Της συντακτικής ομάδας του Bloomberg Opinion
Μια δεύτερη προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τις ΗΠΑ. Σε σύγκριση με τις πιθανότητες έκρηξης του δημόσιου χρέους, την κατάρρευση του παγκόσμιου εμπορίου και τη διάβρωση των δημοκρατικών κανόνων, ο κίνδυνος να επιτεθεί στην ανεξαρτησία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) μπορεί να φαίνεται ασήμαντος. Δεν είναι ασήμαντος όμως ο κίνδυνος αυτός. Μια αποτελεσματική κεντρική τράπεζα είναι απαραίτητη για την οικονομική σταθερότητα – και μια πολιτικά υποταγμένη κεντρική τράπεζα δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική.
Την περασμένη εβδομάδα, σε συνέντευξή του στο Bloomberg, ο Τραμπ κλήθηκε να διευκρινίσει τη θέση του σχετικά με την παρέμβαση στην πολιτική της Fed. Ξεκίνησε όπως θα περίμενε κανείς ειρωνευόμενος το θεσμό και τον πρόεδρό του. Η διοίκηση της κεντρικής τράπεζας είναι η σπουδαιότερη δουλειά, είπε: Εμφανίζεσαι μια φορά τον μήνα, ρίχνεις ένα νόμισμα για να καθορίσεις τα επιτόκια και σου φέρονται σαν θεός. Είπε ότι καταλαβαίνει τη νομισματική πολιτική καλύτερα από τον πρόεδρο της Fed Τζερόμ Πάουελ (τον διόρισε ο ίδιος παρεμπιπτόντως) και αναμένει να έχει λόγο για τα επιτόκια, ακόμη και αν, ως πρόεδρος, δεν θα μπορούσε απλώς να πει στην κεντρική τράπεζα τι να κάνει.
Βέβαια, για τα δεδομένα του Τραμπ, αυτή ήταν αρκετά συγκρατημένη στάση. (Το 2019, διερωτήθηκε μέσω ενός tweet: “Ποιος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός μας, ο Τζερόμ Πάουελ ή ο (Κινέζος) πρόεδρος Σι;”) Αν εξασφαλίσει άλλη μια θητεία στον Λευκό Οίκο, μπορεί να είναι πιο φιλόδοξος. Η απόλυση ή ο υποβιβασμός του προέδρου της Fed θα ήταν νομικά δύσκολη υπόθεση, πράγμα που δεν σημαίνει ότι ο Τραμπ δεν θα προσπαθούσε, αλλά αν δεν γίνει αυτό, θα μπορούσε να διορίσει έναν πιο υπάκουο διάδοχο όταν λήξει η θητεία του Πάουελ το 2026. Εν τω μεταξύ, ένας συνεχιζόμενος σχολιασμός για την πολιτική της Fed θα μπορούσε να αναστατώσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές, ακόμη και αν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Fed αρνηθούν να υποταχθούν.
Αναμφίβολα, η μείωση της αξιοπιστίας της Fed δεν θα προβλημάτιζε καθόλου τον Τραμπ. Αλλά οι ψηφοφόροι θα έπρεπε πράγματι να προβληματιστούν. Η εμπιστοσύνη ότι η Fed, απαλλαγμένη από πολιτικές παρεμβάσεις, είναι σε θέση να εκπληρώσει τη διπλή εντολή της για τον έλεγχο του πληθωρισμού και τη στήριξη της μέγιστης απασχόλησης είναι ζωτικής σημασίας.
Play Video
Όταν ο πληθωρισμός αυξάνεται λόγω ενός απρόβλεπτου σοκ – όπως κατά τη διάρκεια της πανδημίας – η αξιοπιστία της Fed σημαίνει ότι οι τιμές μπορούν να επανέλθουν υπό έλεγχο με σχετικά μικρές αυξήσεις των επιτοκίων και, ως εκ τούτου, με προσωρινές και σχετικά μέτριες αυξήσεις της ανεργίας. Χωρίς αυτή την εμπιστοσύνη, η νομισματική πολιτική πρέπει να αντιδράσει πιο δυναμικά, καταστρέφοντας την παραγωγή και τις θέσεις εργασίας σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Η εναλλακτική λύση θα ήταν να αφεθεί ο πληθωρισμός να παραμείνει υψηλός, γεγονός που βλάπτει από μόνο του τους εργαζόμενους και τους καταναλωτές, ενώ απλώς αναβάλλει την αντιμετώπιση του ζητήματος.
Οι κυβερνήσεις όλων των προηγμένων οικονομιών έχουν υιοθετήσει αυτή την άποψη. Τα νομοθετικά σώματα εποπτεύουν συνήθως τους στόχους της νομισματικής πολιτικής, αλλά οι κεντρικές τράπεζες έχουν λειτουργική ανεξαρτησία κατά την άσκηση των εντολών τους. Μόλις οι κυβερνήσεις συνέκλιναν σε αυτή την προσέγγιση, ο χαμηλός πληθωρισμός έγινε ο κανόνας και τα οφέλη της ανεξαρτησίας των κεντρικών τραπεζών σπάνια αμφισβητήθηκαν. Η Fed και οι ομόλογοί της αφέθηκαν να κάνουν τη δουλειά τους, απαλλαγμένοι όχι απλώς από τον άμεσο πολιτικό έλεγχο αλλά και από τις απροκάλυπτες προσπάθειες να επηρεάσουν τις δραστηριότητές τους.
Ο Τραμπ, ο οποίος αγνοεί τον κίνδυνο που εγκυμονεί η στάση του για την οικονομία, νομίζει ότι γνωρίζει καλύτερα. Οι ψηφοφόροι, σκληραγωγημένοι από τις υπερβολές του, πρέπει να βάλουν μυαλό. Απορρίπτουν αυτή την προοπτική με δική τους ευθύνη.
Απόδοση – Επιμέλεια: Στάθης Κετιτζιάν
BloombergOpinion
Πηγή: philenews.com
