Το πάθημα της μεγάλης οικονομικής κρίσης έγινε μάθημα για όλους: Εφαρμόστηκαν νόμοι, κανονισμοί και διαδικασίες που άλλαξαν τις συνθήκες δανεισμού, με αποτέλεσμα να έχουμε σήμερα διαφορετική κουλτούρα τραπεζών, επιχειρήσεων και κυπριών καταναλωτών, υπέρ της εξυπηρέτησης των δανειακών υποχρεώσεων και κατ’ επέκταση της συνετής οικονομικής διαχείρισης
Απαντώντας σε ερωτήσεις του Forbes, ο Δημήτρης Δημητρίου, Διευθυντής Διεύθυνσης Διαχείρισης Κινδύνων – Τράπεζα Κύπρου εξηγεί ότι το κυπριακό τραπεζικό σύστημα είναι πλέον ικανό να καταλαβαίνει και να ελέγχει τους παραδοσιακούς κινδύνους, όπως ο πιστωτικός ή ο κίνδυνος αγορών, αλλά σε μια εποχή γεωπολιτικής αστάθειας παραμένει δύσκολο να προβλέψει κανείς πώς θα εξελιχθεί ένας πόλεμος και ποιες συνέπειες θα έχει σε πολιτικό ή οικονομικό επίπεδο.
Ως διευθυντή διεύθυνσης διαχείρισης κινδύνων δεν μπορούμε να μην σας ρωτήσουμε ποιος πιστεύετε ότι είναι σήμερα ο μεγαλύτερος κίνδυνος για το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου και την Τράπεζα Κύπρου ειδικότερα;
Θα έλεγα ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος σήμερα είναι το ασταθές εξωτερικό περιβάλλον στο οποίο ζούμε, το οποίο περιλαμβάνει κίνδυνους που δεν μπορούμε να προβλέψουμε, να ελέγξουμε και να μετρήσουμε εύκολα, όπως οι γεωπολιτικοί, οι κυβερνοαπειλές και η κλιματική αλλαγή.
Έχουμε γίνει πολύ καλοί στο να καταλαβαίνουμε και να ελέγχουμε τους παραδοσιακούς κινδύνους, όπως ο πιστωτικός ή ο κίνδυνος αγορών, αλλά σε μια εποχή γεωπολιτικής αστάθειας είναι δύσκολο να προβλέψεις πώς θα εξελιχθεί ένας πόλεμος και ποιες συνέπειες θα έχει σε πολιτικό ή οικονομικό επίπεδο.
Επιπρόσθετα, λαμβάνουμε υπόψη στην αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ότι η ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη, η αυξανόμενη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) και η ψηφιοποίηση των οικονομιών προσθέτουν πολυπλοκότητα, καθώς μπορεί να λειτουργήσουν ως καταλύτες σε μελλοντικά κέρδη ή ζημίες. 
Σχολιάστηκε θετικά από παράγοντες της οικονομίας και αναλυτές η διάψευση των ανησυχιών για τον κίνδυνο μεγάλης αύξησης στο ποσοστό ΜΕΔ εντός των τραπεζών, λόγω του κύματος αυξήσεων στα επιτόκια από το 2022 αλλά και των διαδοχικών κρίσεων. Πώς αντιμετωπίστηκε από την Τράπεζα Κύπρου αυτόςο κίνδυνος; Σε ποιο βαθμό βοήθησε η πολιτική αναδιαρθρώσεων δανείων που εφαρμόσατε;
Γενικά οι τράπεζες σήμερα βρίσκονται σε πολύ καλύτερη θέση να διαχειριστούν τους κινδύνους που επηρεάζουν τα δανειακά χαρτοφυλάκια, εκμεταλλευόμενες τις γνώσεις, εμπειρίες και εργαλεία που έχουν αποκομίσει από προηγούμενες κρίσεις, ξεκινώντας από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2007-2014.
Οι αυστηρότερες νομοθεσίες και κανονισμοί, οι αυξημένες εποπτικές απαιτήσεις και οι καλύτερες εσωτερικές πολιτικές και διαδικασίες που ακολουθούν, έχουν θωρακίσει τις τράπεζες, καθιστώντας τις έτοιμες για ορθότερη διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου. Η Τράπεζα Κύπρου βασίζεται στην ικανότητα αποπληρωμής, που είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας δανεισμού ή αναδιάρθρωσης και ταυτόχρονα εφαρμόζει προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων των εργασιών και ταμειακών ροών των πελατών, για να διασφαλίσει ότι η αποπληρωμή των δανείων είναι δυνατή και σε περιόδους αντίξοων συνθηκών.
Ακολουθώντας συγκεκριμένες πολιτικές αναδιαρθρώσεων, η τράπεζα έδωσε την ευκαιρία σε πελάτες να ανακάμψουν, διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα τους, υποστηρίζοντας την οικονομική ανάπτυξη του τόπου, και περιορίζοντας τον κίνδυνο μεγάλης αύξησης στο ποσοστό των ΜΕΔ.
Η ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ
Σε ποιο βαθμό βλέπετε να έχει αλλάξει η κουλτούρα των Κυπρίων καταναλωτών -φυσικών και νομικών προσώπων- έναντι της εξυπηρέτησης δανειακών υποχρεώσεων και της εφαρμογής συνετούς οικο- νομικής διαχείρισης στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις;
Πριν την παγκόσμια κρίση του 2007-2014, η αξιολόγηση δανεισμού βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στις εξασφαλίσεις, οι οποίες, όμως, λόγω των τότε νομοθεσιών και κανονισμών στην κυπριακή αγορά σπάνια εκποιούνταν, με αποτέλεσμα ένα σημαντικό μέρος του δανεισμού σε περίοδο οικονομικής κρίσης να μην εξυπηρετείται.
Έκτοτε, έχουν αλλάξει τα εργαλεία και ο τρόπος χειρισμού, τόσο από τη μεριά των τραπεζών, όσο και από το κράτος, που από τη μια στηρίζουν τις ευάλωτες ομάδες και από την άλλη διευκολύνουν τις γρήγορες και αποτελεσματικές ενέργειες, ώστε οι δανειστές να μπορούν να εισπράξουν το λαβείν τους.
Εφαρμόστηκαν νόμοι, κανονισμοί και διαδικασίες που άλλαξαν τις συνθήκες δανεισμού, με αποτέλεσμα, θεωρώ, να έχουμε σήμερα διαφορετική κουλτούρα τραπεζών, επιχειρήσεων και Κυπρίων καταναλωτών, υπέρ της εξυπηρέτησης των δανειακών υποχρεώσεων και κατ’ επέκταση της συνετής οικονομικής διαχείρισης.
Πιστεύουμε ότι οι Κύπριοι δανειολήπτες έχουν πλέον καταλάβει ότι η μη τήρηση των συμβατικών υποχρεώσεων τους συνεπάγεται πραγματικό κόστος και σε πολύ μεγάλο βαθμό επιδεικνύουν συνέπεια στις δανειακές τους υποχρεώσεις. Ως αποτέλεσμα, σχεδόν το σύνολο των νέων δανείων που έχουμε χορηγήσει μετά το 2016 είναι εξυπηρετούμενα, παρόλες τις δυσκολίες που έχουμε περάσει τα τελευταία 4 χρόνια.
Με ποιους τρόπους και ποια μέσα αξιολογείται από τη Διεύθυνσή σας η πιθανή έκθεση του συγκροτήματος σε κινδύνους, πριν από τη λήψη σημαντικών αποφάσεων; Πόσο σημαντική είναι αυτή η διαδικασία πριν τις αποφάσεις;
Το Πλαίσιο Διαχείρισης Κινδύνων του Ομίλου, το οποίο εγκρίνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο, παρέχει την υποδομή, διαδικασίες και αναλύσεις που απαιτούνται για την υποστήριξη της αποτελεσματικής διαχείρισης κινδύνων και εξασφαλίζει ότι εντοπίζονται εγκαίρως όλοι οι ουσιώδεις κίνδυνοι που ενδέχεται να απειλήσουν το επιχειρηματικό μοντέλο, την μελλοντική απόδοση, ρευστότητα και φερεγγυότητα του Ομίλου. Αυτοί οι κίνδυνοι λαμβάνονται υπόψη κατά τον καθορισμό της συνολικής επιχειρηματικής στρατηγικής του Ομίλου, διασφαλίζοντας την ευθυγράμμιση με τη διάθεση και ικανότητα ανάληψης κινδύνων του Ομίλου.
Πώς διαχειρίζεται η Τράπεζα Κύπρου ειδικά τον «κίνδυνο πίστωσης»; Πώς σχολιάζετε απόψεις επιχειρηματιών και άλλων ότι τα κριτήρια δανειοδότησης είναι πολύ αυστηρά και περιοριστικά ως προς την υλοποίηση νέων επενδύσεων;
Η τράπεζα θέτει και παρακολουθεί όρια διάθεσης ανάληψης κινδύνων σχετικά με τον πιστωτικό κίνδυνο. Εφαρμόζει συγκεκριμένη πολιτική δανεισμού και πλαίσιο ορίων, που ενσωματώνουν συνετά κριτήρια ευθυγραμμισμένα με τα όρια διάθεσης ανάληψης κινδύνων του Ομίλου, καθώς και με όλους τους νόμους και κανονισμούς που διέπουν τις τράπεζες.
Τα όρια αυτά αναθεωρούνται σε ετήσια βάση ή και συχνότερα, κατά περίπτωση, εάν αυτό κρίνεται απαραίτητο. Μετά τη χορήγηση του δανεισμού ακολουθεί στενή και πολυεπίπεδη παρακολούθηση, με τη χρήση συστημάτων που αξιολογούν συνεχόμενα μεγάλο όγκο δεδομένων για την έγκαιρη αναγνώριση πιθανής αύξησης του κινδύνου αποπληρωμής, ώστε να ληφθούν έγκαιρα πιθανές προληπτικές ενέργειες.
Η τράπεζα παραμένει προσηλωμένη στην προσεκτική και γρήγορη διαχείριση των ΜΕΔ, αξιοποιώντας την εμπειρία και τεχνογνωσία που απέκτησε την τελευταία δεκαετία, μέσω της απομόχλευσης του ισολογισμού της.
Πώς αναμένετε να διαμορφωθεί το σκηνικό στην υποβολή και έγκριση αιτήσεων για νέα δάνεια το επόμενο διάστημα, αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις ότι μπαίνουμε σε μια περίοδο μειώσεων των επιτοκίων από την ΕΚΤ; Υπάρχει κίνδυνος υπερθέρμανσης της οικονομίας από μια σημαντική αλλαγή της νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη;
Μια περίοδος μείωσης των επιτοκίων συνεπάγεται μειωμένο κόστος δανεισμού, το οποίο είναι θετικό προς τους δανειολήπτες, αλλά ταυτόχρονα μπορεί και να είναι δείκτης εξασθενημένης οικονομικής δραστηριότητας, που μπορεί να μειώσει τα εισοδήματα των πελατών και κατ’ επέκταση να επηρεάσει αρνητικά την ικανότητα αποπληρωμής. Η ΕΚΤ είναι πολύ προσεκτική ως προς τη νομισματική πολιτική στην Ευρωζώνη, λαμβάνοντας αποφάσεις για τον καθορισμό των βασικών επιτοκίων ανά συνεδρίαση και χωρίς να δεσμεύεται για σημαντικές αλλαγές.
Τη στιγμή που το ύψος του πληθωρισμού έχει σχετικά ελεγχθεί και τα θετικά σημάδια οικονομικής ανάπτυξης συνεχίζουν να υπάρχουν, εκτός απρόοπτων καταστάσεων που δεν θα μπορούσαν να προβλεφθούν, πιστεύω ότι ο κίνδυνος υπερθέρμανσης της οικονομίας στην Ευρωζώνη είναι σχετικά απομακρυσμένος.
Από το τεύχος Νοεμβρίου της Κυπριακής Έκδοσης του Forbes
Πηγή: philenews.com
