Το κόστος του γεωπολιτικού κινδύνου και της ενδεχόμενης παρεμπόδισης της ηλεκτρικής διασύνδεσης από την Τουρκία είναι το σημαντικότερο θέμα που θα συζητηθεί στη σύσκεψη της Τρίτης, υπό τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, αλλά δεν θα είναι το μοναδικό.
Η Κυβέρνηση προβληματίζεται έντονα και για ένα θέμα που συνδέεται άμεσα με το γεωπολιτικό ρίσκο, αλλά εμπεριέχει και άλλες προεκτάσεις. Καθώς, η μη ολοκλήρωση του έργου θεωρητικά μπορεί να προκληθεί και από άλλους εξωτερικούς – απρόβλεπτους παράγοντες, που θα εμπίπτουν στον ορισμό της «ανωτέρας βίας».
Τι θα γίνει σε μια τέτοια περίπτωση; Πόσα χρήματα θα κληθούν να πληρώσουν η Κυπριακή Δημοκρατία και η Ελληνική Δημοκρατία στον ΑΔΜΗΕ (και στη Nexans, που κατασκευάζει το καλώδιο), μέσω των καταναλωτών ρεύματος, με ποσοστό 63% και 37% αντίστοιχα;
Ευρέως αναφέρεται πως σε περίπτωση μεγάλης ανατροπής που θα επιφέρει διακοπή χωρίς ευθύνη του φορέα υλοποίησης, η ΡΑΕΚ «ενδέχεται» να εγκρίνει αιτήματα του ΑΔΜΗΕ για ανάκτηση των δαπανών που θα έχει ήδη πραγματοποιήσει η εταιρεία.
Την Κυβέρνηση όμως απασχολεί έντονα το ενδεχόμενο μια διακοπή του έργου χωρίς ευθύνη του φορέα υλοποίησης να δημιουργήσει αυτόματα ευθύνη της Κύπρου (και της Ελλάδας) να πληρώσουν στον ΑΔΜΗΕ (και στη Nexans)το συνολικό ή πολύ μεγάλο μέρος του κόστους του καλωδίου (όπως περιγράφεται στο συμβόλαιο που υπέγραψε η γαλλική εταιρεία με την EuroAsia και το ανέλαβε μετά ο ΑΔΜΗΕ) και όχι μόνο το κόστος του καλωδίου που θα έχει κατασκευαστεί ή ποντιστεί μέχρι εκείνο το σημείο.
Δηλαδή, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, αν την Τρίτη η σύσκεψη καταλήξει σε συμφωνία για τις αλλαγές που ζητά μετά την ανάληψη του έργου ο ΑΔΜΗΕ στο ρυθμιστικό πλαίσιο (σ.Φ. αυτό είναι το διακύβευμα και όχι η κατασκευή ή όχι του καλωδίου), και ο φορέας υλοποίησης δώσει στη Nexans το πολυπόθητο για την ίδια Full Notice to Proceed (τελική εντολή για κατασκευή του καλωδίου, βάσει της συμφωνίας που υπογράφηκε επί καιρώ EuroAsia), τότε οι δύο κυβερνήσεις αναλαμβάνουν, ίσως, την υποχρέωση να πληρώσουν όλη ή τη μεγαλύτερη αξία του συμβολαίου (συνολικής αξίας 1.4 δισ. ευρώ), ανεξαρτήτως του χρονικού σημείου που δυνατό να προκληθεί διακοπή εργασιών λόγω εξωτερικού κινδύνου.
Οι πληροφορίες του Φιλελευθέρου αναφέρουν πως η πρόσκληση της Nexans από την Κυβέρνηση στη σύσκεψη της Τρίτης συνδέεται άμεσα με την ανάγκη να συζητηθούν τρόποι ουσιαστικής μείωσης της επιβάρυνσης των καταναλωτών Κύπρου και Ελλάδας, σε περίπτωση που το καλώδιο θα κατασκευαστεί σε ένα μέρος του μόνο, αλλά γίνει επίκληση του συμβολαίου που υπέγραψαν οι εταιρείες -ερήμην των κυβερνήσεων- και απαιτηθεί από τους καταναλωτές η αποπληρωμή του συμβολαίου στο 100% της συνολικής αξίας του ή στο μεγαλύτερο μέρος. Δηλαδή, να πληρώσουμε ΚΑΙ για έργο που ίσως δεν θα λειτουργήσει αλλά ΚΑΙ για καλώδιο που δεν θα κατασκευαστεί.
Οι διαθέσιμες πληροφορίες δεν είναι ασφαλείς ως προς τις υποχρεώσεις του ΑΔΜΗΕ -και σε τελική ανάλυση των καταναλωτών των δύο χωρών- έναντι της Nexans αν το έργο ναυαγήσει με ευθύνη τρίτου παράγοντα. Πληροφορίες του Φιλελευθέρου που δεν κατέστη δυνατό να επιβεβαιωθούν από επίσημη πηγή αναφέρουν ότι ο ΑΔΜΗΕ έχει ενημερώσει πως το κόστος μιας ανατροπής των σχεδιασμών από παρέμβαση της Τουρκίας θα είναι τουλάχιστο 500 εκατ. ευρώ. αλλά η κυπριακή Κυβέρνηση ανησυχεί πως το ελάχιστο κόστος δυνατό να είναι πολύ μεγαλύτερο. Και θέλει να ακούσει, την Τρίτη, τη θέση της Nexans.
Στο πλαίσιο της συνάντησης θα ζητηθεί να συζητηθούν πολλές παράμετροι αυτής της πτυχής, τόσο με τη Nexans όσο και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε στην αποζημίωση του φορέα υλοποίησης και της Nexans για το καλώδιο, ως εξοπλισμό,να συμβάλουν κατά το δυνατό λιγότερο οι καταναλωτές και περισσότερο η ΕΕ (μέσω της χορηγίας των 657 εκατ. και όχι μόνο), σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις (και των ιδίων των εταιρειών) για πιθανή τουρκική παρέμβαση. Ακόμα και στα αρχικά στάδια του έργου (πχ βυθομετρήσεις, κλπ).
Πηγή: philenews.com