Η βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου πρόσφατα ζήτησε με επιστολή της προς το Υπουργείο Οικονομικών να γίνει έλεγχος κεφαλαιουχικής κατάστασης αυτών που είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο και λάμβαναν αποφάσεις, τόσο σε σχέση με την υπογραφή της σύμβασης για τοτερματικό φυσικού αερίου στο Βασιλικό, όσο και όσων ακολούθησαν.
Δηλαδή, με απλά λόγια, να διερευνηθεί κατά πόσο η περιουσία τους αυξήθηκε κατά τρόπο που δεν μπορεί να δικαιολογηθεί.
Είναι λογικό μετά και τονέο σκάνδαλο τεραστίων διαστάσεων να υποθέτουμε εμείς οι απλοί πολίτες (αυτοί δηλαδή που μια ζωή πληρώνουν τα σπασμένα) ότι πίσω από την όλη υπόθεση κάποιοι τα πήραν χοντρά και μερικοί ακόμα πιο χοντρά.
Δεν θεωρώ ότι ένας απλός έλεγχος κεφαλαιουχικής κατάστασης θα αποδείξει μίζες και παράνομες συναλλαγές, καθότι οι παρανομίες σε αυτό το επίπεδο δύσκολα αποδεικνύονται. Ωστόσο, εάν υπάρχει η θέληση και η βούληση πολλά μπορούν να γίνουν εάν -για παράδειγμα- ζητηθεί βοήθεια ειδικών από το εξωτερικό, π.χ. η συνδρομή σχετικών υπηρεσιών των Ηνωμένων Πολιτειών.
Βέβαια, ο έλεγχος δεν πρέπει να περιοριστεί στο τερματικό φυσικού αερίου στο Βασιλικό, αλλά να περιλάβει όλα τα μεσαία και μεγάλα έργα της τελευταίας δεκαετίας, καθότι, πλείστα από αυτά έχουν ναυαγήσει και περισσότερα έχουν καθυστερήσει.
Όπως η περίπτωση του λιμανιού και της μαρίνας στη Λάρνακα, του ποταμού στο Λιοπέτρι, του περιμετρικού της Λευκωσίας, κ.ά.
Μια έρευνα που να ξεκινά από τη σχεδίαση και τον διαγωνισμό για την ανάθεσή τους, αν οι διαγωνισμοί φωτογράφιζαν κάποιους και απέκλειαν άλλους, την απόφαση για την κατακύρωση, την παρακολούθηση της εξέλιξής τους, τις καθυστερήσεις και τις εγκρίσεις που δίνονταν, τις εγγυητικές που δεν εκτελέσθηκαν, τις αλλαγές στα συμβόλαια μετά τις κατακυρώσεις, τα πρόστιμα που δεν επιβλήθηκαν και ούτω καθ’ εξής.
Αναγκαία είναι επίσης η επιβεβαίωση ότι οι σχεδιασμοί ήταν οι σωστοί, ούτε δηλαδή ελλιπείς για να στοιχίσουν πολλαπλάσια στη συνέχεια, ούτε υπερβολικοί για να αυξηθεί το κόστος και κατ’ επέκταση τα κέρδη και οι μίζες.
Και αναφέρω τα πιο πάνω όχι τυχαία αλλά εκ πείρας, διότι κατά τη δημοσιογραφική μου καριέρα είδα πολλά και αντιλήφθηκα περισσότερα. Πολλές φορές, με βάση όσα έχει καταγράψει σε εκθέσεις της η Ελεγκτική Υπηρεσία και επί του προκειμένου στην έκθεσή της για το τερματικό στο Βασιλικό. Η Ελεγκτική Υπηρεσία εντόπισε πράγματα και θαύματα από πολύ νωρίς. Ουδείς όμως την έλαβε υπόψη μέχρι που ξεκίνησε έρευνα η Εισαγγελία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Έως πρόσφατα, η παρούσα Κυβέρνηση προσπαθούσε να αποφύγει την κατάρρευση της σύμβασης και την ολοκλήρωση του έργου με τους ίδιους ανάδοχους, πράγμα που πολύ πιθανό θα έκρυβε κάτω από τα χαλί όσα τώρα άρχισαν να έρχονται στο φως. Και επομένως, ούτε γάτα ούτε ζημιά.
Ο μόνος κακός της υπόθεσης θα ήταν ο Γενικός Ελεγκτής -το κακόν αγκάθιν- που αν φύγει από τη μέση θα γλιτώσουν πολλοί. Κι ας μας πουν ο Γενικός Εισαγγελέας και ο Βοηθός του τι έχουν κάνει από την πλευρά τους για όσα στη συγκεκριμένη περίπτωση καταγράφει η Ελεγκτική Υπηρεσία στη σχετική έκθεσή της με ημερομηνία 19 Ιανουαρίου 2024, πολλά από τα οποία παραπέμπουν σε σοβαρές ποινικές ευθύνες.
Σημειώστε ότι έχουν ήδη περάσει από τότε έξι μήνες, χωρίς να γίνει τίποτε από τη δική μας Γενική Εισαγγελία. Σημειώστε, επίσης, ότι τότε, όταν ο κ. Μιχαηλίδης παρουσίαζε τα ευρήματά του στη Βουλή, κάποιοι φρόντιζαν να διοχετεύουν στην κοινή γνώμη μέσω δημοσιογράφων, ευτυχώς ολίγων, ότι όλα όσα έλεγε ήταν αρλούμπες. Για παράδειγμα, συγκεκριμένη ειδησεογραφική ιστοσελίδα παρουσίασε το θέμα κάτω από τον τίτλο: «Νερό στον μύλο της προπαγάνδας του εργολάβου η έκθεση Οδυσσέα για το τερματικό στο Βασιλικό».
Ευθύνες βέβαια έχουν και όλα τα πολιτικά κόμματα, μηδενός εξαιρουμένου.
Τα πιο σημαντικά της έκθεσης Οδυσσέα
Για να μην μακρηγορώ όμως κι άλλο και να λέω μόνο τα δικά μου, θα παραθέσω σε χοντρές γραμμές τις πιο σημαντικές υποδείξεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, όπως αυτές περιέχονται στη σχετική έκθεσή της.
●Ύψος προσφοράς: Το έργο εκτιμήθηκε ότι θα κοστίσει 500 εκατ. ευρώ και η προσφορά που κατακυρώθηκε στην Κοινοπραξία CPP ήταν €499.999.997! Δηλαδή, μόλις 3 ευρώ λιγότερα από τα €500 εκατ! Και ο νοών νοείτω…
●Προσφοροδότες: Μόλις τρεις οι προσφοροδότες, ένας ο εκλεκτός. Σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, ο τρόπος που έγινε ο διαγωνισμός απέκλειε τη συμμετοχή ικανοποιητικού αριθμού προσφοροδοτών, εξ ου και περιορίστηκαν στους τρεις. Το αξιοσημείωτο είναι ότι ορθά αποκλείστηκαν οι δύο, ενώ για να κατακυρωθεί η προσφορά στην κοινοπραξία CPP έγινε αναπροσαρμογή βαθμολογιών για να καλύπτει το ελάχιστο βαθμολογικό ύψος που είχε τεθεί. Κατά τον Ελεγκτή, μαγείρεψαν τους αριθμούς!
●Τα έλεγε και η Γενική Λογίστρια: Καμπανάκι για τις διαδικασίες αξιολόγησης των προσφορών είχε κτυπήσει και η Γενική Λογίστρια, με επιστολή της ημερομηνίας 15.11.2019. Τόνιζε ότι «είχαν ακολουθηθεί πρακτικές που καθόλου δεν συνάδουν με το πλαίσιο που διέπει κανονιστικά τις δημόσιες συμβάσεις και πόρρω απέχουν από βέλτιστες πρακτικές»!
●Αλλαγή όρων: Μετά τον διαγωνισμό, κατά παράβαση κάθε αρχής δικαίου και ισότιμης μεταχείρισης, αλλάχθηκε προς όφελος της κοινοπραξίας όρος που αφορούσε την ενεργοποίηση εγγυητικών επιστολών. Αυτό, σημείωνε από τότε η Ελεγκτική Υπηρεσία, ενέχει τον κίνδυνο να μην μπορούν να εκταμιευθούν οι εγγυητικές. Και δυστυχώς, φαίνεται αυτό να αποδεικνύεται στην πράξη!
●Καταδικασμένη εταιρεία: Στην κοινοπραξία συμμετείχε ως συμβαλλόμενος εργολάβος ελληνική εταιρεία, συνδεδεμένη της οποίας είχε μαυροπινακιστεί στην Κύπρο για άλλο έργο και είχε αποκλειστεί από έργα στη Δημοκρατία. Αυτό κατά την Ελεγκτική Υπηρεσία αποτελούσε παραβίαση της κυπριακής νομοθεσίας και η προσφορά της CPP έπρεπε να είχε απορριφθεί!
●Γκρίζα ζώνη: Οικονομικός φορέας ο οποίος είχε υποδειχθεί από την κοινοπραξία ως ο παροχέας τεχνογνωσίας/εμπειρίας στον τομέα της λειτουργίας και συντήρησης των υποδομών του τερματικού, παρουσίασε έργα ως τεκμήριο δικής του εμπειρίας, τα οποία δεν τεκμηριωνόταν ότι ήταν όντως δικά του. Στην πορεία μάλιστα αποδεσμεύτηκε από την ίδια την κοινοπραξία με τη δικαιολογία ότι άλλαξε το επιχειρησιακό του αντικείμενο!
●Καθυστερήσεις επί καθυστερήσεων: Στην κοινοπραξία εγκρίθηκαν κατά συρροή καθυστερήσεις, με την αρμόδια αρχή ΕΤΥΦΑ (Εταιρεία Υποδομών Φυσικού Αερίου) αντί να λαμβάνει μέτρα για να προχωρά κανονικά το έργο, δικαιολογούσε την κοινοπραξία και διαβεβαίωνε ότι όλα βαίνουν καλώς!
●€25 εκατ. πουπανωπρίτζιν: Εγκρίθηκε κατά παράβαση της σύμβασης και καταβλήθηκε στην κοινοπραξία πρόσθετο ποσό €25 εκατ., με τη δικαιολογία ότι αυξήθηκε η τιμή του χάλυβα και με μοναδικό επιχείρημα ότι αν δεν δινόταν το ποσό ο εργολάβος θα εγκατέλειπε το έργο και θα επερχόταν χάος!
●Έγκριση πληρωμών: Κατά τους ελέγχους που διενήργησε η Ελεκγκτική Υπηρεσία διαπιστώθηκε ότι πραγματοποιούνταν πληρωμές στον εργολάβο χωρίς να ελέγχεται εάν τα έργα είχαν πραγματοποιηθεί!
●Το κερασάκι: Τέλος, όπως υπογραμμίζεται από την Ελεγκτική Υπηρεσία, «από τον έλεγχο προκύπτει ότι η ΔΕΦΑ/ΕΤΥΦΑ αλλά και το Υπουργείο Ενέργειας, ουκ ολίγες φορές προέβαλαν ως επιτακτική και άμεση την ανάγκη υλοποίησης του Έργου, προκειμένου να ληφθούν αποφάσεις οι οποίες κάθε άλλο παρά διασφάλιζαν το δημόσιο συμφέρον».
* Δημοσιογράφος
([email protected])
Πηγή: philenews.com
