Μπορεί οι διαδικασίες και ο διάλογος για υιοθέτηση της Οδηγίας της ΕΕ για επαρκείς κατώτατους μισθούς να άρχισε στην Κύπρο, όπως και σε άλλες χώρες, μα η ίδια η Οδηγία συνεχίζει να αντιμετωπίζει προκλήσεις, σε σημείο που δεν αποκλείεται και να ακυρωθεί.
Τουλάχιστον συγκεκριμένα άρθρα της, όπως αυτό που αφορά σε συστάσεις για ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, η εφαρμογή του οποίου θα κριθεί από την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) σε σχετική προσφυγή της Δανίας.
Η προσφυγή της Δανίας
Το Βασίλειο της Δανίας έχει προσφύγει από τις 18 Ιανουαρίου 2023 στο ΔΕΕ, ζητώντας ακύρωση της Οδηγίας για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υποστηρίζοντας πως αυτή παραβιάζει τη Συνθήκη Λειτουργίας της ΕΕ, καθώς και επιδίκαση των δικαστικών εξόδων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ. Επικουρικώς, ζητά από το Δικαστήριο να ακυρώσει το άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο δ’, της Οδηγίας και να ακυρωθεί και η παράγραφος 2 του άρθρου 4, το οποίο είναι αυτό που αναφέρεται στην ενίσχυση των συμβάσεων.
Η διαδικασία εξέτασης της προσφυγής άρχισε μόλις τον περασμένο μήνα στο ΔΕΕ, το οποίο στις 19 Σεπτεμβρίου εξέτασε την υπόθεση. Επισήμως, η κυβέρνηση της Δανίας γνωστοποίησε την εκδίκαση της υπόθεσης με δήλωση της υπουργού Απασχόλησης της χώρας, Ane Halsboe-Jørgensen, η οποία εξέφρασε την ικανοποίησή της επειδή θα δοθεί η ευκαιρία να κριθεί το όλο ζήτημα. Η ίδια σημείωσε πως για τη Δανία το ζήτημα είναι θέμα αρχής, αναφέροντας πως εξ αρχής η κυβέρνηση της χώρας, η πλειοψηφία του κοινοβουλίου της και οι κοινωνικοί εταίροι ήταν κατά της Οδηγίας για τον κατώτατο μισθό και καταγράφοντας την άποψη πως η διαμόρφωση των μισθών πρέπει να γίνεται στη Δανία και όχι στην ΕΕ. Επισήμανε, επίσης, την εμπειρία 125 χρόνων στη χώρα της όσον αφορά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις για διαμόρφωση αποδοχών. Όπως υποστηρίζεται, εξάλλου, στην προσφυγή της Δανίας «με τη θέσπιση του άρθρου 4, παράγραφος 1, στοιχείο δ’, και του άρθρου 4, παράγραφος 2, της προσβαλλόμενης οδηγίας, τα καθών (σ.σ. ΕΕ και Ευρωκοινοβούλιο) παραβίασαν την αρχή της δοτής αρμοδιότητας και ενήργησαν κατά παράβαση του άρθρου 153, παράγραφος 5, ΣΛΕΕ. Οι ως άνω διατάξεις παρεμβαίνουν άμεσα στον καθορισμό του επιπέδου των αμοιβών στα κράτη μέλη και αφορούν το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι, στοιχεία τα οποία εξαιρούνται από την αρμοδιότητα του νομοθέτη της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 153, παράγραφος 5, ΣΛΕΕ».
Αποφάσεις του χρόνου
Η κυβέρνηση της Δανίας γνωστοποίησε επίσης πως η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προσφυγή της αναμένεται εντός του πρώτου εξαμήνου του 2025. Την εξέλιξη της προσφυγής από το ΔΕΕ (τμήμα μείζονος σύνθεσης) που εξετάζει την υπόθεση παρακολουθούν κράτη-μέλη όσο και κοινωνικοί εταίροι χωρών της ΕΕ, περιλαμβανομένης της Κύπρου. Όπως πληροφορείται ο «Φ», αν και απόφαση επί του θέματος αναμένεται να υπάρξει εντός του πρώτου εξαμήνου του 2025, εντούτοις οι εξελίξεις αναμένονται αρκετά νωρίτερα, καθώς τον Ιανουάριο της νέας χρονιάς θα εκδοθεί πρόταση/γνώμη από τον γενικό εισαγγελέα του ΔΕΕ για την προσφυγή της Δανίας.
Η πρότασή του θα αποτελέσει σύμφωνα με νομικούς κύκλους «οδηγό» για τους δικαστές του ΔΕΕ αν και το δικαστήριο δεν δεσμεύεται από τις γνώμες των γενικών εισαγγελέων. Σημειώνεται ότι γενικός εισαγγελέας διορίζεται για κάθε υπόθεση που εξετάζεται από το δικαστήριο της ΕΕ αλλά, αν και μέλη του ΔΕΕ, έχουν συμβουλευτικό κυρίως ρόλο στις υποθέσεις και δεν συμμετέχουν στη λήψη απόφασης.
Στην Κύπρο φέτος
Παρά τις δικαστικές διαδικασίες, στη χώρα μας έχει αρχίσει εδώ και κάποιο καιρό επίσημα ο κοινωνικός διάλογος για υιοθέτηση της σχετικής οδηγίας, ως η υποχρέωσή μας, όπως και όλων των κρατών μελών. Το σύνολο των κρατών μελών έχουν χρονικό περιθώριο μέχρι και τις 15 Νοεμβρίου 2024 για εναρμόνιση με την Οδηγία για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην ΕΕ και στόχος του Υπουργείου Εργασίας είναι να μην υπάρξει καθυστέρηση και αυτή να υιοθετηθεί μέχρι το τέλος του χρόνου.
Δεν αποκλείεται το όλο θέμα απασχολήσει και τη συνεδρίαση του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος τη Δευτέρα, υπό την προεδρία του Υπουργού Εργασίας Γιάννη Παναγιώτου καθώς το Σώμα θα συζητήσει εκτός από την επιχειρούμενη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση και «προγραμματισμό άλλων θεμάτων».
Οι διαφωνίες των εταίρων για την Οδηγία
Ο διάλογος που άρχισε μεταξύ του Υπουργείου Εργασίας και των κοινωνικών εταίρων φανέρωσε τις διαφορετικές ερμηνείες της εργοδοτικής και συνδικαλιστικής πλευράς για την οδηγία και για το θέμα.
Οι διαφορές μάλιστα που προέκυψαν αφορούν στο άρθρο που αφορά στις συλλογικές συμβάσεις το οποίο προκάλεσε και την αντίδραση από πλευράς Δανίας.
Συγκεκριμένα, διαφορετικές απόψεις επικρατούν σε σχέση με το κατά πόσο ή Οδηγία της ΕΕ προβλέπει ή συστήνει την κάλυψη του 80% των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή κατά πόσο συστήνει την κάλυψη από συλλογικές διαπραγματεύσεις του 80% των εργαζομένων.
Όποιο από τα δύο ισχύει, πάντως, η κάλυψη αυτή δεν αναμένεται να γίνει αυτόματα, καθώς η Οδηγία προβλέπει σε περίπτωση που η κάλυψη με συλλογικές διαπραγματεύσεις υπολείπεται του 80% τότε να καταρτίζουν σχέδια δράσης για αύξηση της κάλυψης. Ταυτόχρονα, η ίδια οδηγία καλεί τα κράτη μέλη με νομοθετημένο κατώτατο μισθό να θεσπίσουν τις αναγκαίες διαδικασίες για τον καθορισμό και την επικαιροποίηση των νόμιμων κατώτατων μισθών. Ως αποτέλεσμα το προσχέδιο νομοσχεδίου που ετοίμασε το Υπουργείο Εργασίας για υιοθέτηση της ευρωπαϊκής οδηγίας και εξετάζει με τους κοινωνικούς εταίρους προβλέπει μεταξύ άλλων την ενσωμάτωση στην νέα νομοθεσία της υφιστάμενης με την οποία καθορίστηκε αλλά και αναθεωρήθηκε πρόσφατα ο Εθνικός Κατώτατος Μισθός που ισχύει στη χώρα μας και τη συνέχιση λειτουργίας της επιτροπής αναπροσαρμογής που συστάθηκε.
Η νέα αναθεώρηση του Εθνικού Κατώτατου Μισθού αναμένεται στο τέλος του 2025, προκειμένου να τεθεί σε ισχύ το 2026 και αναμένεται εκτός των άλλων να καθοριστεί με τη νέα νομοθεσία που θα βασίζεται στην Οδηγία της ΕΕ. Σήμερα -και συγκεκριμένα από τον Ιανουάριο φέτος- ο εθνικός κατώτατος μισθός ανέρχεται στα 1000 ευρώ (ακαθάριστα) μετά από εξάμηνη απασχόληση στον ίδιο εργοδότη και στα 900 ευρώ (ακαθάριστα) ανέρχεται ο μίνιμουμ μισθός πρόσληψης για πλήρη απασχόληση.
Πηγή: philenews.com