Εκκρεμούντων -στη Βουλή- των δύο νομοσχεδίων που αφορούν την πάταξη της αδήλωτης εργασίας, ο Υπουργός Εργασίας Γιάννης Παναγιώτου την περασμένη Πέμπτη, από το βήμα του 16ου Παγκύπριου Συνεδρίου της ΟΒΙΕΚ-ΣΕΚ, συνέδεσε την ανάγκη μείωσης του φαινομένου με τη βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.
Ο κ. Παναγιώτου ανέφερε πως αναμένει από την Ολομέλεια της Βουλής την ψήφιση του νομοσχεδίου της Κυβέρνησης για την υποχρεωτική απογραφή και καταγραφή των όρων εργασίας, καθώς επίσης και του νομοσχεδίο για την ενίσχυση των ποινών για τηναδήλωτη και την παράνομη εργασία.
Θεωρούνται από τον υπουργό σημαντικές προσθήκες στη μάχη για την πάταξη της αδήλωτης εργασίας, καθώς το φαινόμενο παρουσιάζει αυξητική τάση το τελευταίο χρονικό διάστημα.
Τα δύο νομοσχέδια
Το πρώτο νομοσχέδιο αφορά την υποχρεωτικήεφαρμογή συστήματος ηλεκτρονικής καταγραφής των εργαζομένων και των όρων εργασίας τους, όπως η φύση της εργασίας των υπαλλήλων αλλά και των ωρών εργασίας κάθε εργαζομένου.
Το δεύτερο νομοσχέδιο αφορά την προσπάθεια για αυστηροποίηση των ποινών για αδήλωτη εργασία.
Η επιχειρούμενη ηλεκτρονική καταγραφή/απογραφή των εργαζομένων και των ουσιωδών όρων εργασίας τους θα γίνεται μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος Εργάνη, ενώ όσον αφορά την αυστηροποίηση των ποινών για την αδήλωτη εργασία προβλέπεται η επιβολή εξώδικου πρόστιμου 1,000 ευρώ, με παράλληλη διατήρηση των διοικητικών προστίμων ύψους 500 ευρώ για κάθε μήνα της διαπιστωθείσας παράβασης -μέχρι τους έξι- εκτός εάν διαπιστωθεί πως η περίοδος αυτή ήταν μικρότερη.
Τι γίνεται στο πεδίο της μάχης
Ζητήσαμε από τον Άντη Αποστόλου, Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων και Διευθυντή του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων -και Έφορος Συντεχνιών- να μας παρουσιάσει τα πιο πρόσφατα στοιχεία από τη δράση της Υπηρεσίας του.
Κατά τους μήνες Μάρτιος 2024 – Ιούλιος 2024, πραγματοποιήθηκαν στοχευμένες επιθεωρήσεις στους κλάδους που αφορούσαν τα νοσηλευτήρια και τις πλατφόρμες υπηρεσιών, την οικοδομική βιομηχανία / κατασκευές, τις βιομηχανίες / βιομηχανικές περιοχές, ανθοπωλεία / υπηρεσίες γάμων και βαφτίσεων και ξενοδοχειακές μονάδες.
Για την περίοδο Μαρτίου – Ιουλίου πραγματοποιήθηκαν 2.894 επιθεωρήσεις. Στο πλαίσιο των επιθεωρήσεων η Υπηρεσία συνάντησε 7.766 εργοδοτούμενους, από τους οποίους οι 467 ήταν αδήλωτοι (ποσοστό 6,01%).
Οι αριθμός των επιθεωρήσεων, καθώς και το ποσοστό αδήλωτων εργοδοτουμένων ανά μήνα, καταγράφονται αναλυτικά στον πίνακα 1.
Διευκρινίζεται ότι το μεγαλύτερο ποσοστό αδήλωτης εργασίας εντοπίστηκε σε εργαζόμενους από Τρίτες Χώρες, με ποσοστό 70,24%. Ακολουθούν οι Κοινοτικοί με 16,06%, οι Ελληνοκύπριοι με 13,49% και οι Τουρκοκύπριοι με 0,21% (πίνακας 2).
Από τους 467 αδήλωτους εργαζόμενους, οι 384 ήταν άντρες και οι 83 γυναίκες.
Από τους 467 αδήλωτους εργαζόμενους, οι 9 ήταν λήπτες επιδομάτων.
Στον πίνακα 4 εμφανίζονται όλες οι επιθεωρήσεις που έγιναν ανά οικονομικό κλάδο για τους μήνες Μάρτιο 2024 έως Ιούλιο 2024.
Κατά την ίδια περίοδο, εκδόθηκαν 291 Πράξεις Επιβολής Προστίμου, σύμφωνα με τον περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο (αδήλωτη εργασία και αδήλωτες αποδοχές), με το συνολικό ποσό των προστίμων να ανέρχεται στις €789.800.
Σημειώνεται ότι από τις 291 εκδοθείσες Πράξεις Επιβολής Προστίμου, οι 287 αφορούσαν αδήλωτη εργασία και οι 4 αφορούσαν αδήλωτες αποδοχές.
Το πρόστιμο και οι μήνες
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου (Ν. 59(I)/2010), σε περίπτωση εντοπισμού αδήλωτου μισθωτού στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων εκδίδεται διοικητικό πρόστιμο ύψους €500, πολλαπλασιαζόμενο επί 7 μήνες, εκτός αν αποδειχθεί από την πλευρά του εργοδότη ότι η περίοδος παραβίασης ήταν μικρότερη.
Σε περίπτωση που διαπιστώνεται ότι η πραγματική περίοδος απασχόλησης ήταν μεγαλύτερη των 6 μηνών ή το πραγματικό ποσό αποδοχών ήταν ψηλότερο των €500, λαμβάνονται υπόψη η πραγματική περίοδος και το πραγματικό ποσό αποδοχών.
Παράλληλα, όσον αφορά τον περί της Σύστασης της Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων Νόμο (Ν. 88(I)/2020), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ το 2020 και τις διατάξεις των Νόμων, οι παρανομίες επισύρουν διοικητικό πρόστιμο (Κατώτατος Μισθός, Περί Εργοδοτούμενων στην Οικοδομική Βιομηχανία κ.τ.λ) και εκδόθηκαν 209 Πράξεις Επιβολής Προστίμου, με το συνολικό ποσό προστίμου να ανέρχεται στις €223.500 (πίνακας 5).
Σημειώνεται επίσης ότι εντοπίστηκαν συνολικά 439 παράνομοι αλλοδαποί, εκ των οποίων οι 13 ήταν άτομα με πλαστά έγγραφα, οι 242 ήταν αιτητές ασύλο, οι οποίοι δεν είχαν δικαίωμα εργοδότησης.
Επιπρόσθετα, εντοπίστηκαν 132 παράνομα διαμένοντες αλλοδαποί στην Κυπριακή Δημοκρατία. Αναφορικά με τους φοιτητές, εντοπίστηκαν 137, εκ των οποίων οι 52 ήταν παράνομοι.
Συνεργασία αρμοδίων
Η Υπηρεσία Επιθεωρήσεων συνεργάστηκε με την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης (Αστυνομία) για την πραγματοποίηση κοινών επιθεωρήσεων σε περιπτώσεις παράνομης εργοδότησης. Κατά τους μήνες Μάρτιο 2024 έως Ιούλιο 2024 έγιναν συνολικά 155 κοινές επιθεωρήσεις σε διάφορες οικονομικές δραστηριότητες και πραγματοποιήθηκαν 74 συλλήψεις από την εν λόγω υπηρεσία.
Κοινές επιθεωρήσεις έγιναν και με άλλα Τμήματα / Υπηρεσίες, όπως το Γραφείο Καταπολέμησης Εμπορίας Προσώπων, το Τμήμα Οδικών Μεταφορών, τον Ουλαμό Πρόληψης Εγκλημάτων, το Τμήμα Μετανάστευσης, το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων, την Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Προνοίας κ.ά. Συγκεκριμένα, διενεργήθηκαν 204 κοινές επιθεωρήσεις σε διάφορες οικονομικές δραστηριότητες.
Πηγή: philenews.com