Σημαντικά θα είναι τα οφέλη που θα προκύψουν για την κυπριακή οικονομία στην περίπτωση που συνεχιστεί η πτωτική πορεία του δημόσιου χρέους. Για να γίνει ωστόσο αυτό, χρειάζεται προσοχή και δημοσιονομική πειθαρχία.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, η Κύπρος κατέγραψε τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση δημόσιου χρέους ως προς το ΑΕΠ κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024, ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα συγκεκριμένα στοιχεία βάζουν την Κύπρο και την Ολλανδία στη δεύτερη θέση, με μείωση κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες για το δημόσιο χρέος, σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2023.
Όπως μας αναφέρθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών, η εξέλιξη αυτή, με τη μείωση του δημόσιου χρέους, προκύπτει ως αποτέλεσμα της σωστής διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών και της δέσμευσης της κυβέρνησης να μην παρεκκλίνει από τη δημοσιονομική πειθαρχία. Το Υπουργείο, προστίθεται, είναι αποφασισμένο να συνεχίσει σε αυτή την πορεία, αφού στόχος είναι να μειωθεί το δημόσιο χρέος κάτω από το 70%. Σε αυτό το πλαίσιο, γίνονται κινήσεις όπως είναι η αντικατάσταση παλαιότερου δανεισμού με νέο, ο οποίος να διέπεται από ευνοϊκότερους όρους για τη Δημοκρατία.
Τα αυξημένα έσοδα για το κράτος, τα οποία προέκυψαν μέσω και της ανάπτυξης, σε συνδυασμό με τη δημοσιονομική πειθαρχία, ήταν οι παράγοντες που οδήγησαν στη μείωση του χρέους, σημειώνει ο οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης. Μιλώντας στον «Φ», ο κ. Τελώνης σημείωσε μεταξύ άλλων ότι η μείωση του δημόσιου χρέους αναμένεται να επιφέρει σημαντικά οφέλη για την κυπριακή οικονομία. Όπως εξήγησε, σε περίπτωση που προκύψει και δεύτερη αναβάθμιση από τους διεθνείς οίκους -κάτι που δεν αποκλείεται να συμβεί μέχρι το τέλος του έτους- εξαιτίας της μείωσης του χρέους, τότε θα μειωθούν αυτόματα οι τόκοι που καταβάλλονται για τα δάνεια της Δημοκρατίας. Για κάθε βαθμίδα που ανεβαίνει η οικονομία μας στην αξιολόγηση, μειώνεται αισθητά και το δανειστικό επιτόκιο, υπογράμμισε ο κ. Τελώνης, κάτι που αυτόματα σημαίνει εξοικονόμηση μεγάλων ποσών από τα κρατικά ταμεία.
Για να συμβεί όμως αυτό, επισήμανε ο κ. Τελώνης, θα πρέπει να συνεχίσουμε στην ίδια πορεία μείωσης του δημόσιου χρέους. Όπως είπε χαρακτηριστικά, το γεγονός ότι καταγράφεται ικανοποιητική ανάπτυξη με αποτέλεσμα να προκύπτουν αυξημένα έσοδα, δεν σημαίνει ότι πρέπει να τα ξοδεύουμε αλόγιστα. Και αυτό είναι κάτι με το οποίο θα πρέπει να πιστώσουμε την Κυβέρνηση, ανέφερε. Ότι δηλαδή δεν προχωρεί σε αλόγιστες σπατάλες. Ακόμα και η αύξηση που δόθηκε στους δημόσιους υπαλλήλους, δεν αναμένεται να επηρεάσει τα δημόσια οικονομικά. Άλλωστε, πρόσθεσε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν έλαβαν αύξηση εδώ και 10 χρόνια.
Ο κ. Τελώνης έβαλε στο τραπέζι και μια άλλη παράμετρο, η οποία επηρεάζει την πορεία της οικονομίας και της ανάπτυξης. Και αυτή είναι το ιδιωτικό χρέος. Συγκεκριμένα, όπως είπε, μπορεί το δημόσιο χρέος να μειώνεται, ωστόσο το ιδιωτικό χρέος παραμένει σε πολύ ψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα αυτό να εμποδίζει την ανάπτυξη, δεδομένου ότι όντας υπερχρεωμένος κάποιος, η τράπεζα δεν μπορεί να του παραχωρήσει νέα δάνεια. Με αυτή την κατάσταση, δημιουργείται κατακράτηση πόρων, κάτι που σημαίνει ότι σημαντικά κεφάλαια παραμένουν ανεκμετάλλευτα. Για το σημείο αυτό, συμπλήρωσε, θα πρέπει να βρεθεί λύση, ώστε να απελευθερωθούν οι πόροι και να ξαναμπούν στην οικονομία.
Καταλήγοντας, ο κ. Τελώνης υπογράμμισε ότι με τα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης έχουμε μια χρυσή ευκαιρία να προχωρήσουμε σε εκείνα τα έργα και στην υλοποίηση των αναγκαίων υποδομών ώστε να αναπτύξουμε και νέους κλάδους της οικονομίας, πέραν των παραδοσιακών. Γιατί, όπως είπε χαρακτηριστικά, ο τουρισμός συνεχίζει να αναπτύσσεται αλλά με θερμοκρασίες των 45 βαθμών Κελσίου δεν θα συνεχίσουν για πολύ οι τουρίστες να προτιμούν τη χώρα μας. Επομένως, θα πρέπει να προνοήσουμε ώστε να αναπτύξουμε και άλλους κλάδους που θα είναι σε θέση να συμβάλουν στην ανάπτυξη του ΑΕΠ.
Υπενθυμίζεται ότι, όπως αναφέρεται και στο στρατηγικό πλαίσιο δημοσιονομικής πολιτικής 2025-2028, η κυπριακή οικονομία έχει παρουσιάσει ισχυρές οικονομικές επιδόσεις, καλύτερες από τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ (0,4%).
Πιο συγκεκριμένα, η οικονομική ανάπτυξη για το 2023 ανήλθε στο 2,5%, κυρίως λόγω των καλύτερων από τις αναμενόμενες εξελίξεις στον τουρισμό, καθώς και στην επέκταση των εξαγωγών σε άλλες υπηρεσίες. Η οικονομία το 2024 αναμένεται να επιταχυνθεί και να σημειώσει ρυθμό αύξησης στο 2,9%, με τις επενδύσεις και την κατανάλωση να αναμένεται να αποτελέσουν σημαντική κινητήρια δύναμη ανάπτυξης. Σημειώνεται ότι η πρόβλεψη αυτή περιβάλλεται από σημαντική αβεβαιότητα.
23 δισ. ευρώ ή 77,5% του ΑΕΠ το δημόσιο χρέος
Όσον αφορά στο δημόσιο χρέος της Γενικής Κυβέρνησης στο τέλος του 2023, αυτό εκτιμάται στα €23.0 δισ. ή περίπου 77.5% του ΑΕΠ, σε σύγκριση με €23.8 δισ. ή 86.6% του ΑΕΠ στο τέλος του προηγούμενου χρόνου. Ο δείκτης χρέους έναντι του ΑΕΠ το 2023 παρουσίασε σημαντική πτώση περίπου 9.1 ποσοστιαίων μονάδων ή €740 εκ., σε σύγκριση με το 2022. Αυτό οφείλεται κυρίως στη σημαντική οικονομική ανάκαμψη και τον θετικό ρυθμό ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας, καθώς επίσης και στην εφαρμογή μιας ορθολογιστικής στρατηγικής διαχείρισης του δημόσιου χρέους, σε συνδυασμό με μια πειθαρχημένη δημοσιονομική πολιτική.
Επιπρόσθετα, αξίζει να σημειωθεί ότι, στο τέλος του 2023, ποσοστό 9.5% του ΑΕΠ ισοδυναμεί με το απόθεμα των ρευστών διαθεσίμων στον Γενικό Κυβερνητικό Λογαριασμό.
Πηγή: philenews.com