Ριζικές αλλαγές στον τρόπο χορήγησης του επιδόματος ανεργίας – ώστε να συνδεθεί με τον εργασιακό και ασφαλιστικό βίο του ανέργου – προωθεί το υπουργείο Εργασίας με νέο νομοσχέδιο-σκούπα το οποίο σχεδιάζεται να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση μέχρι την άνοιξη. Η κεντρική φιλοσοφία της προωθούμενης ρύθμισης είναι η αύξηση του επιδόματος ανεργίας και η σύνδεσή του με τον μισθό που λάμβανε ο άνεργος τα τελευταία χρόνια της απασχόλησής του πριν από την έξοδό του στην ανεργία. Σύμφωνα με πληροφορίες, το επίδομα θα συνδεθεί σε ποσοστό 70% ή και 75% με τον κατώτατο μισθό.
Ετσι, εφόσον οι βασικές αποδοχές ανέλθουν στα 820 ευρώ από τον ερχόμενο Απρίλιο, το επίδομα ανεργίας μπορεί να φτάσει στα 650 ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Απριλίου 2023 το επίδομα ανεργίας έχει διαμορφωθεί στα 479 ευρώ. Αυτό θα είναι και το κατώτατο όριο που θα θεσμοθετηθεί για τη χορήγηση της συγκεκριμένης παροχής, κάτω από το οποίο δεν θα πέφτει κανείς άνεργος. Σήμερα το επίδομα ανεργίας χορηγείται για 5 έως 12 μήνες, ανάλογα με τις ημέρες εργασίας που έχουν πραγματοποιήσει οι δικαιούχοι.
Το ποσό της επιδότησης είναι σταθερό για όλους (479 ευρώ) και συναρτάται με τον κατώτατο μισθό. Το επίδομα λαμβάνει μόνο μια μικρή μερίδα ανέργων, που φθάνει μόλις το 10% των εγγεγραμμένων ανέργων.
Κριτήρια. Ειδικότερα, προωθούνται αλλαγές που αφορούν το επίδομα ανεργίας το οποίο θα επηρεάζεται από το ύψος του μισθού που λάμβανε ο άνεργος όταν ήταν εργαζόμενος, θα συνδέεται με την κατάρτιση και θα καταβάλλεται πέραν των 12 μηνών. Μάλιστα μελετάται η επέκταση της καταβολής για το επίδομα ανεργίας για περισσότερους από 12 μήνες με συγκεκριμένα ωστόσο κριτήρια και προϋποθέσεις.
Ειδικότερα, λόγω της ενσωμάτωσης του επιδόματος μακροχρόνια ανέργων στο επίδομα ανεργίας, εξετάζεται η καταβολή του επιδόματος ανεργίας να ξεπερνά τους 12 μήνες και να φτάνει στους 18 μήνες. Το υπουργείο Εργασίας μαζί με τη ΔΥΠΑ εξετάζει τα σενάρια καταβολής του επιδόματος πέραν των 12 μηνών.
Οι αρμόδιοι στη ΔΥΠΑ εξετάζουν μετά την τακτική επιδότηση, οι άνεργοι που θα πληρούν τις προϋποθέσεις να εξακολουθήσουν να ενισχύονται με επίδομα μετά τους 12 μήνες της τακτικής επιδότησης, λαμβάνοντας μάλιστα ποσό που μπορεί να υπερβαίνει και τα 200 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με τα χρόνια που έχουν απασχοληθεί πριν μείνουν άνεργοι.
Σύμφωνα με πληροφορίες μελετάται μέχρι στιγμής το επίδομα ανεργίας να είναι ένα μεταβλητό ποσό που τους πρώτους μήνες μετά την απόλυση μπορεί να φτάνει έως τα 1.300 ευρώ – θα δίνεται στους ανέργους που έχουν διανύσει περισσότερα από 4 χρόνια στην αγορά εργασίας, ενώ αντίθετα όσοι έχουν λιγότερα χρόνια θα λαμβάνουν το ποσό των 479 ευρώ. Οσο περισσότερα χρόνια έχει διανύσει ο άνεργος στην αγορά εργασίας, τόσο υψηλότερο θα είναι το επίδομα που θα λάβει. Επίσης το συνολικό ετήσιο ποσό του επιδόματος ανεργίας – όπως προκύπτει από τον κατώτατο μισθό – δεν θα αυξηθεί αλλά θα καταβάλλεται εμπροσθοβαρώς. Δηλαδή μεγαλύτερο επίδομα τους πρώτους μήνες και μικρότερο στη συνέχεια.
Επίδομα εργασίας. Οι αλλαγές στο επίδομα για τους μακροχρόνια ανέργους θα συνδυαστούν με την πιλοτική μετατροπή του επιδόματος ανεργίας σε επίδομα εργασίας μέσω νέων προγραμμάτων κατάρτισης, προκειμένου ο άνεργος να συμμετάσχει στην αναζήτηση νέας θέσης απασχόλησης για να επανενταχθεί στην αγορά εργασίας το ταχύτερο δυνατό, έχοντας αποκτήσει επιπλέον εφόδια.
Γι’ αυτόν τον λόγο αναμένεται να θεσπιστεί ως υποχρέωση του ανέργου να είναι διαθέσιμος για κατάρτιση και έτοιμος να επανενταχθεί εκ νέου στην αγορά εργασίας το ταχύτερο δυνατό.
Βασικός στόχος του νέου πλαισίου που θα διέπει το επίδομα ανεργίας είναι η σύνδεση αυτού με τον πρότερο εργασιακό μισθό και ασφαλιστικό βίο του ανέργου.
Συγκεκριμένα θα προβλέπεται ότι το πρώτο χρονικό διάστημα μετά την απόλυση θα δίδεται στον άνεργο αυξημένο ποσό επιδόματος – πιο κοντά στον μισθό του – το οποίο μπορεί να μειώνεται σταδιακά όσο περνούν οι μήνες, χωρίς όμως να πέφτει κάτω από το σημερινό όριο των 479 ευρώ ανά μήνα.
Επίσης στο νέο καθεστώς θα λαμβάνεται υπόψη ο μέσος μισθός που είχε ο άνεργος ως πρώην εργαζόμενος την τελευταία τριετία. Βάσει αυτού θα υπολογίζεται ένα ποσοστό 55%-60% που θα ισχύει για τους πρώτους 6 μήνες.
Στη συνέχεια, για το δεύτερο εξάμηνο μελετάται ο άνεργος να λαμβάνει 479 ευρώ, το ποσό δηλαδή που ισχύει σήμερα. Για παράδειγμα, αν ένας άνεργος ως εργαζόμενος την τελευταία τριετία είχε μέσο μισθό 1.500 ευρώ, τότε θα λάβει το πρώτο εξάμηνο 825 ευρώ/μήνα, ενώ το δεύτερο εξάμηνο θα λαμβάνει τα 479 ευρώ.
