Ενα τεράστιο «φτερό» βρίσκεται σε μια γωνιά του σκωτσέζικου λιμανιού Χάντερστον. Μπορεί να μη μοιάζει με μέρος ενός πλοίου, αλλά το εξάρτημα μήκους 20 μέτρων θα μπορούσε να αποτελέσει ένα από τα όπλα της ναυτιλιακής βιομηχανίας για την καταπολέμηση των εκπομπών άνθρακα.
Οταν βιδωθεί στα καταστρώματα ενός σκάφους και υψωθεί, το φτερό που ονομάζεται FastRig θα λειτουργήσει ως πανί που αιχμαλωτίζει τον άνεμο. Η Smart Green Shipping (SGS), η εταιρεία που έχει αναπτύξει τη συσκευή, και ορισμένοι από τους κορυφαίους πλοιοκτήτες στον κόσμο είναι πεπεισμένοι ότι μπορεί να παρέχει καθαρή ισχύ για την ενίσχυση των κινητήρων των πλοίων.
Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός, ο ναυτιλιακός φορέας του ΟΗΕ, πρόκειται να εισαγάγει νέους, αυστηρότερους κανόνες για τις εκπομπές ρύπων που θα τεθούν σε ισχύ από το 2027. Και από τη στιγμή που η ναυτιλία αντιπροσωπεύει επί του παρόντος το 3% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα ετησίως, ο Ντι Γκίλπιν, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της SGS, υποστηρίζει ότι η FastRig θα ξεχωρίσει ανάμεσα σε δεκάδες προσπάθειες για την απανθρακοποίηση του κλάδου.
Η SGS αναμένει ότι θα είναι σε θέση να μειώσει την κατανάλωση καυσίμου των πλοίων έως και 30%. Αυτό είναι το μεγαλύτερο ποσοστό, συγκριτικά με τις άλλες τεχνολογίες αιολικής πρόωσης που αναπτύσσονται. Βέβαια, το ερώτημα είναι εάν η SGS μπορεί να πείσει αρκετούς φορείς εκμετάλλευσης πλοίων να αγοράσουν ή να μισθώσουν τα προϊόντα της εταιρείας. Η νεοσύστατη εταιρεία αναμένει ότι το σύστημα θα είναι ελκυστικό για τους ιδιοκτήτες πλοίων, καθώς τα πανιά θα μπορούσαν να βιδωθούν στο κατάστρωμα του πλοίου προσωρινά.
Η ιδέα ήρθε το 2015
Η βασική στιγμή στη γένεση της SGS, σύμφωνα με τον Γκίλπιν, ήρθε το 2015, όταν συνάντησε μια ομάδα πλοιοκτητών στη Διάσκεψη του Παρισιού για το Κλίμα που ανησυχούσαν όλοι για τους κινδύνους από την αγορά πλοίων που βασίζονται σε νέες, μη δοκιμασμένες πράσινες τεχνολογίες. Εκτός από τα καύσιμα μηδενικού άνθρακα για κινητήρες εσωτερικής καύσης, ορισμένοι ναυπηγοί υποστήριζαν την τροφοδοσία πλοίων με πυρηνικούς αντιδραστήρες – μια τεχνολογία που χρησιμοποιείται σε ορισμένα υποβρύχια και αεροπλανοφόρα. Ωστόσο, αυτό που ήθελαν οι πλοιοκτήτες ήταν εύκολες λύσεις. Το πρωτότυπο FastRig έχει εγκατασταθεί στο Χάντερστον, 30 μίλια νοτιοδυτικά της Γλασκώβης, έτσι ώστε οι πλοιοκτήτες να μπορούν να δουν τις δοκιμές. Τέσσερα FastRig θα τοποθετηθούν τον Σεπτέμβριο στο «Pacific Grebe», ένα σκάφος που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά ραδιενεργών υλικών σε όλον τον κόσμο.
Οπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η αιολική ενέργεια είναι ένας πολλά υποσχόμενος τομέας, καθώς η ναυτιλιακή βιομηχανία προσπαθεί να μειώσει τους εκτιμώμενους 837 εκατομμύρια τόνους άνθρακα που παράγει κάθε χρόνο.
Ταυτόχρονα, αυτή δεν είναι η μόνη αιολική λύση. Πέρυσι, η Wallenius Marine παρουσίασε το project «Oceanbird», φιλοδοξώντας να επαναφέρει τα ιστιοφόρα στο προσκήνιο του παγκόσμιου εμπορίου, ενώ τον Οκτώβριο του 2022 ο ιαπωνικός ναυτιλιακός όμιλος Mitsui OSK Lines (ΜΟL) έθεσε σε λειτουργία και επίσημα το πλοίο μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου «Shofu Maru», το οποίο είναι εξοπλισμένο με σύστημα αιολικής πρόωσης με σκληρό πανί.