Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες για τη σωστή ποιοτική διαχείριση κορυφαίων ζητημάτων. Πέραν της ανάγκης για μεταρρύθμιση του Συνταξιοδοτικού και Φορολογικού συστήματος, οφείλει να ασχοληθεί και με το θέμα της αξιοπρεπούς εργασίας.
Η αξιοπρέπεια στην εργασία δεν είναι έννοια αφηρημένη. Ούτε έννοια κενού περιεχομένου. Μάλιστα, γι’ αυτές τις δύο λέξεις (αξιοπρέπεια και εργασία) υπάρχει και εορτάζεται Παγκόσμια Ημέρα. Η 7η Οκτωβρίου καθιερώθηκε ως τέτοια με πρωτοβουλία της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Εργατικών Συνδικάτων ITUC, που συσπειρώνει στις τάξεις της 175 εκατ. εργαζομένους από 156 χώρες.
Θα πρέπει το κράτος να προχωρήσει σε σοβαρές τομές και αλλαγές που θα ρυθμίζουν την αγορά εργασίας, δίδοντας ιδιαίτερη σημασία και βαρύτητα στην επέκταση και εδραίωση του θεσμού των συλλογικών συμβάσεων.
Προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης να αρχίσει κοινωνικός διάλογος για τον καθορισμό ενός εθνικού πλαισίου δράσης που θα στοχεύει στην προώθηση της συλλογικής διαπραγμάτευσης, με τρόπο που θα εφαρμόζεται η οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για κάλυψη μέσω των συλλογικών συμβάσεων, τουλάχιστον του 80% των εργαζομένων (σήμερα στην Κύπρο η κάλυψη μέσω της συλλογικής σύμβασης ανέρχεται στο 43%).
Ήδη στο θέμα αυτό υπάρχει σοβαρή καθυστέρηση από πλευράς Κυβέρνησης, που προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία στο συνδικαλιστικό κίνημα (η εργοδοτική πλευρά ούτε που θέλει να ακούει για επέκταση των συλλογικών συμβάσεων).
Χαρακτηριστική περί τούτου είναι η διαπίστωση του Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα της ΣΕΚ Μιχάλη Μιχαήλ, ο οποίος σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στον Οικονομικό Φιλελεύθερο τον περασμένο μήνα γράφει τα εξής σημαντικά: «Δυστυχώς, στο θέμα αυτό παρατηρείται μια τεράστια αδράνεια από την Κυβέρνηση, η οποία, ενώ πριν αρκετό καιρό διακήρυξε ότι θα προχωρήσει στην εφαρμογή της σχετικής οδηγίας για επέκταση των συλλογικών συμβάσεων σε ποσοστό του 80% των εργαζομένων του τόπου, δεν έχει ετοιμάσει κανένα πλάνο μέχρι σήμερα, ενώ τον τελευταίο καιρό έχει κλειδοστομιάσει και έχει σταματήσει να αναφέρεται στο συγκεκριμένο στόχο».
Η διαπίστωση αυτή από ένα συνδικαλιστικό στέλεχος πρώτης γραμμής, του οποίου η αρθρογραφική εγκυρότητα είναι αδιαμφισβήτητα αξιόπιστη και αξιοπρεπής, πρέπει να απασχολήσει το υπουργείο Εργασίας και τον αρμόδιο υπουργό.
Σε μια άλλη διάσταση, το ίδιο το κράτος, όταν προχωρεί σε δημόσιες συμβάσεις για την υλοποίηση διαφόρων αναπτυξιακών έργων, οφείλει να απαιτεί την ύπαρξη συλλογικής σύμβασης εργασίας. Σήμερα, το κράτος δαπανεί τεράστια ποσά για την υλοποίηση των δημοσίων συμβάσεων, τα οποία δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται με τρόπο που δεν θα επιβραβεύεται η ρυθμισμένη και αξιοπρεπής απασχόληση, συντηρώντας την αδήλωτη και την παράνομη απασχόληση.
Πρότυποι κανόνες ακολουθούνται μόνο στις συμβάσεις που αφορούν την οικοδομική βιομηχανία, οι οποίοι καλύπτουν ελάχιστα ωφελήματα των εργαζομένων. Αυτοί οι πρότυποι κανόνες πρέπει να ενισχυθούν και να εφαρμοσθούν σε όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας.
Δεκάδες φορές υποστηρίξαμε πως οι πόροι που αντλούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δεν πρέπει να διοχετεύονται σε επιχειρήσεις που δεν εφαρμόζουν συλλογικές συμβάσεις.
Το θέμα αυτό δεν είναι καινούργιο, ούτε εμφανίστηκε από το πουθενά. Στις 6 Ιουλίου 2021 η ΣΕΚ απέστειλε σχετική επιστολή με τίτλο «Καμία δημόσια σύμβαση έργου χωρίς συλλογική σύμβαση εργασίας» στους τότε υπουργούς Οικονομικών και Εργασίας Κωνσταντίνο Πετρίδη και Ζέτα Αιμιλιανίδου αντίστοιχα. Μάλιστα, με την α. Ζέτα έγινε και εξειδικευμένη συζήτηση. Η αποστολή της επιστολής στους δύο υπουργούς συνέπεσε εκείνη την περίοδο με την υλοποίηση πανευρωπαϊκής εκστρατείας που γινόταν από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Υπηρεσιών (UNI), με την οποία η ΣΕΚ βρίσκεται σε διαρκή σχέση και επικοινωνία.
Στόχος της συγκεκριμένης εκστρατείας ήταν η αξιοποίηση των δημοσίων συμβάσεων για ενίσχυση της ποιότητας και της αξιοπρέπειας στην εργασία.
Συμπερασματικά, η πολιτική του κράτους θα πρέπει να είναι απλή και ξεκάθαρη: «Καμία δημόσια σύμβαση χωρίς συλλογική σύμβαση».
Υ.Γ1.: Η αξιοπρέπεια στην εργασία είναι παράγοντας καθοριστικής σημασίας για την οικοδόμηση της Δημοκρατίας και της κοινωνικής συνοχής.
Υ.Γ.2: Ορθώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πραγματοποιεί συσκέψεις με τις επιχειρήσεις και τους εργοδότες. Σ’ αυτές τις συσκέψεις, ο Νίκος Χριστοδουλίδης οφείλει να τους υποδείξει το αυτονόητο. Και το αυτονόητο είναι η συνομολόγηση και εφαρμογή συλλογικής σύμβασης, η οποία και θα ελέγχεται ως προς την εφαρμογή της.
Οικονομολόγος – Δημοσιογράφος