Μπορεί πολλοί ειδικοί να δείχνουν αισιόδοξοι για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας, δεν φαίνεται να συμμερίζονται όλοι αυτό το κλίμα.
Για όσους είναι ικανοποιημένοι με το σπίτι τους, το αυτοκίνητό τους και την δουλειά τους, όλα είναι μέλι-γάλα, τι γίνεται όμως με όσους θέλουν να τα αλλάξουν ή να τα αποκτήσουν;
Όπως αναφέρει η οικονομική συντάκτρια του Business Insider, Έμιλι Στιούαρτ η πραγματοποίηση μιας σημαντικής αλλαγής στη ζωή εκατομμυρίων Αμερικανών έχει τέτοιο κόστος που η παρούσα φάση της οικονομίας το καθιστά άπιαστο όνειρο.
Ενώ τα τελευταία τέσσερα χρόνια σημειώθηκε βελτίωση σε μακροοικονομικό επίπεδο, στην καθημερινότητα, υπάρχει μια πραγματική αίσθηση στασιμότητας. Ο πληθωρισμός μειώνεται, αλλά οι τιμές εξακολουθούν να είναι πολύ υψηλότερες από ό,τι πριν από την πανδημία. Τα επιτόκια είναι αυξημένα.
Η αγορά εργασίας έχει χαλαρώσει κάπως, καθιστώντας λιγότερο συμφέρουσα την αναζήτηση νέας εργασίας. Οι τιμές πώλησης κατοικιών έχουν ξεφύγει από το ανώτατο όριο του 2022, αλλά εξακολουθούν να είναι 47% υψηλότερες από ό,τι ήταν το 2019, σύμφωνα με τον Εθνικό Δείκτη Τιμών Κατοικίας S&P CoreLogic Case-Shiller.
«Τι είναι πάλι αυτό, πέντε μήνες να ψάχνεις για δουλειά;»
Η λήψη ενός δανείου θα είναι δαπανηρή. Χάρη στις αυξήσεις των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων είναι πολύ υψηλότερα από ό,τι ήταν πριν από μερικά χρόνια: κάπου γύρω στο 7%, σε σύγκριση με μόλις περίπου 2,5% το 2021.
Όχι μόνο αυτά τα υψηλά επιτόκια επιβαρύνουν τους υποψήφιους αγοραστές, αλλά οποιοσδήποτε σκέφτεται να πουλήσει το σπίτι του είναι πιθανό να απενεργοποιηθεί επειδή το τρέχον επιτόκιο στεγαστικών δανείων του είναι πιθανώς χαμηλότερο από ένα νέο.
Με τους αγοραστές και τους πωλητές να αισθάνονται τη συμπίεση από τα υψηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων και με τους κατασκευαστές κατοικιών να μην μπορούν να συμβαδίσουν, το απόθεμα των διαθέσιμων κατοικιών έχει καταρρεύσει.
«Και όσο και αν πολλοί άνθρωποι θα ήθελαν να δουν μια φούσκα στην αγορά κατοικίας να σκάει, αυτό μάλλον δεν προβλέπεται» αναφέρει η Έμιλι Στιούαρτ.
Αντίο και στο αυτοκίνητο
Την ίδια εικόνα παρουσιάζει και η αγορά αυτοκινήτου με τις τιμές να βρίσκονται στα ύψη. Τα δάνεια γίνονται όλο και πιο δύσκολα, και ακόμα κι αν καταφέρουν οι Αμερικανοί να πάρουν πίστωση, τα αυξημένα επιτόκια κάνουν τη χρηματοδότηση δαπανηρή.
Η ασφάλιση αυτοκινήτου είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι ήταν, επίσης. Ο πιο πρόσφατος δείκτης τιμών καταναλωτή του Γραφείου Στατιστικών Εργασίας δείχνει ότι το κόστος της ασφάλισης αυτοκινήτου έχει αυξηθεί κατά περισσότερο από 20% τον περασμένο χρόνο.
Σύμφωνα με την οικονομολόγο στο Conference Board μη κερδοσκοπικό οργανισμό μελών επιχειρήσεων, Dana Peterson, οι άνθρωποι ακυρώνουν όλο και περισσότερο τα σχέδια για αγορά σπιτικού και αυτοκινήτου.
Πρόσθεσε ότι οι καταναλωτές αναμένουν ότι ο πληθωρισμός και τα επιτόκια θα μειωθούν, πράγμα που σημαίνει ότι πολλοί μπορεί να σταματήσουν κάποιες μεγάλες αγορές μέχρι να βελτιωθούν τα πράγματα. «Αν είσαι ορθολογικός καταναλωτής, θα πεις στον εαυτό σου, «Λοιπόν, ίσως απλώς να περιμένω», είπε. Βέβαια, για όσους τα αυτοκίνητά τους χαλάνε και θέλουν αλλαγή, τότε η υπομονή είναι μια πολυτέλεια που δεν διαθέτουν.
Τα νέα από την αγορά εργασίας
Στην αγορά εργασίας, μπορεί οι εταιρείες να μην απολύουν μαζικά, αλλά οι προσλήψεις έχουν επιβραδυνθεί σημαντικά σε σχέση με το 2021 και το 2022. «Οι εργοδότες προσλαμβάνουν σαν να υπάρχει μια σχετικά αδύναμη αγορά εργασίας, όχι μια ισχυρή», είπε ο Ματ Ντάρλινγκ, ανώτερος αναλυτής πολιτικής απασχόλησης στο Niskanen Center, μια δεξαμενή σκέψης της κεντροδεξιάς.
Η πτώση στις προσλήψεις έχει επίσης ανατρέψει την ισορροπία δυνάμεων προς τους εργοδότες. Ενώ οι μισθοί εξακολουθούν να ανεβαίνουν, η αλλαγή θέσεων εργασίας μπορεί να μην έχει τόσο μεγάλο μισθό, όπως συνέβη κατά τη Μεγάλη Παραίτηση του 2021 και του 2022.
Αυτό μπορεί να είναι καλό για όσους είναι ευχαριστημένοι με τη δουλειά τους, αλλά όχι για όσους δεν είναι. Και για όσους Αμερικανούς βρεθούν χωρίς δουλειά και αναζητούν μια νέα συναυλία, θα πάρει ένα λεπτό.
Σύμφωνα με τον Ντάρλινγκ για τους ανέργους χρειάζεται περίπου διπλάσιος χρόνος για να βρουν δουλειά από ό,τι πριν το 2008. Μια αναζήτηση εργασίας που χρειαζόταν 10 εβδομάδες με παρόμοιο ποσοστό ανεργίας τώρα παίρνει 20.
«Αυτό είναι προφανώς μια τεράστια πηγή δυσαρέσκειας , γιατί 20 εβδομάδες είναι πολύ», είπε. «Τι είναι πάλι αυτό, πέντε μήνες να ψάχνεις για δουλειά;».
«Αυτό που είδαμε είναι ότι οι καταναλωτές θέλουν και να κάνουν συναλλαγές, δεδομένων όλων αυτών των οικονομικών ανησυχιών, αλλά ταυτόχρονα και να υπερκαταναλώσουν», είπε η Ταμάρα Τσαρμ από την εταιρεία McKinsey.
Ωστόσο, οι Αμερικανοί είναι πολύ πιο αισιόδοξοι για την οικονομία από ό,τι πριν από έξι μήνες, αλλά δεν είναι τόσο ικανοποιημένοι όσο ήταν, για παράδειγμα, το 2019, και δεν είναι ξεκάθαρο αν θα είναι ποτέ, καταλήγει το αμερικανικό δημοσίευμα.
