Παράταση του εργασιακού βίου έως τα 40 έτη, μεγάλες συντάξιμες αποδοχές, καθώς και πλασματικά έτη δίνουν αυξημένες συντάξεις. Κατ’ αρχάς οι πλέον κερδισμένοι του ισχύοντος συστήματος (εκτός από τις συντάξιμες αποδοχές) είναι όσοι αποχωρούν με 40ετία ασφάλισης και πληρωμένων εισφορών. Οσο περισσότερα χρόνια εξασφαλίζει κανείς μέσα στη δεκαετία 30,1-40 έτη ασφάλισης τόσο μεγαλύτερη σύνταξη θα λάβει.
Πιο σημαντικό είναι το όφελος στην πενταετία 35-40 έτη ασφάλισης. Για 3.500 ευρώ συντάξιμες αποδοχές, η αύξηση για την 40ετία φτάνει στα 252 ευρώ σε σύγκριση με τα σημερινά ποσοστά. Αντίστοιχα για 1.000 ευρώ συντάξιμες αποδοχές, η αύξηση φτάνει στα 72 ευρώ σε σύγκριση με τα σημερινά ποσοστά. Στην 35ετία η αύξηση για 1.000 ευρώ συντάξιμες αποδοχές φτάνει στα 35 ευρώ, ενώ για 3.500 ευρώ συντάξιμες αποδοχές ανεβαίνει στα 123 ευρώ.
Πώς υπολογίζονται
Οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται με βάση τον μέσο όρο των μεικτών μηνιαίων αποδοχών των ασφαλισμένων από το 2002 ως τον μήνα πριν από τη συνταξιοδότηση επί των οποίων έγιναν ασφαλιστικές κρατήσεις κλάδου κύριας σύνταξης. Οι μήνες υπολογίζονται επί 14 μισθούς λόγω των δώρων. Ο μέσος όρος βγαίνει από το άθροισμα των μισθών διά τους μήνες ασφάλισης από το 2002 και μετά. Οι ακριβείς συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται από τον ΕΦΚΑ όταν κατατεθεί η αίτηση συνταξιοδότησης.
Ωστόσο κάθε ασφαλισμένος μπορεί να πάρει μια ιδέα, είτε υπολογίζοντας χονδρικά τον μέσο όρο των αποδοχών του με βάση τα στοιχεία από τον εργοδότη του είτε από τον Ατομικό Λογαριασμό Ασφάλισης, ο οποίος υπάρχει σε ψηφιακή μορφή στο site του ΕΦΚΑ (efka.gov.gr). Ο Ατομικός Λογαριασμός Ασφάλισης περιλαμβάνει όλες τις εισφορές και τις αποδοχές από το 2002 και μετά, οπότε ο ασφαλισμένος μπορεί να υπολογίσει, έστω κατά προσέγγιση, τον μέσο όρο των αποδοχών του. Θα πρέπει να τονιστεί ότι μεγαλύτερη αύξηση στη σύνταξη θα περιμένουν όσοι συνταξιοδοτηθούν το 2025, καθώς αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των αυξήσεων στις συντάξεις.
Το νέο σύστημα είναι καλύτερο, γιατί μπορεί να οδηγήσει σε αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό και σε μεγαλύτερη ανταποδοτική σύνταξη. Με το σημερινό σύστημα υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών οι ασφαλισμένοι κερδίζουν μόνο τις χρονιές που ο πληθωρισμός είναι υψηλός. Με εξαίρεση το 2022, που ο πληθωρισμός ήταν στο 9,9%, καμία από τις προηγούμενες δεν πέρασε το 3%. Με την αλλαγή όμως που θα ισχύσει από το 2025, οι ασφαλισμένοι που θα βγουν στα έτη 2025-2028 θα πάρουν μεγαλύτερη ανταποδοτική σύνταξη, καθώς θα υπολογιστεί με μισθούς αυξημένους κατά 5% κάθε έτος. Τονίζεται ότι η αλλαγή του 2025 θα ωφελήσει με υψηλότερη ανταποδοτική σύνταξη τους νέους συνταξιούχους.
Πλασματικά έτη
Την ίδια ώρα «χρυσό» διαβατήριο στη σύνταξη – με την εξαγορά ή την αναγνώριση πλασματικών ετών – έχουν χιλιάδες ασφαλισμένοι σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, ώστε να συνταξιοδοτηθούν έως και 7 χρόνια νωρίτερα από τα γενικά όρια ηλικίας. Οι περισσότεροι ασφαλισμένοι χρησιμοποιούν τα πλασματικά έτη για τη γρηγορότερη συνταξιοδότησή τους. Μάλιστα όσοι επιλέξουν την εξαγορά πλασματικών ετών μπορούν να εξασφαλίσουν έξτρα αυξήσεις στις συντάξεις τους, που μπορεί να φτάσουν και τα 100 ευρώ τον μήνα, υπό την προϋπόθεση μιας «ακριβής» εξαγοράς με τις «τρέχουσες» εισφορές (20% για κλάδο σύνταξης) ή με τις υψηλές κατηγορίες που έχουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Οι χρόνοι που μπορούν να αξιοποιήσουν όλοι οι ασφαλισμένοι είναι της στρατιωτικής θητείας, των διαστημάτων επιδοτούμενης ανεργίας ή επιδοτούμενης ασθένειας και του χρόνου κύησης και λοχείας (συνολικά 119 ημέρες) για τις μητέρες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ.
