Ανησυχία που παίρνει διαστάσεις διαχέεται τις τελευταίες μέρες στην παγκόσμια οικονομία. Το ένα θέμα αφορά τη νέα αύξηση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ, που θεωρείται πιθανό να αναβάλει ακόμα και μέχρι τον Σεπτέμβριο την πρώτη μείωση των επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα. Το άλλο είναι πιο βαρύ και μας αφορά άμεσα. Εχει να κάνει με την εντεινόμενη φημολογία ότι το Ιράν, άμεσα ή έμμεσα, θα πυροδοτήσει συνθήκες νέας ανάφλεξης στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ, τα απόνερα που θα φτάσουν στη χώρα μας θα είναι μάλλον μικρά. Πέραν του σημειολογικού χαρακτήρα μιας τέτοιας καθυστέρησης στη μείωση των επιτοκίων, από μία από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως, το πιθανότερο είναι η επίπτωση να περιοριστεί στην επιδείνωση της ισοτιμίας του ευρώ με το δολάριο.
Το δεύτερο ωστόσο πρόβλημα είναι πολύ πιο ισχυρό. Στην έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα η Τράπεζα της Ελλάδος, αναλύεται ως πιθανό ένα ενδεχόμενο κλιμάκωσης του πολέμου στη Μέση Ανατολή με μια ευρύτερη εμπλοκή χωρών καθώς και παρατεταμένης διάρκειάς της. Και η αλήθεια είναι ότι όσα συμβαίνουν τα τελευταία 24ωρα με την εμπλοκή του Ιράν και τις εκατέρωθεν απειλές με το Ισραήλ έχουν ενισχύσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Σε μια περίπτωση μιας τέτοιου είδους ανάφλεξης θα πρέπει να αναμένουμε μια έμμεση αρνητική επίδραση στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μέσω των διαύλων που συνδέονται κυρίως με τις τιμές των καυσίμων και με την αύξηση της αβεβαιότητας, οι οποίες θα επηρεάσουν τις επιλογές όλων των ταξιδιωτών (τουρισμό), τις μεταφορές, καθώς και τις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Ηδη, θυμίζουμε, η δράση των ανταρτών Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα έχει οδηγήσει στην αναδρομολόγηση των εμπορικών πλοίων μακριά από την περιοχή αυτή, με συνέπεια τα πλοία να ακολουθούν τη μακρύτερη διαδρομή (τον περίπλου της Αφρικής) αντί μέσω της Διώρυγας του Σουέζ.
Η Τράπεζα της Ελλάδος κάνει πιο συγκεκριμένες τις επιπτώσεις. Εκτιμά ότι θα υπάρξει μείωση της εξωτερικής ζήτησης ελληνικών προϊόντων, καθώς και αναβολή ταξιδιών λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων και του φόβου τρομοκρατικών ενεργειών, με μείωση των εισροών στο ισοζύγιο πληρωμών. Θα χτυπήσει με λίγα λόγια στην «καρδιά» των ελληνικών εξαγωγών που πλέον είναι ο τομέας των υπηρεσιών και συγκεκριμένα ο τουρισμός. Να θυμίσουμε ότι μέχρι τώρα το τουριστικό ρεύμα προς τη χώρα δεν έχει επηρεαστεί από όσα συμβαίνουν εδώ και μήνες στη Μέση Ανατολή.
Η δεύτερη εστία προβλημάτων θα χτυπήσει τα δημοσιονομικά της χώρας, καθώς αναμένεται να αυξηθούν οι τιμές των καυσίμων και ειδικά του πετρελαίου και του φυσικού αερίου και κατ’ επέκταση της ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο τρίτος παράγοντας προβλημάτων θα χτυπήσει ξανά την εφοδιαστική αλυσίδα, προκαλώντας τη συνεπαγόμενη αύξηση των τιμών των εισαγόμενων πρώτων υλών. Θα πυροδοτήσει δηλαδή έναν νέο κύκλο αύξησης του πληθωρισμού, ενδεχομένως σε επίπεδα που δεν είδαμε ούτε στην ενεργειακή κρίση, στην περίπτωση της χώρας μας.
Η τέταρτη και μοιραία επίπτωση είναι η αναβολή επενδυτικών σχεδίων και μείωση των ροών ξένων άμεσων επενδύσεων, καθώς και η ενδεχόμενη επιδείνωση των συνθηκών χρηματοδότησης στην παγκόσμια και στην εγχώρια οικονομία λόγω ανόδου της αβεβαιότητας και επαναξιολόγησης των κινδύνων. Θα προκαλέσει δηλαδή ανάσχεση της ανάπτυξης, ενδεχομένως και ύφεση στην οικονομία.
