Στις χώρες του Νότου της ΕΕ είναι διαδεδομένη η χρήση μαργαρίνης και ελαιολάδου στην παραγωγή τροφίμων και γλυκών και στις συνοδευτικές σάλτσες, όμως σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης ο βούτυρος είναι από τις σημαντικότερες πρώτες ύλες που χρησιμοποιούν τα νοικοκυριά για την παρασκευή φαγητού και επιδορπίων, αλλά επίσης οι φούρνοι, τα ζαχαροπλαστεία και τα εστιατόρια.
Τα τελευταία δύο χρόνια η τιμή του βουτύρου στις πλείστες χώρες της ΕΕ ακολουθεί συνεχή ανοδική πορεία. Σύμφωνα με τελευταία στοιχεία της Eurostat, η τιμή του βουτύρου αυξήθηκε κατά μέσο όρο κατά 19% από τον Οκτώβριο του 2023 έως τον Οκτώβριο του 2024. H αύξηση ήταν 49% στη Σλοβακία και 40% στη Γερμανία και την Τσεχική Δημοκρατία και μάλιστα το κόστος συνέχισε να αυξάνεται τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, εκτοξεύοντας και τις τιμές τροφίμων και γλυκών που διατίθενται στις μέρες των Χριστουγέννων.
Όπως γράφει το Euronews, το βούτυρο είναι τόσο σημαντικό στην Πολωνία που η κυβέρνηση διατηρεί απόθεμα. Την Τρίτη ανακοίνωσε ότι απελευθερώνει περίπου 1.000 τόνους κατεψυγμένου βουτύρου για να σταθεροποιήσει τις τιμές. Η τιμή του βουτύρου αυξήθηκε κατά 11,4% μεταξύ των αρχών Νοεμβρίου και των αρχών Δεκεμβρίου στην Πολωνία και κατά 49,2% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Όπως γράφει το Euronews, το κόστος του βουτύρου στην Πολωνία έχει γίνει πολιτικό ζήτημα. Με τις προεδρικές εκλογές να έχουν προγραμματιστεί για το επόμενο έτος, οι αντίπαλοι του κεντρώου πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ προσπαθούν να κατηγορήσουν τον ίδιο και το κόμμα του, την Πλατφόρμα των Πολιτών για τις ανυπόφορες τιμές. Άλλοι Πολωνοί κατηγορούν τον διοικητή της εθνικής τράπεζας, ο οποίος προέρχεται από το αντίπαλο πολιτικό στρατόπεδο.
Πολλοί καταναλωτές αποφασίζουν από πού θα ψωνίσουν με βάση την τιμή του βουτύρου, γεγονός που έχει οδηγήσει σε πόλεμο τιμών μεταξύ των αλυσίδων τροφίμων, που σε ορισμένες περιπτώσεις κράτησαν τις τιμές τεχνητά χαμηλές στο παρελθόν εις βάρος των γαλακτοπαραγωγών, σύμφωνα με την Agnieszka Maliszewska, τη διευθύντρια του Πολωνικού Επιμελητηρίου Γάλακτος.
Πρόβλημα τιμών στον βούτυρο υπάρχει και σε άλλες χώρες της ΕΕ, στον Νότο, αλλά οι αντιδράσεις είναι μικρότερες, λόγω διαδεδομένης χρήσης της (φθηνότερης) μαργαρίνης και του ελαιολάδου. Το Euronews γράφει ότι από πέρυσι το κόστος του βουτύρου έχει εκτοξευθεί κατά 44% κατά μέσο όρο στην Ιταλία, σύμφωνα με την εταιρεία ανάλυσης της αγοράς γαλακτοκομικών προϊόντων CLAL. Η Ιταλία είναι ο έβδομος μεγαλύτερος παραγωγός βουτύρου στην Ευρώπη, αλλά το ελαιόλαδο είναι το προτιμώμενο λίπος για τους καταναλωτές στη χώρα αυτή, ακόμη και για ορισμένα επιδόρπια. Επομένως, η τιμή του βουτύρου δεν προκαλεί εκεί τον ίδιο συναγερμό όπως στα εθισμένα στο βούτυρο κράτη της ΕΕ.
Πηγή: philenews.com
