Table of Contents
Αν και ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς για να μπει τάξη, αλλά και φραγμός στα όσα σκανδαλώδη συμβαίνουν εδώ και πολλά χρόνια στην ακτή Μακένζι στη Λάρνακα, το Σχέδιο Δράσης του Υπουργείου Εσωτερικών άρχισε ν’ αποφέρει τους πρώτους καρπούς.
Οι δικαιούχοι των 14 εστιατορίων και κέντρων αναψυχής της περιοχής, οι οποίοι δεν είχαν καταβάλει ούτε σεντ στο Ταμείο του Κηδεμόνα τ/κ περιουσιών τα τελευταία χρόνια, με ευθύνη κυρίως του κράτους, άρχισαν ήδη να υπογράφουν συμβάσεις μίσθωσης και να καταβάλλουν μισθία.
Μέχρι στιγμής έχουν υπογραφεί έξι συμβάσεις μίσθωσης με τους δικαιούχους των συνολικά 14 υποστατικών και έχουν εισπραχθεί σχεδόν €500.000, σύμφωνα με στοιχεία που παραχώρησε στον «Φ» η Υπηρεσία Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών. Ο στόχος της Υπηρεσίας είναι μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους να υπογραφούν άλλες τέσσερις συμβάσεις, αφού οι διαπραγματεύσεις με τους δικαιούχους βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο, ενώ οι υπόλοιποι τέσσερις ζήτησαν χρόνο για να τις μελετήσουν με τους δικηγόρους τους. Εκτιμάται πως όταν υπογραφούν όλες οι μισθώσεις θα μπαίνει στα ταμεία του Κηδεμόνα ποσό περίπου €1 εκατ. ετησίως. «Η προσπάθεια της υπηρεσίας, πέραν της επαναφοράς της νομιμότητας, είναι η αύξηση των εσόδων στο ταμείο του Κηδεμόνα, με στόχο τη διάθεσή τους σε άλλα στρατηγικά προγράμματα που έχει (π.χ. επιδιορθώσεις προσφυγικών κατοικιών)», ανέφερε η διευθύντρια της Υπηρεσίας Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών, Ανθή Λακκοτρύπη, διευκρινίζοντας πως δεν δόθηκαν συμβάσεις μίσθωσης στο Μακένζι σε μη πρόσφυγες και πώς θα γίνει ανάκτηση του οικοπέδου για όσους δεν υπογράψουν. Σύμφωνα με την κ. Λακκοτρύπη εντός του πρώτου τριμήνου του 2025 αναμένεται να κλείσει το θέμα της υπογραφής των νέων συμβάσεων.
Το Σχέδιο Δράσης του ΥΠΕΣ, που εκπονήθηκε από Συμβουλευτική Επιτροπή, παρουσιάστηκε το καλοκαίρι του 2023 και τέθηκε σε εφαρμογή ένα χρόνο αργότερα. Η απόφαση για την εκπόνησή του προέκυψε από το γεγονός πως αρκετοί από τους αρχικούς δικαιούχους προχώρησαν σε υπεκμισθώσεις των χρυσοφόρων υποστατικών, κάποια εκ των οποίων επεκτάθηκαν παράνομα στη Ζώνη Προστασίας της παραλίας, καθώς και στον πεζόδρομο. Μέχρι το 2016 ο Δήμος Λάρνακας, στον οποίο είχε μισθωθεί η περιοχή, εισέπραττε για ενοίκια ευτελή ποσά, τα οποία δεν αντανακλούσαν στην πραγματική αγοραία ενοικιαστική τιμή. Ακολούθως ο Δήμος τερμάτισε τις συμβάσεις, με σκοπό ν’ αναλάβει τη διαχείριση ο Κηδεμόνας και να ετοιμάσει νέες Συμβάσεις Μίσθωσης. Το θέμα παρέμεινε, ωστόσο, για πολλά χρόνια σε εκκρεμότητα, λόγω κακοδιαχείρισης, με αποτέλεσμα κάποιοι να πλουτίσουν από τη διαχείριση ή την υπεκμίσθωση των κέντρων αναψυχής και ο Κηδεμόνας τ/κ περιουσιών να απωλέσει πολλά εκατομμύρια ευρώ, που έπρεπε να καταλήξουν στο ταμείο του.
Ενιαίο master plan για την περιοχή
Το επόμενο σημαντικό βήμα που περιλαμβάνεται στο Σχέδιο Δράσης για την ακτή Μακένζι είναι η διαχείριση της πολεοδομικής και οικοδομικής αναρχίας που επικρατεί στην περιοχή, στην οποία υπάρχουν προκλητικές παρανομίες, ενώ κανένα υποστατικό δεν διαθέτει πολεοδομική και οικοδομική άδεια. Γι’ αυτό το θέμα πραγματοποιήθηκε πρόσφατα σύσκεψη της Υπηρεσία Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών με τον Δήμο Λάρνακας, τον ΕΟΑΛ (Επαρχιακός Οργανισμός Αυτοδιοίκησης Λάρνακας) και το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως. Οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες αποφάσισαν την οριστικοποίηση ενός master plan για την περιοχή, το οποίο θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις απαιτούμενες ενέργειες στις οποίες θα πρέπει να προβούν οι αρμόδιες υπηρεσίες και οι μισθωτές για την άρση των παρανομιών και τη συνεπακόλουθη αδειοδότηση των υποστατικών από τον ΕΟΑΛ. Ο στόχος είναι σε πρώτη φάση να εξασφαλιστεί ενιαία άδεια στη βάση του master plan, το οποίο θα πρέπει να εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο. Σύμφωνα με την Υπηρεσία Διαχείρισης τ/κ Περιουσιών το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί για την αδειοδότηση των υποστατικών έχει οριστεί στα δύο χρόνια.
Σημαντικά οικονομικά οφέλη θ’ αποκομίσει και ο Δήμος Λάρνακας, από την υπεκμίσθωση των χώρων πρασίνου μπροστά από τα κέντρα αναψυχής, στους οποίους εντοπίζονται και οι περισσότερες παρανομίες. Ήδη ο Δήμος, όπως ανέφερε στην εφημερίδα μας ο δήμαρχος Λάρνακας, Ανδρέας Βύρας, ετοίμασε τα σχετικά συμβόλαια και περιμένει το πράσινο φως από τον Κηδεμόνα τ/κ περιουσιών προκειμένου, αρχές του επόμενου χρόνου, ν’ αρχίσουν οι υπογραφές τους. Ο Δήμος Λάρνακας έχει συμβατική υποχρέωση να διοχετεύει τα έσοδα που θα προκύψουν για την ανάπτυξη υποδομών κοινής ωφελείας στην περιοχή, ενώ θα προσλάβει προσωπικό προκειμένου να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία των πεζόδρομων. Επιπρόσθετα, θα δημιουργήσει ένα δεύτερο πεζόδρομο μεταξύ της θάλασσας και των χώρων πρασίνου. «Το Μακένζι είναι ένας από τους σημαντικότερους οικονομικούς πνεύμονες της Λάρνακας και με αυτή την εξέλιξη θα μπει τέρμα στις παρανομίες και τις ασυδοσίες, αλλά θα μπορούν να γίνουν κι άλλες επενδύσεις, χωρίς τον κίνδυνο, ανά πάσα στιγμή, ν’ αλλάξει η κατάσταση. Αυτό θα μας δώσει τη δυνατότητα να προγραμματίσουμε κι ένα έργο βελτίωσης του Μακένζι, για το οποίο θα προκηρυχθεί αρχιτεκτονικός διαγωνισμός», σημείωσε ο κ. Βύρας.
Σημειώνεται πως η ακτή Μακένζι παρέχει περίπου το 30% των τουριστικών εσόδων της Λάρνακας, με τον Δήμο να επενδύει τα μέγιστα στη νομιμοποίηση της, με δεδομένο πως πίσω από τον μεγάλο χώρο στάθμευσης θα δημιουργηθεί η πανεπιστημιακή σχολή του ΤΕΠΑΚ, που αναμένεται ν’ αναβαθμίσει σημαντικά τις προοπτικές της περιοχής, όχι μόνο για το καλοκαίρι. 
Ετοιμάζονται νομικές προσφυγές από ιδιοκτήτες
Η εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης για το Μακένζι, πάντως, δεν είναι δρόμος στρωμένος με ροδοπέταλα. Όπως μετέδωσε και σε προηγούμενα ρεπορτάζ του ο «Φ» κάποιοι από τους αρχικούς δικαιούχους πρόσφυγες, με αφορμή και την προώθηση προς ψήφιση του Νομοσχεδίου για τις τουρκοκυπριακές περιουσίες (τροποποιητικός Νόμος 2024), που εκκρεμεί στη Βουλή, οργανώθηκαν ζητώντας όπως δημιουργηθεί νομικό πλαίσιο εξασφάλισης του πρωταρχικού δικαιώματος εκμετάλλευσης των ακινήτων ή να τους δοθεί αντίστοιχη αποζημίωση. Αυτό το διάστημα, όπως ανέφερε ο εκπρόσωπός τους Σωτήρης Παπαδόπουλος, «αρκετοί από τους πραγματικούς ιδιοκτήτες ετοιμάζουν νομικές κινήσεις εναντίον όλων όσων ευθύνονται για την κατάσταση την οποία έχει δημιουργηθεί». Καταγγελίες θα γίνουν και προς την Επίτροπο Διοικήσεως, αφού εντοπίζονται, όπως υποστήριξε, «ζητήματα διαφθοράς στην όλη διαδικασία».
Επιφυλάξεις για όσα προνοούνται στο Σχέδιο Δράσης είχε εκφράσει και ο τέως Γενικός Ελεγκτής ο οποίος διαφώνησε με την πρόθεση του Υπουργείου Εσωτερικών ν’ αναθέσει υποστατικά της ακτής Μακένζι απευθείας σε πρόσωπα που έκαναν παράνομες υπεκμισθώσεις. Ο Οδυσσέας Μιχαηλίδη είχε καλέσει την Κυβέρνηση «να προβεί σε ανάκτηση των τ/κ περιουσιών, για τις οποίες δεν υπάρχει νόμιμη σύμβαση μίσθωσης και αυτές να παραχωρηθούν ακολουθώντας ανοικτές και διαφανείς διαδικασίες».
Ιστορία 50 χρόνων
Η ιστορία της ακτής Μακένζι ξεκίνησε δύο χρόνια μετά την εισβολή, όταν υπογράφηκε η πρώτη σύμβαση μεταξύ της Κεντρικής Επιτροπής Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών και εκτοπισθέντων για βιοποριστικούς σκοπούς. Το 1986 ολοκληρώθηκε ο σχεδιασμός 17 υποστατικών και τον επόμενο χρόνο ανεγέρθηκαν 14 καφεστιατόρια με κατ’ εξαίρεση δάνεια από το Ταμείο Δανειστικών Επιτρόπων. Το 1987 υπογράφηκε σύμβαση μίσθωσης μεταξύ του Δήμου Λάρνακας και 14 εκτοπισθέντων μισθωτών με ισχύ 33 χρόνια, με δικαίωμα ανανέωσης για ακόμη 10. Μεταξύ 2008-2010 έγινε η πρώτη προσπάθεια αναθεώρησης των αρχικών συμβάσεων που κατέληξε σε ναυάγιο. Το 2012 ο Κηδεμόνας τ/κ Περιουσιών αποφάσισε την ανάκτηση του Μακένζι και τη μίσθωση ολόκληρης της περιοχής στον Δήμο Λάρνακας, ο οποίος ανέλαβε τις υπεκμισθώσεις. Στη βάση μελέτης από το 2019-2022, ο Γενικός Εισαγγελέας κατέληξε σε δύο γνωματεύσεις στις οποίες βασίζεται το Σχέδιο Δράσης που τέθηκε σε εφαρμογή.
Πηγή: philenews.com
