Γιώργος Καζαντζής στο ΒΗΜΑ: «Είμαι υπέρμαχος του όρου έντεχνο»
Ο σημαντικός συνθέτης μιλάει για τις νέες του συνεργασίες, την τραπ μουσική και το ταξίδι της έμπνευσης.
Ο Γιώργος Καζαντζής δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Συνθέτης του τραγουδιού «Μέλισσες» και ένας από τους σημαντικότερους Ελληνες δημιουργούς με έργο πολυεπίπεδο και ξεχωριστές συνεργασίες, βρίσκεται πάντα στην καλή πλευρά της ελληνικής μουσικής. Πάντα δημιουργικός μιλάει στο «Βήμα» για τις νέες του συνεργασίες.
Kύριε Καζαντζή, πριν μερικές ημέρες μπήκατε στο στούντιο για να ηχογραφήσετε μαζί με τους μουσικούς της εκπομπής «Μουσικό κουτί» τον καινούργιο σας δίσκο. Ποιος θα είναι ο ήχος του; Ποιοι είναι οι ερμηνευτές που συμμετέχουν;
Ναι, ήταν μία επιθυμία δική τους και ένιωσα μεγάλη τιμή για αυτό. Είναι σημαντικό να δείχνουν τέτοιο ενδιαφέρον να παίξουν τη μουσική σου τόσο σπουδαίοι μουσικοί, όπως αυτά τα παιδιά. Εγώ τους έδωσα την βασική παρτιτούρα, αλλά τους άφησα να «πάρουν» όλη την δουλειά στο δικό τους κόσμο. Ετσι κι αλλιώς δική τους επιθυμία ήταν να γίνει αυτή η παραγωγή. Το ύφος λοιπόν της δουλειάς θα είναι βέβαια Καζαντζής, αλλά εκφρασμένος από το συγκεκριμένο συμπαγές ύφος που έχουν καθιερώσει αυτοί οι μουσικοί και έχει λατρέψει όλη η Ελλάδα. Οι τραγουδιστές που συμμετέχουν είναι η εξής: Νατάσσα Μποφίλιου, Βασίλης Σκουλάς και Σόνια Θεοδωρίδου (σε ένα κόντρα ντουέτο), Γιώργος Μεράντζας, Μαρία Παπαγεωργίου, Λάκης Παπαδόπουλος, Παντελής Θεοχαρίδης και Ναταλία Λαμπαδάκη.
Αλήθεια, πώς ξεκίνησε η συνεργασία σας με τους μουσικούς της εκπομπής «Μουσικό κουτί»;
Οπως είπα και προηγουμένως ήταν δική τους επιθυμία. Μετά τις εγγραφές της εκπομπής με την συμμετοχή μου, τα παιδιά μού είπαν με μεγάλο ενθουσιασμό ότι είναι διακαής τους επιθυμία να κάνουν μία παραγωγή παίζοντας οι ίδιοι μουσική δική μου. Αυτό με συγκίνησε, αλλά θεώρησα ότι ήταν ένα κομπλιμέντο και ενθουσιασμός της στιγμής. Ομως η διάθεσή τους αυτή συνεχίστηκε και σε άλλες συναντήσεις μας, οπότε η συγκίνηση μου αυτή μεταφράστηκε σε δημιουργικό έργο επτά τραγουδιών. Οι ηχογραφήσεις έγιναν στο στούντιο Αντάρτ στις 24, 25 και 26 Νοεμβρίου.
To τελευταίο διάστημα είναι ιδιαίτερα γόνιμο για εσάς και με την κυκλοφορία του δίσκο σας «Αινίγματα» σε στίχους Κώστα Φασουλά και τη φωνή του Παντελή Θαλασσινού. Τι σας εμπνέει σήμερα για να γράψετε;
Ο δίσκος «Αινίγματα» σε μουσική και ενορχήστρωση δική μου, ερμηνεία του Παντελή Θαλασσινού και στίχους του Κώστα Φασουλά ήταν μία ευτυχής συγκυρία και για τους τρεις μας. Ηταν συναρπαστική και χωρίς άγχος η συνεργασία με τον Κώστα και απόλαυση η ηχογράφηση με την ορχήστρα και τον Παντελή. Είμαι ευτυχής που ο δίσκος αυτός ταξιδεύει στις ψυχές των φίλων της μουσικής μας. Τι με εμπνέει σήμερα για να γράψω; Ολα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, καλά και άσχημα, επηρεάζουν τον ψυχικό μου κόσμο και συσσωρεύονται μέσα μου όπως ο ατμός κάτω από το καπάκι της κατσαρόλας. Οταν αυτός ο ατμός αυξήσει τον όγκο του τόσο που να μη χωράει άλλο, σηκώνει λίγο το καπάκι, βγαίνει έξω και εκτονώνεται, ενώνεται με το περιβάλλον. Ετσι θα χαρακτήριζα και τη δική μου δημιουργία, που όταν η φωτιά που τη φουντώνει γίνει δυναμική οντότητα, ανοίγει το καπάκι της ψυχής μου βγαίνει έξω και γίνεται ένα με τον κόσμο που την περιβάλλει.
Μιλώντας για έμπνευση θέλω να σας ρωτήσω για το πώς γράφτηκε το τραγούδι σας «Ητανε αέρας» σε στίχους Γιώργου Χρονά που αγαπήσαμε με τη φωνή της Λιζέτας Καλημέρη.
Είχα ήδη γραμμένη τη μουσική και όταν γνωρίστηκα με τον Γιώργο Χρονά του έδωσα την κασέτα (κασέτες είχαμε τότε). Βρισκόμουν βέβαια σε μια πολύ ευαίσθητη ψυχολογική κατάσταση, είχα ανάγκη για επικοινωνία και αντί να μιλήσουμε για τη μουσική, εγώ του εξομολογούμουν όλο αυτό που με απασχολούσε. Μόλις τελείωσα ο Γιώργος μου είπε… «γύρνα στο πιάνο σου αγόρι μου και εγώ θα σου κάνω τραγούδι όλα αυτά που μου είπες». Ετσι έγινε και μας προέκυψε το «ήτανε αέρας»».
Το τραγούδι σας «Μέλισσες» θεωρείται ότι ήταν εκείνο που έδωσε ξανά ώθηση στο λεγόμενο έντεχνο τραγούδι. Εσείς πιστεύετε στον όρο έντεχνο;
«Ναι, είμαι υπέρμαχος του όρου και θα το εξηγήσω. Κοιτάξτε, ο όρος έντεχνο, κατά την ταπεινή μου γνώμη, είναι τεχνικός προσδιορισμός. Ο δημιουργός στην αναζήτηση του προσωπικού του ύφους κατά τη διαδικασία της περαιτέρω έκφρασης της σύλληψής του, χρησιμοποιεί όλα εκείνα τα εργαλεία που του παρέχει η έντεχνη μουσική. Δηλαδή πολυρυθμίες, μετατροπίες, αντιστίξεις, επεισόδια κλπ. Αυτά όλα του δίνουν την δυνατότητα να ανοίξει νέους ορίζοντες στο δημιουργικό του έργο, κάτι που το έχει ανάγκη η μουσική στην εξέλιξή της. Οταν λοιπόν χαρακτηρίζουμε ένα τραγούδι έντεχνο αναφερόμαστε στην τεχνική που οικοδομεί το μουσικό του υλικό ο δημιουργός του, και όχι στο εάν αυτό συνομιλεί με την τέχνη, ενώ τα άλλα όχι.
Επιμένετε πάντα να ζείτε στη Θεσσαλονίκη. Η Αθήνα δεν σας «πλάνεψε» ποτέ;
Μα γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο δεν κατεβαίνω μόνιμα στην Αθήνα. Γιατί η Αθήνα είναι πλανεύτρα και αυτό το φοβάμαι. Στην Θεσσαλονίκη μπορώ και απομονώνομαι πολύ εύκολα. Και στην απομόνωση μιλάς πιο εύκολα με τον εαυτό σου. Το έχει ανάγκη αυτό ο δημιουργός γιατί η εσωτερική επικοινωνία με τον εαυτό μας είναι ο μόνος γνήσιος πληροφοριοδότης, ο «ρουφιάνος» θα έλεγα που άμα τον έχεις από κοντά, σου μαρτυράει πού κρύβεται η έμπνευση.
«Δυσκολευόμουν να πω τη λέξη “συνθέτης”, γιατί τη θεωρώ πολύ βαριά λέξη. Ο κόσμος μου τον φόρεσε τον όρο αυτό» έχετε δηλώσει. Γιατί τη θεωρείτε τόσα βαριά λέξη;
Κοιτάξτε πιστεύω ότι το μουσικό έργο πρέπει να έχει μια γνήσια καταγωγή. Εννοώ ότι για να μην είναι υβρίδιο, αλλά να έχει ταυτότητα και ένα κεντρικό σημείο από όπου να πηγάζει η έμπνευση, θα πρέπει από τη στιγμή της έμπνευσης μέχρι την τελική διαμόρφωσή του να χτίζεται από έναν άνθρωπο. Και αυτός δεν θα πρέπει να είναι άλλος εκτός από τον συνθέτη. Ο συνθέτης λοιπόν πέρα από το πηγαίο ταλέντο να δημιουργεί την πρώτη σύλληψη που καθορίζει το ύφος, θα πρέπει να διαθέτει άρτιες γνώσεις μουσικής και την ικανότητα να μετατρέψει αυτό το ύφος σε ενορχήστρωση που διαμορφώνει το τελικό αποτέλεσμα. Δυστυχώς, επειδή στη χώρα μας ό,τι δηλώσεις είσαι, τον έχουμε ξεχειλώσει πάρα πολύ τον όρο συνθέτης!.
Πώς βλέπετε την ελληνική μουσική σκηνή σήμερα; Το φαινόμενο της τραπ;
Η μουσική σήμερα στην Ελλάδα έχει δύο όψεις. Η μία στοχεύει στην επιδερμίδα και η άλλη στην ψυχή. Αυτό βέβαια θα μου πείτε συνέβαινε πάντα, το λυπηρό όμως σήμερα είναι ότι έχει αλλάξει ριζικά η αναλογία μεταξύ τους, υπέρ βέβαια της επιδερμίδας. Και η κορύφωση του φαινομένου λέγεται τραπ μουσική. Και εδώ ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το φαινόμενο ότι ακούγεται σε συντριπτική πλειοψηφία από την νεολαία ακόμη και από τις ηλικίες της προεφηβείας. Κάνοντας αυτή την παρατήρηση δεν μπορώ να μη θυμηθώ αυτό που έλεγε ο μεγάλος μας Μάνος Χατζιδάκις στα σχόλια του Τρίτου: «όταν συνηθίζεις το θηρίο αρχίζεις και του μοιάζεις». Και δυστυχώς έχει γεμίσει θηρία η ζωή μας.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Πριν δύο βδομάδες κυκλοφόρησε ένα single με μουσική δική μου, στίχους της Φωτεινής Λαμπρίδη και ερμηνεία της Ελένης Τσαλιγοπούλου. Το τραγούδι έχει τίτλο «Γυναίκα» και αναφέρεται στην διαχρονική καταπίεση της γυναίκας από την πατριαρχία. Επίσης, τον Φλεβάρη κυκλοφορούμε ένα δίσκο με κύρια τραγουδίστρια την υπέροχη Ασπασία Στρατηγού, ενώ συμμετέχουν ο Γιώργος Μεράντζας και η Ναντίνα Κυριαζή. Είναι σε μουσική και ενορχήστρωση δική μου και σε στίχους Ισαάκ Σούση, Σάνης Μπαλτζή , Διονύση Καρατζά, Ιωάννη Πανουτσόπουλου και Ναντίνας Κυριαζή.
Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ
