Η εκλογική νίκη του κόμματος “Εναλλακτική για τη Γερμανία” (AfD) στη Θουριγγία την Κυριακή, η πρώτη εκλογική νίκη ακροδεξιού κόμματος σε περιφερειακές εκλογές στη Γερμανία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αποτελεί ένδειξη μιας χώρας της οποίας η αυτοπεποίθηση βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο.
Για να κρατήσει τα περιθωριακά κόμματα σε απόσταση και να παραμείνει αξιόπιστος εταίρος για τους διεθνείς συμμάχους, η Γερμανία χρειάζεται απεγνωσμένα να ξαναβρεί το οικονομικό και πολιτικό της “mojo”. Σε αντίθετη περίπτωση, μια ταραγμένη Γερμανία θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα για την Ευρώπη και τον κόσμο.
Αν και οι λαϊκιστικές ομάδες της αριστεράς και της δεξιάς κέρδισαν πάνω από το 60% των ψήφων στο κρατίδιο της Θουριγγίας και σχεδόν το μισό ποσοστό στη Σαξονία, τα άλλα κόμματα έχουν αποκλείσει τη συμμετοχή σε περιφερειακές κυβερνήσεις με το AfD, πράγμα που σημαίνει ότι πιθανότατα δεν θα μπορέσει να εφαρμόσει τις πολιτικές του.
Και αν οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις είναι ακριβείς, το AfD δεν θα τα πάει το ίδιο καλά στις ομοσπονδιακές εκλογές του επόμενου έτους. Αντ’ αυτού, οι συντηρητικοί Χριστιανοδημοκράτες αναμένεται να κερδίσουν περίπου το 30% των ψήφων το 2025 και έτσι το δικαίωμα να ηγηθούν της επόμενης ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Μια πρόωρη εκλογική αναμέτρηση πριν από αυτό είναι απίθανη, επειδή τα τρία μέλη του συνασπισμού έχουν δει όλους τους υποστηρικτές τους να απομακρύνονται.
Αυτό είναι καθησυχαστικό, αλλά μόνο μέχρι ενός σημείου: Ένα πολιτικό τείχος προστασίας κατά του AfD θα ενισχύσει την αίσθηση των ψηφοφόρων του ότι περιθωριοποιούνται και αγνοούνται. Εν τω μεταξύ, των συντηρητικών της αντιπολίτευσης ηγείται τώρα ο Φρίντριχ Μερτς, του οποίου οι απόψεις για τη μετανάστευση είναι πιο σκληρές από αυτές της Άνγκελα Μέρκελ. (Ο Μερτς έχει τουλάχιστον αποκλείσει τη συνεργασία με το AfD, και έχει ταχθεί σθεναρά υπέρ της στρατιωτικής υποστήριξης της Ουκρανίας).
Αυτή τη στιγμή, οι Γερμανοί βλέπουν προβλήματα όπου κι αν κοιτάξουν, γεγονός που τους κάνει να προσελκύονται πιο εύκολα από το AfD και την Buendnis Sahra Wagenknecht, μια νέα αριστερή ομάδα που αντιτίθεται στη μετανάστευση και θέλει να τερματίσει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Η οικονομία της χώρας βρίσκεται σε στασιμότητα εδώ και δύο χρόνια και ο πληθωρισμός μόλις τώρα αρχίζει να υποχωρεί- η βίαιη εγκληματικότητα έχει αυξηθεί και ενώ η Γερμανία πρέπει να στηρίξει την άμυνα της Ουκρανίας απέναντι σε μια καταστροφική ρωσική εισβολή.
Αντί να προσφέρει καθησυχασμό, η διαρκώς τσακωμένη κυβέρνηση συνασπισμού της Γερμανίας ενίσχυσε την εντύπωση ότι η χώρα έχει ξεφύγει από τις ράγες. Η συμφιλίωση των ενστίκτων των Ελεύθερων Δημοκρατών κατά του δανεισμού με τις δεσμεύσεις των Σοσιαλδημοκρατών για την κοινωνική πρόνοια και τον ζήλο των Πρασίνων για την απαλλαγή από τις εκπομπές αερίου είναι συχνά ένα σισύφειο έργο.
Η απογοήτευση είναι ιδιαίτερα έντονη στην πρώην κομμουνιστική Ανατολή, όπου η αφοσίωση στα κυρίαρχα κόμματα δεν είναι τόσο καθιερωμένη, ο μέσος πλούτος είναι χαμηλότερος και ο πληθυσμός γερνάει ραγδαία, αφού πολλοί νέοι μετανάστευσαν στην πιο ευημερούσα Δύση.
Η Γερμανία έχει περάσει μια δεκαετία επιτρέποντας την υποδοχή προσφύγων από τη Συρία και το Αφγανιστάν, αλλά τώρα ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού πιστεύει ότι αυτός ο ανθρωπισμός έχει παρατραβήξει. Η δολοφονία τριών Γερμανών τον περασμένο μήνα, που φέρεται να έγινε από Σύρο αιτούντα άσυλο, έχει σκοτεινιάσει την εθνική διάθεση- ακόμη και οι μετριοπαθείς τάσσονται πλέον υπέρ του περιορισμού της μετανάστευσης.
Εν τω μεταξύ, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς έχει ορθώς παράσχει σταθερή υποστήριξη στην Ουκρανία, ωστόσο οι ανησυχίες για το κόστος χρηματοδότησης της άμυνάς της και την υποστήριξη των Ουκρανών προσφύγων αρχίζουν να έχουν επίπτωση μεταξύ των ψηφοφόρων. Η Γερμανία θα επιτύχει φέτος τον στόχο του ΝΑΤΟ να δαπανά τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ για τον στρατό για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες.
Ορισμένοι από τους φόβους των Γερμανών είναι βάσιμοι και πηγάζουν από εξαρτήσεις που δεν αντιμετωπίστηκαν επαρκώς κατά τη διάρκεια της μακράς θητείας της Μέρκελ. Το φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο και η φαινομενικά ακόρεστη κινεζική ζήτηση για γερμανικά αυτοκίνητα και κεφαλαιουχικά αγαθά έδωσαν στη χώρα μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας. Το χαμηλό εθνικό χρέος ήταν εν μέρει συνάρτηση της αποτυχίας να επισκευαστούν οι ετοιμόρροπες υποδομές. Οι γερμανικές εταιρείες πέρασαν επίσης πολύ καιρό μαστορεύοντας μηχανές εσωτερικής καύσης αντί να ενστερνίζονται τις βιομηχανίες του μέλλοντος. Η συρρίκνωση του πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας πρόκειται επίσης να συγκρατήσει το αναπτυξιακό δυναμικό της χώρας.
Άλλες ανησυχίες είναι υπερβολικές ή αυτοεπιβαλλόμενες: Σε γενικές γραμμές, η Γερμανία έχει επίσης αντιμετωπίσει με αξιοπρεπή τρόπο την απώλεια του ρωσικού φυσικού αερίου. Ενώ ορισμένες ενεργοβόρες επιχειρήσεις έκλεισαν, τα “φώτα” παρέμειναν ως επί το πλείστον αναμμένα. Ένα οικονομικό σχέδιο 49 σημείων που παρουσίασε ο συνασπισμός τον Ιούλιο περιείχε επίσης ορισμένες αξιοπρεπείς ιδέες για την τόνωση των επενδύσεων, τη μείωση της γραφειοκρατίας και την ενίσχυση της απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένων οικονομικών κινήτρων για υπερωρίες και μεταγενέστερη συνταξιοδότηση.
Ωστόσο, το φρένο χρέους της Γερμανίας παραμένει εμπόδιο στη σωστή χρηματοδότηση των αναγκών της χώρας και καθιστά αναπόφευκτες τις εσωτερικές διαμάχες του συνασπισμού για τους περιορισμένους οικονομικούς πόρους. Δυστυχώς, μια κοινοβουλευτική συναίνεση για το θέμα αυτό μοιάζει απρόσιτη, επειδή η αλλαγή του Συντάγματος απαιτεί κοινοβουλευτική πλειοψηφία δύο τρίτων και οι συντηρητικοί της αντιπολίτευσης δεν έχουν κανένα κίνητρο να βοηθήσουν.
Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Γερμανίας έχουν επωφεληθεί σημαντικά από την προθυμία της να απορροφήσει τους πρόσφυγες και την οικονομική της στήριξη στην Ουκρανία – είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος πάροχος βοήθειας μετά τις ΗΠΑ. Η Γερμανία αποτελεί επίσης κορυφαίο προορισμό εξαγωγών για τα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ.
Αλλά αν η οικονομία δεν αναπτυχθεί, οι διαμάχες για το πώς θα διανεμηθεί η οικονομική πίτα είναι γραφτό να αυξηθούν, παρέχοντας βοήθεια στους εξτρεμιστές της αριστεράς και της δεξιάς. Μια ισχυρότερη, με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση Γερμανία είναι προς το συμφέρον όλων – με εξαίρεση φυσικά τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Απόδοση – Επιμέλεια: Στάθης Κετιτζιάν
BloombergOpinion
Πηγή: philenews.com
