Οι καταναλωτές κρατάνε κλειστά τα πορτοφόλια λόγω του πληθωρισμού. Οι εξαγωγές δεν είναι τόσο ισχυρές όσο παλιότερα λόγω των προβλημάτων στην παγκόσμια οικονομία και την εφοδιαστική αλυσίδα. Οι τιμές της ενέργειας, τόσο για καταναλωτές όσο και για βιομηχανίες, παραμένουν σημαντικά αυξημένες μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία. Τα επιτόκια δανεισμού παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα. Ο κατασκευαστικός κλάδος έχει σταματήσει να αναπτύσσεται. Οι επενδύσεις έχουν φρενάρει με πολλές εταιρείες να προτιμούν τις ΗΠΑ όπου δίνονται περισσότερες πράσινες επιδοτήσεις και κίνητρα. Και η μετάβαση σε μια πιο πράσινη οικονομία συνεπάγεται αυξημένο κόστος για όλη την αλυσίδα – από την κυβέρνηση μέχρι τις επιχειρήσεις και τελικά τους καταναλωτές.
Αυτές είναι οι μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα ηΓερμανία, η ισχυρότερη οικονομία στην Ευρώπη, η οποία αναμένεται ότι θα έχει αρκετές αναταράξεις μέσα στο 2024 στην προσπάθεια να αποφύγει την ύφεση.
Με τη στασιμότητα προ των πυλών, η βιομηχανική παραγωγή στη Γερμανία αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις εδώ και αρκετούς μήνες – και μπήκε στο δ’ τρίμηνο του 2023 με πτώση αυξάνοντας τις ανησυχίες για ύφεση.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία από τη στατιστική υπηρεσία της χώρας, η βιομηχανική παραγωγή στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπηςμειώθηκε κατά 0,4% τον Οκτώβριο σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο κι έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Αύγουστο του 2020.
Την ώρα που κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα με την παραγωγή, για τη Γερμανία η υποχώρηση αυτή ήταν απροσδόκητη αφού οικονομολόγοι περίμεναν ανάπτυξη έστω και μικρή. Τα νέα στοιχεία για τα πανίσχυρα γερμανικά εργοστάσια που εξάγουν τεράστιες ποσότητες προϊόντων στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο δείχνουν πως η οικονομία της χώρας δεν έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει πλήρως τον αντίκτυπο της ενεργειακής κρίσης του χειμώνα του 2022 και την πτώση της παγκόσμιας ζήτησης.
Απασχόληση
Προς το παρόν η απασχόληση από όλες αυτές τις προκλήσεις δεν φαίνεται να έχει επηρεαστεί σημαντικά, αλλά αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι η Γερμανία έχει ελλείψεις για εκατοντάδες χιλιάδες εξειδικευμένους εργαζομένους. Ομως οι βιομηχανίες εξακολουθούν να επηρεάζονται σημαντικά από το υψηλό κόστος της ενέργειας και ιδιαίτερα του φυσικού αερίου από το οποίο παράγονται τεράστιες ποσότητες ηλεκτρισμού στη χώρα.
Την ίδια ώρα, σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης οι προκλήσεις είναι σημαντικές, ειδικά όσον αφορά τα δημοσιονομικά. Είναι ενδεικτικό ότι τον Νοέμβριο του 2023 το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας απέρριψε τη μεταφορά από την κυβέρνηση κεφαλαίων 60 δισεκατομμυρίων ευρώ από κεφάλαια αντιμετώπισης της πανδημίας προς την προστασία του κλίματος και την τόνωση της οικονομίας.
Χρέος
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μαύρη τρύπα στον προϋπολογισμό που δεν μπόρεσε να καλυφθεί με δημιουργική λογιστική επειδή στη Γερμανία ισχύει το λεγόμενο φρένο χρέους.
Πρόκειται για δημοσιονομικό κανόνα που υποχρεώνει το Βερολίνο να περιορίζει αυστηρά τον νέο δανεισμό και να μην έχει ελλείμματα. Με την κυβέρνηση συνασπισμού να κάνει πίσω στον προϋπολογισμό, δημιουργήθηκε αβεβαιότητα μεταξύ νοικοκυριών και επιχειρήσεων αφού μειώθηκαν μεταξύ άλλων δαπάνες.
Πλέον, το Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων της Γερμανίας εκτιμά ότι τα τελικά στοιχεία θα δείξουν ότι η οικονομία της χώρας συρρικνώθηκε το 2023 και περιμένουν πως θα ανακάμψει με χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2024.
Για το 2023 προβλέπεται μείωση της οικονομικής δραστηριότητας κατά 0,4%, ενώ για το 2024 το Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων προβλέπει ανάπτυξη μόνο 0,7% αντί για 1,3% που προβλέπει η κυβέρνηση.
