Μια ιστορία φιλανθρωπίας 90 χρόνων – Το σπουδαίο έργο της Παιδικής Εξοχής Λάρνακας
Όταν το 1933 τέσσερις κυρίες της Λάρνακας η Ελένη Πούρτζη, η Λώρα Σταυρινίδου, η Ολίβια Ευρυβιάδη και η Χαρίκλεια Ι. Πετρακίδου δημιουργούσαν την Παιδική Εξοχή Λάρνακας (Π.Ε.Λ.), δεν μπορούσαν να φανταστούν πως έβαζαν τις βάσεις για μια φιλανθρωπική πορεία, που θα έφτανε μέχρι τον επόμενο αιώνα. Μέσα σε ενενήντα χρόνια δεκάδες γυναίκες, μέλη της Παιδικής Εξοχής Λάρνακας, κατάφεραν να γράψουν μια σπουδαία ιστορία φιλανθρωπίας, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα με στόχευση τα άπορα παιδιά.
Η πολύχρονη ιστορία της Π.Ε.Λ, που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία της Λάρνακας, ξεδιπλώνεται στο βιβλίο της πρώην προέδρου του, Μυρτώς Δημητρίου, με τίτλο «Παιδική Εξοχή Λάρνακας, 90 χρόνια ουσιαστικής προσφοράς 1933-2023». Η κ. Δημητρίου μιλώντας στον «Φ» αναφέρθηκε στο έργο και την προσφορά του φιλανθρωπικού οργανισμού, που στήριξε εκατοντάδες παιδιά και συνεχίζει να προσφέρει σε δεκάδες άλλα.
«Τη δεκαετία του 1930 οι κοινωνικές συνθήκες στην Κύπρο ήταν δραματικές για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, λόγω της φτώχειας και της ανεργίας. Επιπρόσθετα, ήταν σε έξαρση αρρώστιες όπως η ελονοσία και η φυματίωση. Τότε ιδρύθηκαν σ’ ολόκληρη την Κύπρο παιδικές εξοχές. Στη Λάρνακα η Π.Ε.Λ οφείλει την ιδέα της δημιουργίας της, στον Δημητρό Δημητρίου (σ.σ σπουδαίος φιλάνθρωπος, πρώην δήμαρχος Λάρνακας), ο οποίος το 1931 είχε χρηματοδοτήσει την παραμονή 60 παιδιών στην εξοχή. Το 1933 οι τέσσερις κυρίες πλησίασαν τον Δημητρό Δημητρίου και του είπαν πως είχαν σκοπό να πάρουν παιδιά στην εξοχή. Αυτός τους έδωσε 30 λίρες κι έτσι έγινε η πρώτη παιδική εξοχή».
Οι γυναίκες της Παιδικής Εξοχής Λάρνακας, υπό αντίξοες συνθήκες, ανέλαβαν να στηρίξουν τα ευάλωτα φυματικά και άπορα παιδιά της πόλης και έκαναν συγκινητικές ενέργειες προκειμένου να εξασφαλίσουν χρήματα. Άρχισαν να μαζεύονται σε σπίτια και να δημιουργούν εργόχειρα, τα οποία στη συνέχεια πωλούσαν στο πανηγύρι του Κατακλυσμού. Παράλληλα, ξεκίνησαν να πωλούν λαχεία και να κάνουν εκκλήσεις σε εφημερίδες της εποχής, προκειμένου «να προφέρουν δώρα οι κυρίες και οι δεσποινίδες της Λάρνακας». Έτσι κατάφερε να γίνει γνωστό το έργο τους στην πόλη και η ανταπόκριση ήταν μεγάλη.
«Τα πρώτα χρόνια η απασχόληση των παιδιών ήταν μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας κι από το 1935 προστέθηκε και η διανυκτέρευση. Άρχισαν να παίρνουν τα παιδιά στα Λεύκαρα, το Ζύγι, τη Λύση το Αλεθρικό και διάφορα άλλα χωριά κι έτσι ξεκίνησε η Παιδική Εξοχή, που γινόταν τις καλοκαιρινές διακοπές κατά τη διάρκεια του Ιουλίου και Αυγούστου. Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν μεγάλη και ειδικά το 1935 μαζεύτηκαν 500 αντικείμενα, η αξία των οποίων κυμαινόταν από 3 γρόσια μέχρι πέντε σελίνια. Εν τω μεταξύ, οι εισφορές δεν ήταν μόνο σε χρήματα, αλλά και σε είδος. Κάποιοι έδιναν καρπούζια, ελιές, βούτυρο, ενώ βοηθούσαν σχολεία, εταιρείες και ιεροί ναοί της πόλης. Επίσης, στα χωριά όπου πήγαιναν τα παιδιά, τους βοηθούσαν οι φιλόπτωχοι και τους έδιναν ρούχα και τρόφιμα».
Στις κατασκηνώσεις συμμετείχαν μέχρι 80 παιδιά 7-12 χρόνων, με γιατρούς της εποχής να προσφέρουν αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες τους. Στα παιδιά προσφέρονταν πλούσια εδέσματα, που δεν είχαν την ευκαιρία να έχουν στην καθημερινότητά τους, καθώς και πρόγραμμα γυμναστικής. Οι εφημερίδες της εποχής, έγραφαν μάλιστα, όπως αναφέρει στο βιβλίο της η κ. Δημητρίου, για τα ευεργετικά αποτελέσματα που είχε στην υγεία των παιδιών η διαμονή τους στην εξοχή.
Οι γυναίκες της Παιδικής Εξοχής Λάρνακας τη δεκαετία του 1950 αποφάσισαν πως έπρεπε ν’ αποκτήσουν ιδιόκτητη στέγη για να διευρύνουν την προσφορά τους. Γι’ αυτόν τον λόγο δημοσιοποίησαν έκκληση προκειμένου να μαζέψουν χρήματα. «Έκαναν πάρα πολλοί εισφορές τότε και το 1962 κτίστηκε Στέγη, μεταξύ Πυργών και Σταυροβουνίου, σε σχέδια του Χαρίλαου Δίκαιου. Η Στέγη της Π.Ε.Λ. κτίστηκε σε χαλίτικη γη που έδωσε ο Μακάριος, ο οποίος όταν ήταν Μητροπολίτης Κιτίου ήταν για δύο χρόνια επίτιμος πρόεδρος της Παιδικής Εξοχής Λάρνακας. Η Στέγη λειτούργησε μόλις για δύο χρόνια, επειδή ξεκίνησαν οι δικοινοτικές ταραχές και μπήκε μέσα η ΕΛΔΥΚ. Μετά ξεκίνησε αλληλογραφία με το Υπουργείο Άμυνας, προκειμένου να πληρώνουν ενοίκιο και πρόσφεραν 15 λίρες το μήνα και μετά έγιναν 400 λίρες το χρόνο, που ήταν ανεπαρκές ποσό. Έτσι, ποτέ δεν επανακτήσαμε τη στέγη μας».
Τα δραματικά γεγονότα του 1974 και η άφιξη στη Λάρνακα χιλιάδων προσφύγων κινητοποίησε ξανά τις γυναίκες της Π.Ε.Λ., οι οποίες άλλαξαν το καταστατικό τους προκειμένου να μπορεί να δίδεται βοήθεια και σε εκτοπισμένα παιδιά. «Το 1978 παραχώρησε η Κυβέρνηση μια τουρκοκυπριακή περιουσία στα Πυργά με τρία σπιτάκια, τα οποία επιδιόρθωσε η Παιδική Εξοχή, με τη βοήθεια των Βρετανικών Βάσεων Δεκέλειας. Η κατασκήνωση λειτούργησε για δύο χρόνια και έπειτα παραχωρήθηκε στο Τάγμα Οδοιπόρων Αγάπης».
Στηρίζει σήμερα δεκάδες άπορα παιδιά
Η παιδική εξοχή μπορεί να σταμάτησε, ωστόσο, οι αξιέπαινες πράξεις των γυναικών της Π.Ε.Λ. συνεχίστηκαν και τον 21ο αιώνα. Ο σύνδεσμος προσαρμόστηκε πλήρως στις ανάγκες της εποχής και συνέχισε να στηρίζει άπορα και ορφανά παιδιά στη Λάρνακα. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ορφανού από πατέρα κοριτσιού, στο οποίο το 2003 δόθηκαν είδη πρώτης ανάγκης και χρηματική βοήθεια. Αργότερα, όταν έγινε γνωστό πως διέμενε με την μητέρα της σε ετοιμόρροπη κατοικία, έγιναν παραστάσεις από την τότε πρόεδρο της Π.Ε.Λ. και εξασφαλίστηκε κρατική βοήθεια για την επιδιόρθωσή της.
Οι ουρές στο κοινωνικό παντοπωλείο της πόλης το 2013, δεν άφησαν ασυγκίνητες τις γυναίκες του συνδέσμου που φρόντισαν να το προμηθεύουν με τρόφιμα, καθόλη τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Όπως εξηγεί η Μυρτώ Δημητρίου, το κύριο έσοδο του συνδέσμου είναι πλέον η ενοικίαση ενός ακινήτου στο κέντρο της Λάρνακας, το οποίο άφησε στη διαθήκη της η Γιωργούλα Χριστοφόρου. «Το 2007 όταν έγινα πρόεδρος ξεκίνησα την αναπαλαίωση του κτηρίου και το ενοικιάσαμε. Επειδή τα έσοδά μας αυξήθηκαν, κάθε μήνα προσφέρουμε 120 καλάθια με τρόφιμα σε 120 άπορους μαθητές Μέσης Εκπαίδευσης και τρεις φορές τον χρόνο δίνουμε καλάθια σε άλλες 50 οικογένειες. Επίσης, πληρώνουμε υποτροφίες σε ιδιωτικές σχολές, μαθήματα λογοθεραπείας, δίδακτρα και δίνουμε βοήθεια σε ορφανά παιδιά.
Τα 90χρονα της Παιδικής Εξοχής Λάρνακας γιορτάστηκαν με μια ιδιαίτερη εκδήλωση στο κτήριο του οργανισμού Αρχεία Λάρνακας-Φοίβος Σταυρίδης, στην οποία εκτέθηκαν κεντήματα και άλλα εργόχειρα, που έκαναν οι γυναίκες της ΠΕΛ από το 1935-1978, καθώς και παλιές φωτογραφίες από τα μέλη του συνδέσμου.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Πρόσφεραν χρήματα για αίθουσα των παιδιών
Φέτος η Π.Ε.Λ, υπό την προεδρία της Μάρως Γεωργιάδου, προχώρησε στην ανέγερση αίθουσας πολλαπλών δραστηριοτήτων, πίσω από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Λάρνακας, προκειμένου τα παιδιά να έχουν τον δικό τους χώρο για διάβασμα, θεατρικές και άλλες δραστηριότητες. Το έργο στοίχισε €50,000 και εγκαινιάστηκε από τον δήμαρχο Λάρνακας, Ανδρέα Βύρα, στις 28 Μαΐου 2023. Επιπρόσθετα, προσφέρθηκαν 132 οικολογικά παγούρια στα παιδιά του ιδρύματος ίδρυμα, Άγιος Σπυρίδωνας. Μιλώντας στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε για τα 90χρονα του συνδέσμου, η κ. Γεωργιάδου ανέφερε πως η φιλανθρωπία στη Λάρνακα, είναι ένα ατέλειωτο κεφάλαιο, με πρωτεργάτη την Παιδική Εξοχή.
Πηγή: Philenews