέση στην Ευρώπη καταλαμβάνει η Ουγγαρία (18%) και ακολουθεί η Ισπανία (17%).
Με βάση το κριτήριο της κατά κεφαλήν παραγωγής το 2023, η χώρα μας κατέλαβε την 3η θέση, ενώ τα δύο κράτη με καλύτερη επίδοση ήταν η Ολλανδία (1.086 KWh) και η Ισπανία (948 KWh).
Στην Ελλάδα, διασυνδέθηκαν στο δίκτυο σχεδόν 1,6 GW νέων φωτοβολταϊκών και από τη νέα ισχύ σχεδόν 250 MW ήταν συστήματα net-metering, το 20% των οποίων ήταν οικιακά. Την ίδια ώρα, τα φωτοβολταϊκά αποτελούσαν το 74% όλης της νέας εγκατεστημένης ισχύος από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) για το 2023, ενώ η αγορά των συστημάτων αυτοκατανάλωσης υπερδιπλασιάστηκε σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, αγγίζοντας πλέον τα 450 MW.
Οπως αναφέρει ο Σύνδεσμος Ελληνικών Φωτοβολταϊκών, πρόκειται μακράν για την πιο δημοκρατική τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής, με πάνω από 72.500 εγκατεστημένα συστήματα όλων των μεγεθών σε όλη τη χώρα ως τα τέλη του 2023, αριθμός που αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς. Ταυτόχρονα, είναι πλέον και η πιο φθηνή τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής με το κόστος των φωτοβολταϊκών πλαισίων να έχει πέσει κατά 90% από το 2009 έως σήμερα.
Αξίζει να σημειωθεί πως προ του 2015 (οπότε και ξεκίνησε το πρόγραμμα του ενεργειακού συμψηφισμού) συνδέθηκαν λίγα έργα αυτοπαραγωγής με βάση το παλιό θεσμικό καθεστώς (π.χ. το σύστημα στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, μικρά συστήματα σε κτίρια της Τράπεζας Πειραιώς), ενώ εντός του 2023 διασυνδέθηκαν, μεταξύ άλλων, και 1.795 μικρά συστήματα με μπαταρία (12,66 MWh) στο πλαίσιο του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη».
Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας αναφέρει πως τα φωτοβολταϊκά είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής στην ιστορία και αυτό θα συνεχιστεί και τη χρονιά που διανύουμε, οπότε και αναμένονται οι νέες εγκαταστάσεις να αγγίξουν νέο ρεκόρ. Μέσα στο 2023 εγκαταστάθηκαν περίπου 400 GW φωτοβολταϊκών. Κάθε μέρα δηλαδή είχαμε πάνω από 1GW νέων φωτοβολταϊκών.
Περιβαλλοντικά οφέλη
Χάρη στα φωτοβολταϊκά, το 2023 αποσοβήθηκε η έκλυση 5,7 εκατ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Αυτή είναι η ποσότητα CO2 που εκλύουν 4,6 εκατομμύρια νέα αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης που το καθένα κάνει κατά μέσο όρο 10.000 χιλιόμετρα ετησίως. Το περιβαλλοντικό όφελος ισοδυναμεί με αυτό που θα είχαμε αν φυτεύαμε 147,6 εκατομμύρια κωνοφόρα ή αντίστοιχα 90,1 εκατομμύρια φυλλοβόλα δέντρα εντός του αστικού ιστού και τα αφήναμε να μεγαλώσουν για μία δεκαετία.