Οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες αρχίζουν να δίνουν σήμα η μία μετά την άλλη ότι η εποχή των πολύ υψηλών επιτοκίων φτάνει προς το τέλος της. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τώρα η Κεντρική Τράπεζα της Σουηδίας (Riksbank) και η Τράπεζα της Αγγλίας δείχνουν να προχωρούν με αργά αλλά σταθερά βήματα προς πιο χαλαρές νομισματικές πολιτικές.
Καθοριστική σε κάθε περίπτωση είναι η πορεία του πληθωρισμού, αφού οι τιμές έχουν υποχωρήσει μεν αρκετά από τα υψηλά τους αλλά συνεχίζουν να επιμένουν. Στο κλίμα αυτό, η Eurostat ανακοίνωσε χθες πως ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη υποχώρησε λιγότερο από το αναμενόμενο και διαμορφώθηκε στο 2,8% τον Ιανουάριο σε ετήσια βάση. Η ΕΚΤ έχει δώσει σήμα για μειώσεις επιτοκίων μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2024, με τις αγορές να προσδοκούν τέτοια κίνηση ακόμη και νωρίτερα εάν το επιτρέψουν οι συνθήκες και υπάρξει ταχύτερη αποκλιμάκωση τιμών.
Στις ΗΠΑ
Τα υψηλά επιτόκια εξακολουθούν να προκαλούν αυτό το διάστημα τη μεγαλύτερη ανησυχία στις ΗΠΑ, όπου περιφερειακές τράπεζες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προκλήσεις από το αυξημένο κόστος δανεισμού και τήρησης καταθέσεων. Η New York Community Bancorp βρέθηκε στο επίκεντρο της προσοχής όταν αναγκάστηκε να αναθεωρήσει οικονομικά της στοιχεία. Η τράπεζα αυτή έχει εξαγοράσει τα στοιχεία ενεργητικού και τις υποχρεώσεις της Signature Bank, ενός από τα τρία χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που είχαν χρεοκοπήσει στη σειρά το 2023. Τα άλλα δύο ήταν η First Republic Bank, μετά τη Silicon Valley Bank. Οι αγορές περίμεναν την Τετάρτη σήμα από τον επικεφαλής της Fed Τζερόμ Πάουελ ότι θα προχωρούσε σε μείωση επιτοκίων τον Μάρτιο, κάτι που τελικά δεν έγινε. Παραμένει πάντως η προσδοκία ότι η Fed θα είναι η πρώτη μεγάλη Κεντρική Τράπεζα που θα προχωρήσει σε πιο χαλαρή νομισματική πολιτική για να αντιμετωπίσει τις συνθήκες της αμερικανικής οικονομίας.
Η Riksbank
Αίσθηση προκάλεσε επίσης χθες η Riksbank. Η Κεντρική Τράπεζα της Σουηδίας διατήρησε τα επιτόκια σταθερά και έδωσε παράλληλα σήμα ότι ενδέχεται να μειώσει το κόστος δανεισμού το πρώτο εξάμηνο του έτους, κάνοντας στροφή 180 μοιρών από μια αυστηρή νομισματική πολιτική που έφερε τη σουηδική οικονομία πιο κοντά στην ύφεση.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής με επικεφαλής τον διοικητή Εριν Θεντίν διατήρησαν το βασικό επιτόκιο αναφοράς της Κεντρικής Τράπεζας στο 4%, όπως και αναμενόταν. Εάν ο πληθωρισμός συνεχίσει να υποχωρεί, θα μπορούσε να υπάρξει μείωση των επιτοκίων πριν από τα τέλη Ιουνίου, ήταν το σήμα που έδωσε ο επικεφαλής της τράπεζας. Το νέο μήνυμα από την Κεντρική Τράπεζα αποτέλεσε μεγάλη αλλαγή από τη συνεδρίαση της Riksbank τον Νοέμβριο, όταν δεν προβλεπόταν μείωση πριν να μπει για τα καλά το 2025.
Στη Βρετανία
Η Τράπεζα της Αγγλίας από την πλευρά της έδειξε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν διαφωνίες στο εσωτερικό της για τη νομισματική πολιτική βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, αλλά παρ’ όλα αυτά άνοιξε για πρώτη φορά το τελευταίο διάστημα την πόρτα σε μειώσεις των επιτοκίων που διαμορφώνονται σήμερα σε 5,25% ύστερα από απανωτές και μεγάλες αυξήσεις. Αυτό προκύπτει από αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλέψεων για την πορεία του πληθωρισμού φέτος στη Βρετανία αλλά και από αλλαγή της φρασεολογίας στις ανακοινώσεις που συνοδεύουν τις αποφάσεις χάραξης νομισματικής πολιτικής. Αυτή τη φορά έλειπε η αναφορά ότι το κόστος δανεισμού σε βρετανικές στερλίνες μπορεί να χρειαστεί να αυξηθεί ξανά. Ενα μέλος επίσης από την εννεαμελή επιτροπή νομισματικής πολιτικής ψήφισε να γίνει από τώρα μείωση επιτοκίων, ενώ άλλα δύο ψήφισαν για αύξηση.
