ΤοΙσραήλ βρίσκεται σε ένα ακόμη στρατηγικό σταυροδρόμι. Η χώρα δέχθηκε σφοδρή επίθεση τον περασμένο Οκτώβριο από μια αδυσώπητη τρομοκρατική ομάδα. Η στρατιωτική του απάντηση, αν και με τρομερό κόστος για τους αμάχους στη Γάζα, ήταν η κατάλληλη για την απειλή της ύπαρξής του. Αισθάνεται ότι βρίσκεται πολύ κοντά στην επίτευξη της καταστροφής της Χαμάς ως αξιόπιστης πολεμικής οργάνωσης, πιθανότατα μέσα σε λίγους μήνες.
Το ερώτημα για τους Ισραηλινούς είναι τι θα επακολουθήσει. Ποια θα πρέπει να είναι η στρατιωτική και διπλωματική στρατηγική για το επόμενο έτος; Για τα επόμενα πέντε χρόνια;
Γνωρίζω καλά το Ισραήλ, αφού ταξίδεψα εκεί για πρώτη φορά το 1980 ως αξιωματικός στο αμερικανικό αεροπλανοφόρο Forrestal. Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων ετών που ήμουν στρατιωτικός διοικητής του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Διοίκησης των ΗΠΑ, ένα από τα καθήκοντά μου ήταν η επίβλεψη της στρατιωτικής σχέσης μεταξύ των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Πριν από μια δεκαετία, ταξίδεψα στο Ισραήλ για να επιβλέψω μια μεγάλη σειρά στρατιωτικών ασκήσεων, συνεδριών σχεδιασμού και πραγματικών επιχειρήσεων.
Δεδομένων αυτών των εμπειριών, πολλά πράγματα ξεχωρίζουν όταν σκέφτομαι τους Ισραηλινούς. Το πρώτο είναι η πεισματική ανθεκτικότητά τους, που έχει ακονιστεί από χιλιετίες αντισημιτισμού και υπαρξιακής απειλής- οι Ισραηλινοί δεν το βάζουν κάτω. Από την άλλη πλευρά, είναι ρεαλιστές, πρόθυμοι να αναγνωρίσουν ότι η επίτευξη ενός τέλειου αποτελέσματος δεν είναι πάντα εφικτή και ότι πρέπει να είναι πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν τις ικανές διαπραγματευτικές τους ικανότητες όταν είναι απαραίτητο. Και τρίτον, διαφωνούν πολύ μεταξύ τους.
Η τελευταία αυτή τάση καθιστά δύσκολη τη χάραξη μακροπρόθεσμων στρατηγικών – ειδικά όταν οι εκλογές μπορεί να γίνονται σχεδόν κάθε χρόνο, όπως μεταξύ 2019 και 2022. Αλλά ακόμη και με την κατακερματισμένη πολιτική τους, οι Ισραηλινοί πρέπει να σκεφτούν για το πώς να προχωρήσουν μπροστά, ενώ βρίσκονται μόνιμα στο χείλος του περιφερειακού πολέμου. Αυτές είναι αποφάσεις για τους Ισραηλινούς, φυσικά, όχι για τους Αμερικανούς. Μερικές φορές, ωστόσο, μια στρατηγική άποψη από το εξωτερικό μπορεί να είναι χρήσιμη για εκείνους που βρίσκονται μέσα στην καθημερινή τριβή της μάχης και επικεντρώνονται στις τακτικές και επιχειρησιακές προκλήσεις.
Υπάρχουνδύο βασικά στοιχείαμιας αποτελεσματικής μακροπρόθεσμης στρατηγικής για τους Ισραηλινούς: Το ένα είναι διπλωματικό και το άλλο στρατιωτικό.
Η καλύτερη στρατηγική κίνηση είναι η διπλωματική: Η εμβάθυνση της ευθυγράμμισης του Ισραήλ με τον αραβικό κόσμο. Οι συμφωνίες του Αβραάμ, που ξεκίνησαν από την κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και ενισχύθηκαν από την ομάδα του προέδρου Τζο Μπάιντεν, αποτελούν το κατώτατο όριο, όχι το ανώτατο όριο της ισραηλινοαραβικής συντροφικότητας. Οι συμφωνίες αυτές έφεραν την αναγνώριση του Ισραήλ από τέσσερις χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, αλλά όχι από το πιο σημαντικό αραβικό κράτος: Τη Σαουδική Αραβία.
Λίγο πριν από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, φαινόταν ότι διαμορφωνόταν το περίγραμμα μιας στρατηγικής συμφωνίας μεταξύ των ΗΠΑ, του Ισραήλ και των Σαουδαράβων. Η εισβολή της Χαμάς, αν και σχεδιαζόταν από καιρό, ήταν αναμφίβολα προγραμματισμένη για να ανατρέψει αυτές τις διαπραγματεύσεις. Οποιαδήποτε τέτοια συμφωνία θα έβλεπε τους Σαουδάραβες λίγο πολύ να προσχωρούν στις συμφωνίες του Αβραάμ, να αναγνωρίζουν το Ισραήλ και να συνάπτουν ισχυρή αμυντική συνεργασία. Θα παρείχε επίσης επίσημες εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ τόσο στο βασίλειο όσο και στο Ισραήλ, και θα περιλάμβανε την ενίσχυση της πυρηνικής ενέργειας για τους Σαουδάραβες.
Ο λόγος για τον οποίο αυτό θα πρέπει να είναι ο κεντρικός άξονας μιας μακροπρόθεσμης ισραηλινής στρατηγικής είναι ότι εδραιώνει την αντίσταση στο Ιράν. Η Τεχεράνη έχει περάσει δύο δεκαετίες δημιουργώντας μια θανατηφόρα σειρά από περισσότερες από δέκα οργανώσεις πληρεξουσίων που επικεντρώνονται στην εξάλειψη του Ισραήλ: Η Χαμάς, η Χεζμπολάχ και οι Χούθι ειδικότερα.
Εκμεταλλευόμενο τις τριβές μεταξύ των αραβικών κρατών και του Ιράν, το Ισραήλ μπορεί να κατασκευάσει ένα πολύ καλύτερο εμπόδιο στην πολεμική συμπεριφορά της Τεχεράνης. Θα επωφεληθεί από την άριστη κοινή χρήση πληροφοριών, την πυραυλική άμυνα και τις δυνατότητες έγκαιρης προειδοποίησης, καθώς και από τη συνεργασία των ειδικών δυνάμεων.
Το δεύτερο βασικό στοιχείο είναι το στρατιωτικό – και δεν είναι, όπως κάποιοι έχουν υποστηρίξει, η επίθεση στη Χεζμπολάχ στο Λίβανο.
Εάν το Ισραήλ αποδυναμώσει επιτυχώς τη Χαμάς στο νότο, θα υπάρξει σοβαρός πειρασμός να πολεμήσει τη Χεζμπολάχ στο βορρά. Αλλά αυτό θα ήταν ένα μεγάλο στρατηγικό λάθος. Μια επίθεση κατά της Χεζμπολάχ από τις Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας θα συμπαρασύρει σχεδόν σίγουρα το Ιράν στη σύγκρουση, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων επιθέσεων με βαλλιστικούς πυραύλους και drones, όπως αυτή που απέκρουσαν με επιτυχία το Ισραήλ, οι ΗΠΑ και άλλοι σύμμαχοι τον Απρίλιο. Θα ήταν πολύ δύσκολο για την Ουάσινγκτον να μείνει έξω από μια τέτοια ανοιχτή σύγκρουση. Θα περιμένατε βοηθητικές επιθέσεις από τις ΗΠΑ κατά των ενεργειακών υποδομών του Ιράν, των πλατφόρμων πληροφοριών και των ναυτικών δυνάμεων. Θα εξετάζονταν συνδυασμένα αμερικανοϊσραηλινά πλήγματα στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Αυτή η σύγκρουση δεν θα ήταν κακή μόνο για τη Μέση Ανατολή, αλλά θα προκαλούσε πιθανότατα ρωγμές στην παγκόσμια οικονομία, καθώς οι προμήθειες πετρελαίου και φυσικού αερίου θα διαταράσσονταν άμεσα. Οι Ιρανοί πιθανότατα θα απέκλειαν τα Στενά του Ορμούζ, την παγκόσμια στρόφιγγα πετρελαίου. Οι Χούθι θα διπλασίαζαν τις επιθέσεις τους στην πλευρά της Σαουδικής Αραβίας στην Ερυθρά Θάλασσα και πιθανώς θα επιτίθονταν σε εγκαταστάσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου τόσο στο βασίλειο όσο και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Οι ιρανικές ομάδες αντιπροσώπων στο Ιράκ θα πραγματοποιούσαν επιθέσεις σε ισραηλινούς και αμερικανικούς στόχους.
Τι πρέπει να κάνουν επομένως οι Ισραηλινοί; Υβριδικός πόλεμος. Αυτό θα συνεπαγόταν μια συνεχή εκστρατεία αεροπορικών επιδρομών με στόχο την ηγεσία της Χεζμπολάχ, επιχειρήσεις των ειδικών δυνάμεων που θα αδρανοποιούσαν τις επιθετικές ικανότητες της Χεζμπολάχ, κυβερνοεπιθέσεις κατά των οικονομικών και υλικοτεχνικών αλυσίδων της τρομοκρατικής ομάδας, απαγόρευση των χερσαίων και θαλάσσιων οδών εφοδιασμού μεταξύ Ιράν και Λιβάνου και πληροφοριακό πόλεμο που θα προσπαθούσε να μπει σφήνα μεταξύ της Χεζμπολάχ και της πάντα ασταθούς κυβέρνησης του Λιβάνου.
Μια παρόμοια προσέγγιση κατά των Χούθι είναι επιβεβλημένη. Αυτή θα πρέπει να συντονιστεί στενά με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ, οι οποίοι είναι εξοργισμένοι με τον μαζικό περιορισμό της διώρυγας του Σουέζ και των ναυτιλιακών οδών της Ερυθράς Θάλασσας.
Υπάρχει μια μέση οδός μεταξύ της επιστροφής στο status quo πριν από τις 7 Οκτωβρίου και ενός ολοκληρωτικού περιφερειακού πολέμου. Η πρώτη βασική συνιστώσα είναι διπλωματική και συνίσταται στην αναβάθμιση των Συμφωνιών Αβραάμ σε “Συμμαχία Αβραάμ” – δημιουργώντας ένα στρατηγικό τρίγωνο μεταξύ των ΗΠΑ, του Ισραήλ και του αραβικού κόσμου. Το δεύτερο είναι μια στρατιωτική εκστρατεία υβριδικών τεχνικών κατά των ιρανικών πληρεξουσίων. Αυτό δεν θα αρέσει στην Τεχεράνη, αλλά είναι απίθανο να ξεκινήσει μια περιφερειακή σύγκρουση πλήρους κλίμακας για λογαριασμό των Χούθι και της Χεζμπολάχ.
Οι στρατηγικές επιλογές που θα κάνει το Ισραήλ τους επόμενους μήνες θα είναι ζωτικής σημασίας για τις μακροπρόθεσμες προοπτικές του – και για την αποφυγή ενός πολέμου στη Μέση Ανατολή με παγκόσμιες επιπτώσεις.
*Ο James Stavridis είναι αρθρογράφος του Bloomberg Opinion, απόστρατος ναύαρχος του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ, πρώην ανώτατος συμμαχικός διοικητής του ΝΑΤΟ και επίτιμος κοσμήτορας της Σχολής Νομικής και Διπλωματίας Fletcher στο Πανεπιστήμιο Tufts. Είναι επίσης αντιπρόεδρος παγκόσμιων υποθέσεων στον Όμιλο Carlyle. Συμμετέχει στα διοικητικά συμβούλια των American Water Works, Fortinet, PreVeil, NFP, Ankura Consulting Group, Titan Holdings, Michael Baker και Neuberger Berman και έχει υπάρξει σύμβουλος στην Shield Capital, εταιρεία που επενδύει στον τομέα της κυβερνοασφάλειας.
Απόδοση – Επιμέλεια: Στάθης Κετιτζιάν
BloombergOpinion
Πηγή: philenews.com
