Αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης των συνταξιοδοτικών ταμείων αναμένεται να επιφέρει η νέα νομοθεσία. Αυτό γιατί η διαχείριση ενός ταμείου έχει καταστεί περισσότερο περίπλοκη, δημιουργώντας έτσι μεγαλύτερες προκλήσεις για τα χρόνια που θα έρθουν.
Η έρευνα συνταξιοδοτικών προγραμμάτων της AON για το 2024 καταγράφει τα δεδομένα, αλλά και τις τάσεις που προδιαγράφονται σε σχέση με το συγκεκριμένο κομμάτι, ενώ αναλύει και τα συμπεράσματα που προκύπτουν. Η έρευνα της AON καλύπτει συνταξιοδοτικά προγράμματα 418 εταιρειών, με συνολικό αριθμό μελών άνω των 47.000.
Όπως επισημαίνεται, το συνολικό επενδυτικό χαρτοφυλάκιο σε συνταξιοδοτικά προγράμματα ανέρχεται σε ποσό άνω των €1,9 δισ., κάτι που ισοδυναμεί με το 50% της συνολικής αξίας αποθεματικού των ταμείων παγκύπρια.
Η νέα νομοθεσία
Αναλυτικότερα, στην έρευνα επισημαίνεται ότι με την καινούργια νομοθεσία για συνταξιοδοτικά ταμεία, Νόμος 10(Ι) του 2020, η διαχείριση ενός Ταμείου Προνοίας έχει γίνει πιο περίπλοκη και δαπανηρή, επηρεάζοντας την ικανότητα παροχής καλής ποιότητας ωφελημάτων στα μέλη του. Οι μεγαλύτερες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν τα Ταμεία Προνοίας τα επόμενα χρόνια είναι η σημαντική αύξηση στο επίπεδο διακυβέρνησης, συμμόρφωσης και κόστους, αφού τα Ταμεία θα πρέπει να λειτουργούν πιο επαγγελματικά και να επικουρούνται από συμβούλους.
Οι κύριες λειτουργίες που επιβάλλει η καινούργια νομοθεσία περιλαμβάνουν: (α) ετοιμασία και εφαρμογή στρατηγικής επενδύσεων (ανάγκη εξεύρεσης συμβούλων επενδύσεων γενικής και ειδικής φύσεως), (β) ετοιμασία γραπτής πολιτικής για τη διαχείριση κινδύνων και διορισμό διαχειριστή κινδύνων, (γ) ετοιμασία γραπτής πολιτικής εσωτερικού ελέγχου και διορισμό εσωτερικού ελεγκτή, (δ) ετοιμασία πολιτικής σύγκρουσης συμφερόντων, (ε) ετοιμασία ετήσιων λογαριασμών και διορισμό εξωτερικού ελεγκτή, (στ) ετοιμασία ετήσιας κατάστασης του κάθε μέλους που περιλαμβάνει την προβολή των ωφελημάτων του κατά τη συνταξιοδότηση.
Πολύ-επιχειρησιακά Ταμεία
Η ΑΟΝ σημειώνει ότι 40% των εργοδοτών που προσφέρουν σήμερα Εταιρικό Ταμείο Προνοίας αναμένεται να μεταφερθούν σε Πολύ – Επιχειρησιακό Ταμείο Προνοίας στο άμεσο μέλλον. Ο κυριότερος λόγος μεταφοράς είναι η δυνατότητα ατομικών επενδυτικών επιλογών. Η μεταφορά του Εταιρικού Ταμείου σε Πολύ-Επιχειρησιακό Ταμείο διασφαλίζει: ➢ Την άμεση συμμόρφωση με τη νέα νομοθεσία με χαμηλότερο κόστος. ➢ Εξοικονόμηση χρόνου της Διαχειριστικής Επιτροπής. ➢ Ενισχυμένη διακυβέρνηση και παροχή προηγμένης τεχνολογίας. ➢ Επιτρέπει την εφαρμογή πολλαπλών επενδυτικών πολιτικών που ικανοποιούν τις ανάγκες όλων των μελών του Ταμείου. ➢ Διασφαλίζει πρόσβαση σε επενδύσεις ανά το παγκόσμιο και σε μεγάλους διαχειριστές κεφαλαίων για επαγγελματική διαχείριση και διασπορά.
Συμμετοχές – εισφορές
Τα προγράμματα Καθορισμένων Εισφορών έχουν επικρατήσει στην κυπριακή αγορά (ιδιωτικός τομέας) για λόγους που έχουν να κάνει κυρίως με: ➢ Συγκράτηση κόστους ➢ Κινητικότητα εργαζομένων ή/και ανανέωση προσωπικού ➢ Ενίσχυση συμμετοχικής κουλτούρας στα μέλη. Το 78% των μελών που συμμετείχαν στην έρευνα καλύπτονται από πρόγραμμα Καθορισμένων Εισφορών / Ταμείο Προνοίας.
Τα Πολύ-Επιχειρησιακά Ταμεία Προνοίας έχουν αποκτήσει μια δυναμική τα τελευταία έτη με αρκετές εταιρείες να επιλέγουν το συγκεκριμένο όχημα χρηματοδότησης συνταξιοδοτικών παροχών. Από τις εταιρείες που προσφέρουν σήμερα Εταιρικό Ταμείο Προνοίας, περίπου τα 4/10 έχουν την πρόθεση να μεταφερθούν στο μέλλον σε ΠολύΕπιχειρησιακό Ταμείο Προνοίας.
Η πλειοψηφία των εταιρειών παρέχει συνταξιοδοτικό πρόγραμμα σε όλο το προσωπικό χωρίς αποκλεισμούς (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι εργοδοτικές εισφορές είναι οι ίδιες για όλα τα μέλη).
Ένα μικρό ποσοστό των Ταμείων προσφέρει δικαίωμα συμμετοχής σε ανώτερα στελέχη διοίκησης μόνο. Η πλειοψηφία των Ταμείων που συμμετείχαν υιοθετούν αυτόματη εγγραφή μελών, κάτι που αυξάνει και την συμμετοχή μελών στα Ταμεία.
Ταμεία με προαιρετική ένταξη, παρουσιάζουν ένα σημαντικό ποσοστό υπαλλήλων που δεν είναι ενταγμένοι. Κατ’ επέκταση δεν συμμετέχουν στο συνολικό πακέτο απολαβών που προσφέρεται από τον εργοδότη τους. Σημειώνεται ότι 96% των εταιρειών προσφέρουν το συνταξιοδοτικό πρόγραμμα σε όλο το προσωπικό.
Εργοδότες: Το ποσοστό εισφοράς του εργοδότη μπορεί να είναι προκαθορισμένο και σταθερό, να εξαρτάται από την θέση / υπηρεσία / ηλικία του μέλους, ή να συσχετίζεται με την εισφορά του εργαζομένου. Το σταθερό ποσοστό είναι το πιο διαδεδομένο. Συγκεκριμένα, το 61% των Ταμείων προβλέπουν σταθερό ποσοστό εργοδοτικών εισφορών, 14% των Ταμείων προβλέπουν ποσοστό εισφορών που σχετίζεται με το επίπεδο εισφορών του μέλους – matching structure και 17% των Ταμείων προβλέπουν ποσοστό εισφορών που σχετίζεται με την οργανική θέση ή υπηρεσία ή ηλικία του μέλους.
Η συσχέτιση των εισφορών του εργοδότη με τις εισφορές των μελών έχει αποκτήσει μια δυναμική τα τελευταία έτη, προκειμένου να αυξηθεί η συμμετοχή των μελών και να ενισχυθεί η εκτίμηση του σχεδίου σαν μια σημαντική παροχή προς τους εργαζόμενους. Η μέση (median) εργοδοτική εισφορά είναι 5,0%.
Εργαζόμενοι: Το ποσοστό εισφοράς των μελών μπορεί να είναι σταθερό, ή να κυμαίνεται εντός προκαθορισμένης κλίμακας (δυνατότητα επιλογής). Η επιλογή ποσοστού εντός προκαθορισμένου εύρους είναι το πιο διαδεδομένο. Συγκεκριμένα, 88% των Ταμείων προβλέπουν εύρος ποσοστών από το οποίο το μέλος επιλέγει το ποσοστό που επιθυμεί. Το 4% των Ταμείων προβλέπουν το ίδιο ποσοστό εισφορών για όλους τους εργαζομένους. Το 4% των Ταμείων προβλέπουν διαφορετικό ποσοστό εισφορών που σχετίζεται με την οργανική θέση ή υπηρεσία του μέλους.
Στα Ταμεία Προνοίας το επίπεδο της τελικής παροχής δεν είναι προκαθορισμένο, αφού εξαρτάται κυρίως από: ➢ τις εισφορές, και ➢ την απόδοση επενδύσεων. Αυτό σημαίνει ότι το ύψος της εισφοράς του μέλους είναι καθοριστικός παράγοντας για την επάρκεια των συνταξιοδοτικών παροχών. Η μέση (median) εργατική εισφορά είναι 8,0%.
Σύνοψη
✓ Τα Πολύ-Επιχειρησιακά Ταμεία Προνοίας έχουν αποκτήσει μια σημαντική δυναμική, με όλο και περισσότερες εταιρείες να επιλέγουν το συγκεκριμένο όχημα χρηματοδότησης συνταξιοδοτικών παροχών.
✓ Ταμεία με προαιρετική ένταξη, παρουσιάζουν ένα σημαντικό ποσοστό υπαλλήλων που δεν είναι ενταγμένοι. Η υιοθέτηση αυτόματης εγγραφή μελών αυξάνει τη συμμετοχή.
✓ Η συσχέτιση των εισφορών εργοδότη και εργαζομένων βοηθάει στη συμμετοχή των μελών και στη ενίσχυση της εκτίμησης (“appreciation”) της παροχής.
✓ Αρκετές εταιρείες επιτρέπουν την δυνατότητα έκτακτων εισφορών μέσω μισθοδοσίας στο συνταξιοδοτικό πρόγραμμα για ενίσχυση της συνταξιοδοτικής αποταμίευσης.
✓ Καλύτερη και αποτελεσματικότερη επικοινωνία προς τα μέλη θα οδηγήσει σε αύξηση της συμμετοχής των μελών.
ΞΕΧΩΡΙΣΤΟ:
Πρόκληση οι επενδύσεις από τις Επιτροπές των Ταμείων
Πέραν των πιο πάνω επισημαίνονται ακόμη τα εξής:
✓ Ο τομέας των επενδύσεων αποτελεί σημαντική προτεραιότητα, αλλά ταυτόχρονα και μεγάλη πρόκληση για τις Διαχειριστικές Επιτροπές των Ταμείων.
✓ Η μη επαρκής διασπορά σε επενδυτικές ομάδες εγκυμονεί σοβαρούς συνταξιοδοτικούς κινδύνους.
✓ Η διατήρηση της πραγματικής αξίας (“real” value) των συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων θωρείται ύψιστης σημασίας στόχος, κάτι που δεν αναμένεται να επιτευχθεί σε πολλά Ταμεία λόγω της υψηλής έκθεση σε μετρητά.
✓ H δυνατότητα ατομικής επιλογής επενδύσεων προσφέρει αρκετά πλεονεκτήματα, όπως: (α) κάλυψη διαφορετικών ηλικιακών προφίλ των μελών, (β) αύξηση της εκτίμησης του μέλους στο
πρόγραμμα, (γ) λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες των μελών με διαφορετική ανοχή στον επενδυτικό
κίνδυνο.
✓ Σήμερα, η δυνατότητα ατομικής επιλογής επενδύσεων παρέχεται μόνο σε μέλη Πολύ – Επιχειρησιακών Ταμείων Προνοίας.
Πηγή: philenews.com
