Στην αναμόρφωση του συστήματος των τεκμηρίων διαβίωσης προχωρά το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με στόχο τον εξορθολογισμό τους και τη μείωσή τους κατά μέσο όρο 30% από την 1η Ιανουαρίου 2025. Ηδη συγκροτήθηκε εξαμελής επιτροπή που αναλαμβάνει να αποτυπώσει την υφιστάμενη κατάσταση και να διατυπώσει απόψεις και προτάσεις σχετικά με τις αλλαγές στα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Η επιτροπή θα συνεδριάζει τουλάχιστον μία φορά τον μήνα και εκτάκτως όταν προκύπτουν επείγοντα θέματα, ενώ επικεφαλής είναι η γενική γραμματέας Φορολογικής Πολιτικής Μαρία Ψύλλα.
Στόχος των αλλαγών που σχεδιάζονται είναι η εξάλειψη των στρεβλώσεων και των αδικιών που έχουν διαπιστωθεί κατά την πολυετή εφαρμογή των τεκμηρίων διαβίωσης και η δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών ανάμεσα στα νοικοκυριά.
Οπως αναφέρουν αρμόδια στελέχη με τις νέες παρεμβάσεις θα δημιουργηθεί ένα δικαιότερο σύστημα το οποίο δεν θα οδηγεί φορολογούμενους με πολύ χαμηλά εισοδήματα να πληρώνουν φόρους εισοδήματος δυσανάλογα υψηλούς σε σχέση με τα πραγματικά τους εισοδήματα. Οπως άλλωστε δείχνουν τα στοιχεία οι περισσότεροι φορολογούμενοι που εγκλωβίζονται στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης δεν είναι οι «επαγγελματίες» φοροφυγάδες αλλά μισθωτοί και συνταξιούχοι κυρίως με χαμηλά εισοδήματα που πληρώνουν έξτρα φόρους επειδή διαμένουν σε ιδιόκτητη ή μισθωμένη κατοικία και έχουν ένα αυτοκίνητο.
Τα τεκμήρια διαβίωσης θεσμοθετήθηκαν το 1978 και παρά τις τροποποιήσεις που έγιναν στην πορεία του χρόνου ταλαιπωρούν εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενους, καθώς 1 στους 5 δεν φορολογείται για τα πραγματικά εισοδήματά του αλλά για υψηλότερα εισοδήματα που προκύπτουν από τα τεκμήρια για τις κατοικίες, τα αυτοκίνητα κ.λπ.
Η ακτινογραφία των φορολογικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν το 2022 αποκάλυψε 1,8 εκατ. φορολογούμενους που έπεσαν στη «φάκα» των τεκμηρίων. Ενώ είχαν δηλώσει εισοδήματα ύψους 3,2 δισ. ευρώ, τελικά φορολογήθηκαν για εισοδήματα 8,8 δισ. ευρώ λόγω των τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
Οι αλλαγές
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό τα τεκμήρια διαβίωσης θα διατηρηθούν μέχρι και το τέλος του 2024 και θα μειωθούν το 2025 με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι εξετάζονται οι εξής αλλαγές:
- Παρεμβάσεις στον τρόπο υπολογισμού των τεκμηρίων διαβίωσης με αναμόρφωση των κλιμάκων των τεκμαρτών ποσών για κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής. Μεσοσταθμικά τα τεκμήρια θα μειωθούν κατά 30%.
- Τροποποιήσεις στις διατάξεις για τα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης των 3.000 ευρώ για τους άγαμους και των 5.000 ευρώ για τους εγγάμους ή τους συνάψαντες σύμφωνα συμβίωσης.
